اداره دوم ستاد بزرگ‌ارتشتاران: واحد اطلاعات ارتش شاهنشاهی ایران
ادارهٔ دوم ستاد بزرگ‌ارتشتاران، یک ادارهٔ جاسوسی، اطلاعاتی و ضداطلاعاتی در دوران حکومت پهلوی بود.
در آغاز، این سازمان «رکن دوم ارکان حرب کل قشون» و بعدا «رکن دوم ستاد ارتش» نامیده می‌شد. این ادارهٔ اطلاعاتی در دورهٔ رضا شاه پهلوی توسط افسران نخبه‌ای که پیش از جنگ جهانی دوم در فرانسه آموزش می‌دیدند، ایجاد شد. این سازمان بعدها خدماتی نیز از سوی سرویس‌های مخفی بریتانیا دریافت می‌کرد.
| سازمان دید کلی | |
|---|---|
| بنیان‌گذاری | ۱۳۰۵ |
| برچینش | ۱۳۵۷ |
| سازمان پسین |
|
| حوزهٔ قدرت | ایران |
| ستاد | تهران |
| سازمان بالادست | ستاد بزرگ‌ارتشتاران |
اساس کار ادارهٔ دوم ستاد بزرگ‌ارتشتاران، کسب اطلاعات نظامی از خارج کشور بود. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، در رکن ۲ ارتش تغییراتی روی داد و بار دیگر وظیفه اطلاعات و امنیت داخلی نیز برعهده آن نهاده شد تا با همکاری فرمانداری نظامی، مخالفان سیاسی حکومت را تحت تعقیب قرار دهد.
این اداره، امروزه «معاونت اطلاعات ارتش جمهوری اسلامی ایران» نامیده می‌شود.
فهرست رئیسان
رئیس رکن دوم ارکان حرب کل قشون
- سرتیپ عبدالرضا افخم ابراهیمی (اسفند ۱۳۱۰–؟)
رئیس رکن دوم ستاد ارتش شاهنشاهی ایران
- سرتیپ محسن دیبا (۱۳۱۳–؟)
- سرتیپ عباسقلی اسفندیاری
- سرتیپ علی ریاضی (پیرامون ۱۳۲۰)
- سرتیپ حسن ارفع (۱۳۲۱)
- سرتیپ حبیب‌الله دیهیمی
- سرهنگ بیژن گیلانشاه (۱۳۲۶–؟)
- سرتیپ حسن اخوی
- سرتیپ حسین سیاسی
- سرتیپ حسن پاکروان (۱۳۳۲–؟)
- سرهنگ مصطفی امجدی
- سرلشکر سید محمدولی قرنی (مهر ۱۳۳۲–۱۳۳۵)
رئیس اداره دوم ستاد بزرگ‌ارتشتاران
- سپهبد حاج‌علی کیا (۱۳۳۵–؟)
- سپهبد عزیزالله کمال (۲۶ اسفند ۱۳۳۹–؟)
- سپهبد عزیزالله پالیزبان
- سپهبد ناصر مقدم (۳۰ فروردین ۱۳۵۲–۱۳۵۷)
- سپهبد ناصرقلی برومند جزی
- سرلشکر پرویز امینی افشار (۱۳۵۷–۱۳۵۷)
رئیس اداره دوم ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران
- سرهنگ هدایت‌الله حاتمی (۵ اسفند ۱۳۵۷–تیر ۱۳۵۹)
- سرهنگ محمدمهدی کتیبه (تیر ۱۳۵۹–۱۳۶۵)
- سرهنگ شاهوردیان
…
- سرتیپ محمدحسن نامی
معاون اطلاعات ارتش جمهوری اسلامی ایران
- سرتیپ امیر حاتمی (۱۳۷۷–۱۳۸۴)
…
- سرتیپ دوم عباسعلی منصوری آرانی
- سرتیپ سید حمیدرضا طباطبایی
- سرتیپ عباس جعفری‌نیا
جستارهای وابسته
- سازمان کوک
- شبکه اطلاعاتی بی‌سیم
منابع
- شاهدی، مظفر (۱۳۸۵). «پهلوی دوم و چالش امنیت ملی». زمانه (۵۲): ۶۳–۷۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۳-۱۰.
This article uses material from the Wikipedia فارسی article اداره دوم ستاد بزرگ‌ارتشتاران, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.