سینمای سوررئالیستی (به انگلیسی: Surrealist cinema) رویکردی مدرن در حوزه نظری، نقد و تولید فیلم است که ریشه آن به دهه ۱۹۲۰ در پاریس برمیگردد.
مانند سینمای دادا، مشخصههای ویژه سینمای سورئالیستی، تلفیق، انکار روانشناسی دراماتیک و استفاده مکرر از تصاویر تکاندهنده است. نخستین فیلم سوررئالیستی صدف و مرد روحانی است که در سال ۱۹۲۷ بر اساس سناریویی از آنتونن آرتو، توسط ژرمن دولاک ساخته شدهاست. از دیگر فیلمهای شاخص این گونه میتوان از سگ اندلسی و عصر طلایی ساخته لوییس بونوئل و سالوادور دالی نام برد. بونوئل فیلمهای زیاد دیگری را با درجات مختلفی از اثر سورئالیستی تولید کرد.
مایکل ریچاردسون در کتاب خود سورئالیسم و سینما در سال ۲۰۰۶ چنین استدلال میکند که آثار سورئالیستی نه با سبک یا فرمشان، بلکه با توجه به نتایج عمل فراواقعگرایی در آنها، شناخته و تعریف میشوند. وی مینویسد: «سورئالیستها در پی برآوردن و خلق برخی عوالم جادویی که فراواقعی شناخته میشوند، نیستند. علاقهٔ آنها اغلب و انحصاراً به نقاط اتصال و لولاهای عرصهها و حوزههای مختلف «وجود» است. سورئالیسم همیشه در مورد عزیمت است تا رسیدن. یعنی همیشه به دنبال راههای خروج از آنچه هست میگردد تا یافتن آنچه هست! ریچاردسون به جای ارائه دادن یک زیباییشناسی ثابت، سورئالیسم را چونان نقطهٔ متغیر جذبه و کششِ پیرامون آنچه که فعالیت پیوستهٔ سورئالیستها به دست میدهد، تعریف میکند.»
سورئالیسم بر اساس تصاویر غیرمنطقی و ذهن ناهشیار ترسیم میشود. با اینحال نباید سورئالیستها را به خطا خیالباف یا ناتوان از تفکر منطقی دانست. بلکه بسیاری از سورئالیستها در این زمینه خود را انقلابی معرفی میکنند. به جای ارایهٔ یک زیباییشناسی ثابت، میتوان سورئالیسم را به عنوان یک شکل هنری همیشه در حال تغییر تعریف کرد.
ژزف کورنل پس از ۱۹۳۰ و در آمریکا فیلمهای سورئالیستی میساخت. فیلمهایی مانند رز هوبارت محصول ۱۹۳۶. آنتونن آرتو، فیلیپ سوپو و روبر دسنوس فیلمنامههای فیلمهای بعدی را مینگاشتند. سالوادور دالی در ۱۹۴۵ سکانس یک خواب در فیلم طلسم شدهٔ آلفرد هیچکاک را طراحی کرد. دالی و والت دیزنی در ۱۹۴۶ شروع به کار بر روی فیلمی به نام دستینو (انیمیشنی ۷ دقیقهای) کردند که این پروژه در نهایت در سال ۲۰۰۳ به پایان رسید.
آثار فیلمساز و کارگردان تلویزیونی آمریکایی، دیوید لینچ مانند کلهپاککن، توئین پیکس، جاده مالهالند و اینلند امپایر، جز سینمای سورئالیستی طبقهبندی میشوند.
This article uses material from the Wikipedia فارسی article سینمای سوررئالیستی, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.