استان البرز سی و یکمین استان ایران است.
این استان در البرز مرکزی جای گرفتهاست و دلیل نامگذاری استان البرز به همین علت بودهاست. استان البرز از شمال با استان مازندران از غرب با استان قزوین از شرق با استان تهران و از جنوب با استان مرکزی همجوار است. استان البرز در سال ۱۳۸۹ طبق مصوبه مجلس شکل گرفت.
البرز | |
---|---|
مختصات: | |
مرکز | کرج |
شمار شهرستانها | ۷ |
مدیریت | |
• نوع | مرکز |
• نماینده ولی فقیه | سید محمد مهدی حسینی همدانی |
• استاندار | مجتبی عبداللهی |
• نمایندگان در مجلس شورای اسلامی | ۳ نماینده |
• نمایندگان در مجلس خبرگان رهبری | ۲ نماینده |
مساحت | |
• کل | ۵٬۸۳۳ کیلومتر مربع (۲۲۵۲ مایل مربع) |
جمعیت (۱۳۹۵) | |
• کل | ۲٬۷۱۲٬۴۰۰ نفر |
پیششماره(های) تلفن | ۰۲۶ |
پلاک خودرو | ایران ۲۱، ۳۰، ۳۸، ۶۸، ۷۸ |
در جلسهٔ هیئت دولت در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۸ لایحهٔ تأسیس این استان تصویب و به مجلس شورای اسلامی فرستاده شد. در ادامه با تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۱۳۸۹/۴/۷ استان البرز بهطور رسمی شکل گرفت. در این طرح پیشنهادی کرج به عنوان مرکز استان در نظر گرفته شدهاست. این شهر در ۲۰ کیلومتری غرب تهران و در حوزهٔ استحفاظی استان تهران قرار گرفته بود که با جمعیتی بالغ بر ۱٬۶۱۴٬۶۲۶ نفر، چهارمین شهر پرجمعیت ایران پس از شهرهای تهران، مشهد و اصفهان محسوب میگردد. همچنین رئیسجمهور وقت جمهوری اسلامی در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۹ در نامهای به وزارت کشور قانون تأسیس استان البرز که در جلسهٔ علنی دوم تیر ۱۳۸۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده بود و شورای نگهبان نیز آن را تأیید کرده بود، جهت اجرا ابلاغ کرد. نام این استان از رشتهکوه البرز گرفته شدهاست که بخش مهمی از آن از شمال این استان میگذرد. در تاریخ ۲۲ شهریور ۱۳۸۹ با حضور وزیر کشور، استانداری البرز رسماً شروع به فعالیت نمود. عیسی فرهادی بهعنوان نخستین استاندار البرز انتخاب شدهبود.سید علی خامنهای درمهرماه ۱۳۹۲، سید محمدمهدی حسینی همدانی را به عنوان اولین نماینده ولی فقیه در استان البرز انتخاب کرد.
استان البرز
ردیف | نام شهرستان | مرکز شهرستان | سال تأسیس | مساحت شهرستان (Km²) | جمعیت مرکز شهرستان ۱۳۹۵ | جمعیت شهرستان ۱۳۹۵ | نقشه |
---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | کرج | کرج | ۱۳۳۳ | ۱٬۵۹۲٬۴۹۲ نفر | ۱٬۹۷۳٬۴۷۰ نفر | ||
۲ | ساوجبلاغ | هشتگرد | ۱۳۶۸ | ۵۵٬۶۴۰ نفر | ۱۸۲٬۵۶۴ نفر | ||
۳ | نظرآباد | نظرآباد | ۱۳۸۱ | ۱۱۹٬۵۱۲ نفر | ۱۵۲٬۴۳۷ نفر | ||
۴ | طالقان | طالقان | ۱۳۸۹ | ۳٬۵۴۵ نفر | ۱۶٬۸۱۵ نفر | ||
۵ | اشتهارد | اشتهارد | ۱۳۹۱ | ۲۹٬۹۹۳ نفر | ۳۷٬۸۷۶ نفر | ||
۶ | فردیس | فردیس | ۱۳۹۲ | ۱۸۱٬۱۷۴ نفر | ۲۷۱٬۸۲۹ نفر | ||
۷ | چهارباغ | چهارباغ | ۱۳۹۹ | ۴۸٬۸۲۸ نفر | ۷۷٬۴۰۹ نفر |
استان البرز دارای ۱۷ شهر است، پرجمعیتترین شهر البرز کرج با ۱٬۵۹۲٬۴۹۲ نفر جمعیت و کم جمعیتترین شهر آسارا با ۱٬۳۳۹ نفر جمعیت است.
