شهرستان هلیلان یکی از شهرستانهای استان ایلام ایران است.
مرکز این شهرستان، شهر توحید است.
شهرستان هلیلان | |
---|---|
اطلاعات کلی | |
کشور | ایران |
استان | ایلام |
مرکز شهرستان | توحید |
بخشها | مرکزی، جزمان |
سال تأسیس | ۱۳۹۸ خورشیدی |
اداره | |
فرماندار | کوروش عیوضی |
حوزهٔ انتخابیه | ایلام، ایوان، سیروان، هلیلان، چرداول، مهران، ملکشاهی و چوار |
مردم | |
جمعیت | ۱۵٬۲۷۶ نفر (۱۳۹۵) |
تراکم جمعیت | ۲۳ نفر بر کیلومتر مربع |
مذهب | شیعه |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۷۳۶ کیلومتر مربع |
دادههای دیگر | |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۸۴ |
این شهرستان در تاریخ ۸ دی ۱۳۹۸ از شهرستان چرداول جدا شد و مستقل گردید.
شهرستان هلیلان از شمال با شهرستان کرمانشاه و از شمال غربی با شهرستان اسلامآباد غرب استان کرمانشاه، از شرق تا جنوب با شهرستان کوهدشت استان لرستان و از جنوب غربی با شهرستان چرداول همسایه است.
هلیلان دارای آثار تاریخی و باستانی فراوانی چون قلعهها، گورستانهای تاریخی، پلها و به خصوص تپههای باستانی است که بسیاری از این محوطههای تاریخی توسط باستانشناسان داخلی و خارجی مورد کاوش و بررسی قرار گرفتهاند.
یافتههای باستانشناسی بیانگر آن است که سرزمین باستانی ناحیه سیمره در زاگرس میانی به دلیل دارا بودن شرایط مساعد زیستی، قلههای مرتفع برفگیر، آب فراوان، مراتع حاصلخیز، جنگلهای انبوه، غارها و پناهگاههای طبیعی از دیرباز محل مناسبی برای اقامتگاههای موقت و دائمی بشر بودهاست.
صادق ملک شهمیرزادی در این خصوص مینویسد: قدیمیترین آثار گروههای پراکندهٔ انسانی در حوزه فرهنگی ایلام و لرستان در درّهٔ هلیلان واقع در کناره رودخانه سیمره که در ارتفاع ۹۳۰ متری از سطح دریا واقع شدهاست، حداقل هفت محل شناسایی شدهاست. این محلها نزدیک تپه گوران و در منطقهای به نام پَل باریک است.
دشت هلیلان یکی از مهمترین محلهای تمدنی ایران باستان
آثار بدست آمده از آن متعلق به دورهٔ زیرین پارینه سنگی و تاریخ تخمین آن حدود ۱۰۰ هزار تا ۲۰۰ هزار سال پیش است. از این هفت محل، دو محل پناهگاه سنگی چهار محل از نوع محل باز و محل دیگر تپه گوران مربوط به دورهٔ نوسنگی (۷۰۰۰ سال ق. م) در ایران است.
دشت هلیلان به علت قرار گرفتن در محدودهٔ بین تمدنهای قدیم ایران باستان به خصوص تمدن ساسانی و همچنین عبور جاده شاهی (شوش به اکباتان) در جنوب و جادهٔ خاوران در شمال آن یکی از محلهای تمدنی و باستانی ایران زمین بهشمار میرود.
این منطقه در سال ۱۹۶۲ و ۱۹۷۴ میلادی توسط یک هیئت باستانشناسی از کشور دانمارک به سرپرستی یورگن ملگارد و پِدر مورتنسن در دو بخش باستانشناسی و مردمشناسی مورد بررسی و شناسایی قرار گرفت.
مطالب گفته شده تنها بخشی از آثار تاریخی و فرهنگی این شهرستان است، متأسفانه از گذشتههای دور تا به حال توجه جدی ای به این آثار ارزشمند، چه کشف و چه کشف نشده وجود نداشتهاست.
سرقتهای این آثار توسط افراد سود جو و فروش آنها که همانطور از وجود این آثار در کشورهایی نظیر دانمارک و موزه معروف کپنهاگ میتوان دید نشان از این بیتوجهی مسئولین است.
افراد محلی نیز به این موضوع اشاره میکنند که هرکس با استفاده از ابزاری مانند فلزیاب، میتواند آثار مختلفی پیدا کند و هیچگونه نظارت جدی ای وجود ندارد!
بخش بزرگی از مردم هلیلان از ایل بالاوند هستند. همچنین تیرهها و طوایف مختلف دیگری ازجمله کلهر، زنگنه، پیراحمدوند، آهنگران و دراویش در این شهرستان زندگی میکنند. مردم این ناحیه به زبان لکی سخن میگویند.
شهرستان هلیلان دارای ۲ بخش، ۴ دهستان و ۱ شهر به شرح زیر است:
بخش | مرکز بخش | جمعیت بخش ۱۳۹۵ | نام دهستان | مرکز دهستان | جمعیت دهستان ۱۳۹۵ | شهر | جمعیت شهر ۱۳۹۵ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
مرکزی | توحید | ۹٬۴۴۷ نفر | گوران | شیراوند | ۲٬۹۹۸ نفر | توحید | ۳٬۷۲۸ نفر |
داجیوند | مهدیه | ۲٬۷۲۱ نفر | |||||
جزمان | چشمه ماهی | ۵٬۸۲۹ نفر | داربید | سرچم | ۳٬۳۱۵ نفر | **************** | |
زردلان | پیازآباد | ۲٬۵۱۴ نفر |
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت شهرستان هلیلان برابر با ۱۵٬۲۷۶ نفر بودهاست.
یارمحمدخان کرمانشاهی (۱۲۵۸ در کرمانشاه - ۱۳ مهر ۱۲۹۱ در کرمانشاه) از فعالان مشروطه بود که در طی سالهای ۱۲۸۷ تا ۱۲۸۹ خورشیدی در یک رشته نبردهای سخت و از جمله در محاصره تبریز به یاری ستارخان و باقرخان شتافت.
و میتوان به عبدالحسین خان ابوقداره سردار اشرف فیلی آخرین والی هلیلان اشاره کرد. او از نزدیکان حسینقلی خان ابوقداره بود.
This article uses material from the Wikipedia فارسی article شهرستان هلیلان, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.