همخوان دولبی
دولبی (به انگلیسی: Bilabial) اصطلاحی در آواشناسی تولیدی است که به جایگاه تولید یک آوا اشاره دارد.
همخوان‌های دولبی در با نزدیک شدن یا تماس دو لب با یکدیگر تولید می‌شوند. نقش لب‌ها در تولید واکه به گرد یا گسترده بودن شکل لب در تولید واکه بازمی‌گردد.
انواع دولبی
| IPA | شرح | نمونه | |||
|---|---|---|---|---|---|
| زبان | شکل نوشتاری | IPA | معنی | ||
 | خیشومی دولبی | انگلیسی | man | [mæn] | مرد |
 | انسدادی دولبی بیواک | انگلیسی | spin | [spɪn] | چرخش |
 | انسدادی دولبی واکدار | انگلیسی | bed | [bɛd] | بستر |
 | سایشی دولبی بیواک | ژاپنی | 富士山 (fujisan) | [ɸuʑisaɴ] | کوه فوجی |
 | سایشی دو لبی واکدار | اوه‌ای | ɛʋɛ | [ɛ̀βɛ̀] | اوه‌ای |
 | ناسوده دولبی | اسپانیایی | lobo | [loβ̞o] | گرگ |
 | لرزشی دولبی | نیاسی | simbi | [siʙi] | آرواره |
 | برونسوی دولبی | آدیغی | пӀэ | [pʼa] | گوشت |
 | کلیک دولبی | Nǁng | ʘoe | [ʘoe] | گوشت |
نزدیک به ۰٫۷ درصد زبان‌های دنیا فاقد حروف صامت دولبی هستند؛ این زبان‌ها عبارتند از: تلینگیت، چیپواین، ویچیتا و اونیدا.
دولبی در زبان فارسی
در زبان فارسی تنها سه همخوان به صورت دولبی تولید می‌شوند:
| IPA | نام | مثال | واج‌نگاری | نویسه |
|---|---|---|---|---|
| | انسدادی دولبی بیواک | پَر | [pær] | «پ» |
| | انسدادی دولبی واکدار | بَرگ | [bærɟ] | «ب» |
| | خیشومی دولبی | مَرد | [mærd] | «م» |
پانویس
منابع
- ثمره، یدالله (۱۳۸۸). آواشناسی زبان فارسی: آواها و ساخت هجایی آوا. مرکز نشر دانشگاهی.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Bilabial consonant». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۷ دسامبر ۲۰۱۴.
- Crystal, David (2008). A Dictionary of Linguistics and Phonetics. Blackwell.
پیوند به بیرون
This article uses material from the Wikipedia فارسی article همخوان دولبی, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.