ردیف | نام شهر | شهرستان | تصویر | جمعیت (۱۳۸۵) | جمعیت (۱۳۹۰) | جمعیت (۱۳۹۵) | رتبه جمعیتی در شهرستان |
---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | کرج | کرج | ۱٬۳۷۷٬۴۵۰ | ۱٬۶۱۴٬۶۲۶ | ۱٬۵۹۲٬۴۹۲ | ۱ | |
۲ | فردیس | فردیس | جزء کرج | جزء کرج | ۱۸۱٬۱۷۴ | ۱ | |
۳ | کمالشهر | کرج | ۸۰٬۴۳۵ | ۱۰۹٬۹۴۳ | ۱۴۱٬۶۶۹ | ۲ | |
۴ | نظرآباد | نظرآباد | ۹۷٬۶۸۴ | ۱۰۷٬۸۰۶ | ۱۱۹٬۵۱۲ | ۱ | |
۵ | محمدشهر | کرج | ۸۳٬۱۲۶ | ۱۰۰٬۵۱۹ | ۱۱۹٬۴۱۸ | ۳ | |
۶ | ماهدشت | کرج | ۴۳٬۱۰۰ | ۵۱٬۵۱۸ | ۶۲٬۹۱۰ | ۴ | |
۷ | مشکیندشت | فردیس | ۴۳٬۶۹۶ | ۵۳٬۴۴۰ | ۶۲٬۰۰۵ | ۲ | |
۸ | هشتگرد | ساوجبلاغ | ۴۵٬۳۳۲ | ۵۱٬۹۵۳ | ۵۵٬۶۴۰ | ۱ | |
۹ | چهارباغ | چهارباغ | ۵٬۵۷۷ | ۶٬۷۷۲ | ۴۸٬۸۲۸ | ۱ | |
۱۰ | شهر جدید مهستان | ساوجبلاغ | ۱۵٬۶۱۹ | ۲۲٬۷۲۴ | ۴۲٬۱۴۷ | ۲ | |
۱۱ | اشتهارد | اشتهارد | ۱۶٬۹۸۸ | ۲۳٬۰۱۰ | ۲۹٬۹۹۳ | ۱ | |
۱۲ | گرمدره | کرج | ۱۲٬۷۳۸ | ۱۳٬۲۴۸ | ۲۲٬۷۲۶ | ۵ | |
۱۳ | گلسار | ساوجبلاغ | ۱۱٬۰۱۳ | ۱۲٬۴۰۷ | ۱۳٬۷۴۵ | ۳ | |
۱۴ | کوهسار | ساوجبلاغ | ۷٬۷۵۷ | ۸٬۳۰۳ | ۱۰٬۹۴۰ | ۴ | |
۱۵ | تنکمان | نظرآباد | ۴٬۷۴۲ | ۴٬۱۹۰ | ۴٬۶۵۴ | ۲ | |
۱۶ | طالقان | طالقان | ۳٬۲۸۱ | ۳٬۲۱۱ | ۳٬۵۴۵ | ۱ | |
۱۷ | آسارا | کرج | ۴۳۰ | ۷۰۱ | ۱٬۳۳۹ | ۶ |
در جدول زیر میزان جایگیری جمعیت در شهرهای استان البرز به درصد آمدهاست. کرج با داشتن حدود ۶۰ درصد سهم از جمعیت استان البرز، بیشترین جمعیت این استان را در خود جای دادهاست.
قومیتهای گوناگونی مانند لر، کرد، گیلک، یزدی، ترک، مازندرانی و خوزستانی در استان البرز زندگی میکنند.
طی پژوهشی که به سفارش شورای فرهنگ عمومی در سال ۱۳۸۹ انجام شد و براساس یک بررسی میدانی و یک جامعه آماری از میان ساکنان ۲۸۸ شهر و حدود ۱۴۰۰ روستای سراسر کشور، درصد اقوامی که در این نظر سنجی نمونهگیری شد در این استان به قرار زیر بود:
زبانهای رایج در استان البرز:
تنوع آب و هوایی و قرار گرفتن استان البرز در ارتفاع بالای هزار و ۳۰۰ متر باعث تولید سالانه ۱۲ میلیون گل رز، با گلبرگهای بزرگ و با ماندگاری بالا شدهاست، این استان در مرداد ۱۳۹۱، ۱۳ هکتار گلخانهٔ ایران را به خود اختصاص داد، این استان با ۲۵ واحد گلخانهایی در ۱۳ هکتار انواع گل رز را در ۱۶ رنگ مختلف تهیه و تولید میکند، استفاده از روشهای هیدروپونیک و بکارگیری شبکه آبیاری تحت فشار از جمله برنامههائی است که به گلخانه داران برای کشت با کیفیتتر و بیشتر گلهای رز پیشنهاد شدهاست. استفاده از جدیدترین شبکههای کشت مدرن، اتوماسیون دما و آبیاری سیستماتیک گلخانه، از شاخصههای گلخانههای کشت گل رز در استان البرز است که تا حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد در مصرف انرژی در مقایسه با دیگر گلخانهها کاهش مصرف دارد و در گلخانههای استان با بکارگیری از روشهایی بیش از ۹۵ شاخه گل در هر مترمربع تولید میشود.
از این استان سالانه یک میلیون شاخه گل رز به کشورهای تاجیکستان، گرجستان و عراق صادر میشود.
استان البرز دارای بناها و جاذبههای طبیعی بسیاری است که ۵۲ بنای استان البرز در فهرست آثار ملی ایران ثبت شدهاند.
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای استان البرز دارد. |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ استان البرز موجود است. |
بخشها و دهستانهای استان البرز | |
---|---|
بخشها | شهرستان اشتهارد |
مرکزی | ایپک | صحتآباد |
پلنگآباد | پلنگآباد | جارو | |
بخشها | شهرستان ساوجبلاغ |
مرکزی | سعیدآباد | هیو |
چندار | برغان | چندار |
چهارباغ | چهاردانگه | رامجین |
بخشها | شهرستان طالقان |
مرکزی | پائینطالقان | میانطالقان |
بالاطالقان | دهستان | دهستان |
بخشها | شهرستان فردیس |
مرکزی | دهستان | دهستان | دهستان |
مشکیندشت | دهستان | دهستان | دهستان |
بخشها | شهرستان کرج |
مرکزی | گرمدره | محمدآباد | کمالآباد |
آسارا | آدران | آسارا | نسا |
بخشها | شهرستان نظرآباد |
مرکزی | احمدآباد| | دهستان | دهستان |
تنکمان | نجمآباد | تنکمان | دهستان |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article استان البرز, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.