سیاوش: شاهزادهٔ افسانه‌ای ایرانی

سیاوش از شخصیت‌های محوری حماسه ملی ایران است.

سیاوش
نگاره سیاوش در شاهنامه تهماسبی
اطلاعاتِ درون‌داستانی
نژاد	کیانی
خانواده	فریبرز (برادر)
همسران	فرنگیس جریره
فرزند	کیخسرو فرود
دین	مزدیسنا
ملیت	ایرانی

 

سیاوَرْشَنْ، به‌معنیِ «صاحبِ اسبِ نرِ سیاه»، در اوستا در یشت ۱۳٫۱۳۲ به‌عنوان کَوی و سومین نامِ دربردارندهٔ اَشَوَن‌مرد ذکر شده‌است. تنها جزئیاتی که در اوستا آورده شده، این است که پسرش هَوسْرَوَ به‌خاطر قتل پدرش از فْرنگْرَسیَن انتقام گرفت. در آفَرینِ زرتشت، سیاوَرْشَنْ نمونهٔ یک مردِ زیباست. براساس متون پهلوی، او قلعهٔ کَنگ را ساخته‌است. طرح کلی داستانِ سیاوش و سودابه در بُنْدَهِشْن است: سیاوخش برای جنگ با افراسیاب به ترکستان رفت، اما به‌دلیل رفتار گناهکارانهٔ سودابه، به ایران بازنگشت. وی با یکی از دختران افراسیاب ازدواج کرد که کَیْ‌هُسْرُوی را از او داشت و در توران کشته شد. به‌گفتهٔ برآمدن شاه وَهْرامِ وَرْجاوَنْد در متون پهلوی، این رستم بود که انتقام سیاوخش را گرفت. این داستان توسط ثعالبی و فردوسی شرح داده شده‌است. همچنین مشاور افراسیاب پیران کسی است که سیاوش را به خُتَن می‌آورد و در آنجا سیاوش‌گرد می‌سازد. این روایت از ویژگی‌های بی‌شماری نیز برخوردار است که در داستان پسر اَشوکه، کوناله و پیدایش ختن نیز وجود دارد.