محمّدعلی موحّد (زادهٔ ۲ خرداد ۱۳۰۲) شاعر، ادیب، عرفانپژوه، تاریخنگار، حقوقدان و عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.
صمد موحد برادر اوست.
محمّدعلی موحّد | |
---|---|
زادهٔ | ۲ خرداد ۱۳۰۲ (۱۰۰ سال) تبریز، ایران |
محل زندگی | لواسان |
ملیت | ایرانی |
تحصیلات | دکتری |
پیشه | نویسنده، مترجم، تاریخنگار، حقوقدان |
آثار | خواب آشفتهٔ نفت، در کشاکش دین و دولت، حق و سوءاستفاده از آن، مختصر حقوق مدنی |
همسر(ها) | اکرم برادر بکایی |
فرزندان | امید، صفا، بهار |
خویشاوندان | صمد موحد (برادر) |
موحّد تحصیل را در مدارس تدیّن و اتحاد نو تبریز آغاز کرد و در سال ۱۳۱۹، پس از اخذ دیپلم متوسطه در رشتهٔ ادبی، به تهران آمد. اما بهواسطهٔ مشکلات پس از درگذشت پدر (در سال ۱۳۱۷) به تبریز بازگشت و سرپرستی خانواده را برعهده گرفت و به مدت ده سال در تبریز و تهران اقامت گزید. در سال ۱۳۲۹ به شرکت نفت آبادان رفت و پس از خلع ید انگلیسیها در سال ۱۳۳۲، سردبیری روزنامهٔ شرکت نفت را بهعهده گرفت و در همین سال به تهران انتقال یافت. وی در سال ۱۳۳۲ کار بر روی ترجمهٔ سفرنامهٔ ابن بطوطه را انجام داد که در سال ۱۳۳۶ منتشر شد و بهواسطهٔ قدرت قلم و شیوایی ترجمه، توجه ارباب فضل را به خود جلب کرد و نام موحد بر سر زبانها افتاد؛ چنانکه با تشویق و تفقد کسانی همچون مجتبی مینوی و محمدعلی جمالزاده همراه شد.
موحّد تحصیلات خود را در دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران ادامه داد و موفق به اخذ دانشنامهٔ دکترای حقوق خصوصی از این دانشگاه شد و در سال ۱۳۳۸، پس از دانشآموختگی، برای آشنایی بیشتر با مباحث حقوق بینالملل به انگلستان رفت و مطالعات خود را زیرنظر پروفسور جنینگز در دانشگاه کمبریج و پروفسور شوارتزنبرگ در لندن ادامه داد.
همچنین در این دوران با ایرانشناسانی همچون آرتور آربری، ولادیمیر مینورسکی و لاکهارت همنشین بود و به پژوهش بر روی نسخههای خطی موجود در موزهٔ بریتانیا پرداخت و از این میان نسخهٔ سلوکالملوک تألیف فضلالله روزبهان خنجی متخلص به «امین» را برای تصحیح برگزید.
وی، افزون بر وکالت پایهیک دادگستری، از آغاز برپایی شرکت ملی نفت ایران در بدنهٔ حقوقی شرکت نفت وارد شد و تا بالاترین درجات (مشاور عالی رئیس هیئتمدیره، مشاور ارشد و عضو اصلی هیئتمدیره) انجام وظیفه کرده و در ابتدای تأسیس اوپک، به مدت شش ماه معاونت اجرایی آن سازمان در ژنو را عهدهدار بودهاست. موحد، در کنار مشاغل رسمی، به تدریس حقوق مدنی و حقوق نفت در دانشکدهٔ حقوق دانشگاه تهران و دانشکده حسابداری و علوم مالی شرکت ملی نفت ایران پرداخت.
در سالهای اخیر گرامیداشت جایگاه علمی و ادبی موحد با توجه اهل علم و ادب همراه بودهاست. از جمله آنکه محمدرضا شفیعی کدکنی سرودهای را به مناسبت زادروز موحد منتشر کرد. کتاب ارجنامهٔ محمدعلی موحد نیز با نام با قافلهٔ شوق دربرگیرندهٔ مجموعهمقالاتی از دوستان و همکاران و شاگردان وی دربارهٔ زندگی و آثار موحد، در دانشگاه تبریز بهکوشش محمد طاهری خسروشاهی، از پژوهشگران حوزهٔ ادبیات فارسی در آذربایجان، تدوین و منتشر شدهاست.
موحد در رشتهٔ حقوق نیز صاحبنظر بوده و دو کتاب «درسهایی از داوریهای نفتی» و «نفت ما و مسائل حقوقی آن» به عنوان کتاب درسی در دورهٔ کارشناسی ارشد حقوق بازرگانی به عنوان منبع درسی معرفی شدهاست. وی نخستین بار مسائل حقوقی نفت را وارد متون درسی دانشگاه کرد. در پژوهشهای تاریخی کتاب چهارگانهٔ خواب آشفتهٔ نفت اثری مهم تلقی شدهاست. او از جمله عرفانپژوهانی است که مدفون بودن شمس تبریزی در خوی را به دلیل وجود مقبرهای با یک مناره در بیرون از شهر خوی که دست کم از سدهٔ نهم هجری به «منارهٔ شمس تبریزی» نامدار بوده، معتبر میداند.
َ* میراث ماندگار - محمدعلی موحد، تاریخنگار نفت ایران
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به محمدعلی موحد در ویکیگفتاورد موجود است. |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article محمدعلی موحد, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.