سد امیرکبیر که سد کرج هم نامیده میشود، بر رودخانه کرج در ۲۵ کیلومتری شمال شهر کرج و کنار جادهٔ چالوس احداث شده و اولین سد چندمنظورهٔ ایران است.
این سد یکی از منابع تأمین آب شهر تهران و دریاچهٔ آن از مراکز طبیعی مهم پرورش ماهیهای قزلآلای رنگینکمان و قزلآلای خالقرمز و ماهی سفید و ماهی سیاه است. انباشته شدن آب رودخانه کرج در پشت سد امیرکبیر علاوه بر کارایی در تولید انرژی برقابی و تأمین بخشی از آب آشامیدنی شهر تهران، دریاچه ای پدید آورده که موجب استفادههای گردشگری و تفریحی و ورزشی از سد کرج شده و از بهترین استراحتگاهها و جاذبههای طبیعی کرج است.
سد امیرکبیر | |
---|---|
نام رسمی | سد امیرکبیر |
کشور | ایران |
محل | ۲۸ کیلومتری شمال شرقی شهر کرج در استان البرز |
مختصات | ۳۵°۵۷′۲۳″ شمالی ۵۱°۵′۲۶″ شرقی / ۳۵٫۹۵۶۳۹°شمالی ۵۱٫۰۹۰۵۶°شرقی |
آغاز ساخت | ۱۳۳۷ |
گشایش | ۱۳۴۲ |
سد و سرریزها | |
گونه سد | بتنی دوقوسی |
بر روی رود | کرج |
ارتفاع از پی | ۱۸۰ متر |
طول تاج | ۳۹۰ متر |
گنجایش سرریز | ۱٬۴۵۰ متر مکعب بر ثانیه |
مخزن | |
حجم کل مخزن | ۲۰۵ میلیون متر مکعب |
درازای مخزن | ۵٫۵ کیلومتر |
سد پاییندست و سرریزها | |
گونه سد | بتنی دوقوسی |
مطالعات احداث سد کرج و تدوین طرح ان را شرکت مترو پلیتن و چند شرکت دیگر آمریکایی انجام دادند که بعد به مولیسن مودسن داده شد. بنا بود این سد هفتاد هزار کیلو وات برق بود تولید کند و بانک صادرات و واردات هم حاضر شده بود برای رسیدن به چنین ظرفیتی وام بدهد. اما پس از آنکه پنجاه هزار وات از برق مصرفی تهران با خرید یک نیروگاه تأمین شد، اهمیت نیروگاه برقابی سد کرج کاهش یافت.
هم چنین روستایی به نام رزکان که روستای بسیار خوش آب و هوایی بوده به زیر آب رفت و در عوض اهالی آن روستا به منطقه ای دیگر که در اطراف کرج قرار دارد منتقل شدند که امروز آن محل رزکان نو نام دارد. علاوه بر رزکان دو روستای واریان و کوشک بالا نیز به زیر آب رفتند.بر اثر آبگیری این سد قسمت زیادی از باغات و اراضی زراعی شهرستانهای شهریار و رباط کریم خشک گردید.در عوض به مدد آب این سد و نیروی برق و لوله کشی،زمین های بی ارزش و سنگلاخی شمال تهران ارزشمند شدند،بدون اینکه حق آبه واقعی مراکز جمعیتی پایین دست داده شود
|
سد امیرکبیر یک سد چند منظوره است. از این اهداف میتوان به تأمین آب لولهکشی شهرتهران و گسترش کشاورزی و آبرسانی به ۵۰ هزار هکتار زمینهای کشاورزی کرج نام برد. نیروگاه برق آبی این سد نیز با بیش از چهل و شش سال فعالیت به شبکه برق کشور متصل و توانایی تولید ۹۰ مگاوات برق را داراست.
دریاچه پشت سد نیز یکی از مکانهای توریستی است؛ و همچنین در آن ماهیهای قزل آلای رنگی نیز یافت میشود. قایقسواری و جت اسکی نیز در قدیم در این دریاچه استفاده میشدهاست اما به دلیل گسترش آلودگی و خطر برای توریستها شنا و قایقسواری در آن ممنوع شدهاست.
This article uses material from the Wikipedia فارسی article سد امیرکبیر, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.