روس کی‌یف: دولتی در سده‌های میانی که در خاور اروپا وجود داشت.

روس کی‌یف Русь Rus'
۸۸۲–سدهٔ سیزدهم میلادی
روس کی‌یف در سدهٔ یازدهم میلادی
پایتخت	کی‌یف
زبان(های) رایج	اسلاوی خاوری باستان
دین(ها)	الحاد اسلاوی کلیسای ارتدکس شرقی
حکومت	پادشاهی (دودمان روریک)
شاهزادهٔ بزرگ کی‌یف
• ۸۸۲–۹۱۲	الگ نووگورود
• ۹۸۰–۱۰۱۵	ولادیمیر کبیر
• ۱۰۱۹–۱۰۵۴	یاروسلاو خردمند
• ۱۲۶۰–۴۰	Saint Michael of Chernigov
قوه مقننه	واچه، انجمن لیوبچ
تاریخ
• بنیان‌گذاری	۸۸۲
• فروپاشی	سدهٔ سیزدهم میلادی
واحد پول	گریونا
کد ایزو ۳۱۶۶	RU
پیشین پسین خاقانات روس ولادیمیر-سوزدال جمهوری نووگورود Kingdom of Galicia–Volhynia Principality of Kiev Principality of Chernigov Principality of Pereyaslavl Principality of Polotsk دوک‌نشین بزرگ لیتوانی

این مملکت در منابع هم‌عصر خویش، از جمله در متن‌های اسلامی، همواره روس خوانده می‌شده‌است و عنوان روسِ کی‌یف مربوط به سدهٔ نوزدهم میلادی است که تاریخ‌نگاران موضوع روسیه برای اشاره به دولتی که پایتختش کی‌یف بوده این عنوان را بدان داده‌اند.

شکل اولیهٔ نظام سیاسی روس‌ها، خاقانات روس نام‌داشت. مرکزیت این خاقانات در ولیکی نووگورود قرارداشت. در ۸۸۲ میلادی وایکینگ‌ها شهر کی‌یف را از تصرف خزرها بیرون‌آوردند و آن را پایتخت روس کی‌یف نمودند. این دولت در سدهٔ یازدهم میلادی به اوج خود رسید و مرزهایش از جنوب تا دریای سیاه، از خاور تا رودخانه ولگا، از باختر تا پادشاهی لهستان و دوک‌نشین بزرگ لیتوانی گسترده شده‌بود. دورهٔ درخشان این نظام، روزگار فرمانروایی ولادیمیر کبیر و پسرش یاروسلاو خردمند بود که روس‌ها مسیحیت را پذیرفتند و نخستین قانون به یکی از زبان‌های اسلاوی شرقی به نام روسکایا پراودا پدید آمد.

اولین حاکمی که شروع به اتحاد سرزمین‌های اسلاوی شرقی در منطقه کیف کرد ، شاهزاده اولگ (r. 879-912) بود. او کنترل خود را از نووگورود در امتداد جنوب دره رودخانه دنیپر گسترش داد تا از بازرگانی در برابر تهاجمات خزرستان از شرق محافظت کند، و کنترل شهر کیف را به دست گرفت. اسویاتوسلاو اول (943-972) اولین گسترش بزرگ سرزمینی را آغاز کرد و با جنگی فتوحانه علیه خزرها مبارزه کرد. ولادیمیر بزرگ (r.980-1015) مسیحیت را با غسل تعمید خود رواج داد و با فرمانی آن را به همه ساکنان کیف و فراتر از آن گسترش داد. روس کیف در زمان یاروسلاو خردمند (1019-1054) به بیشترین حد خود رسید.

این دولت در اواخر قرن یازدهم شروع به افول کرد و به تدریج در طول قرن دوازدهم به قدرت های مختلف منطقه ای رقیب تجزیه شد.سرانجام در اواسط قرن سیزدهم به تسخیر مغولان افتاد، اگرچه سلسله روریک تا زمان مرگ فئودور اول روسیه در سال 1598 به حکومت ادامه داد.

فرمانروایان روس کی‌یف از تبار نورس‌ها و گروهی از وایکینگ‌ها بودند که بر اکثریتی از اسلاوها فرمان می‌راندند.

• لشکرکشی‌های روس‌ها به کناره دریای خزر
• ابن فضلان

Wiki contributors، "Kievan Rus'،" Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kievan_Rus%27&oldid=524165136 (accessed December 12, 2012).