Ud

Una ud (del árabe العود al-`ūd, rama) es un estumentu musical de cuerda pulsá cuyu orihin se remonta- a la Eá Meya i hue introduciu n'Uropa pol mó dela España islámica.

Ud Nesta página se gasta una ortografía destinta ala que normalmenti se gasta ena Güiquipedia.
Ud
Ud español ogañoti.

Esti estrumentu hue mu usau entri los sigrus XIV e XVIII, enque a resurgiu nel sigru XX.

Las udis que s'encuentran n'orienti i las udis meyevalis, renacentistas i barrocas tienin una caha e resonancia abuenbá, fabricá con duelas o costillas lonhitudinalis, o bien tallás a partil dun bloqui e maera. El estrumentu e tesitura e tenol, mu usáu ena tuna i enas rondallas, llamáu ud española, tieni hondu planu i arus nos costaus, i pesi al su nombri non está emparentáu colas udis antiguas, inqui si cola bandurria.

L'estrumentu

Consta delas siguientis partis:

  • Clavihas: son pieças de maera alargás, con una lihera coniciá, enas cualis s'enrolla la cuerda pa tensá-la.
  • Trastis: cuerdas e tripa anuás alreol del mástil. Acortan la cuerda al longol deseau cuandu el intérprete las pisa entri dos d'estus trastis.
  • Mástil: es el astil alargau que surhi del cuelpu del estrumentu sobri el cuál se tiendin las cuerdas i s'ejecutan las posicionis dela manu gacha.
  • Diapasón: es la lámina que cubri el mástil pa protege-lo del desgasti i da-li rigidez, pues sobri ella se sostriban los deus del ejecutanti al pisal las cuerdas. Sueli sel d'ébanu.
  • Caha de resonancia: abuenbá, construia a partil de costillas longitudinalis, con horma de meya pera.
  • Boca: enas ud antíguas ostenta un roseton decorativu finamenti tallau.
  • Cuerdas: son de tripa las agudas i de carozu de tripa i entorchau de metal las gravis, son seis dobris cuerdas afinás al unisono por paris comu las de la bandurria.
  • Puenti: llamau tamién barra-cordal. Sirvi pa sujetal las cuerdas, i nella las cuerdas vibran directamenti dendi el nú, sin apoyal-si en nenguna lámina, comu las guitarras d'ogañu.
  • Cordal: solamenti algunas údis meyevalis tienin una pieça aparti pa anual las cuerdas, pués dendi d'aí i asta el XVIII el puenti i el cordal coincidían nuna única pieça, la barra-cordal.

La ud nel mundu d'ogañu

La ud desfrutó dun renacimientu conel rebullil del interés ena música estórica, alreol de 1930 e a lo largo de tol sigru XX, este resulhil hue empulsau polel movimientu en pro dela música antigua, renacentista i barroca. Julian Bream se hizu famosu polos sus conciertus de ud i violín, asina comu Hans Neemann, Walter Gerwig, Suzanne Bloch i Diana Poulton.

Las udis d'ogañu son réplicas o casi copias d'aquellas otras qu'an sobreviviu i s'encuentran enus museus o enas colecionis privás, peru qu'entavia es posibri landeal artesanus dedicáus a haze-las. Se hazin siempri por encargu, o puein adquiril-si de segunda manu, nun mercáu mu limitainu. Comu resultáu destu las udis son, en heneral, más caras qu'otrus estrumentus.

Ogañoti desistin muchus tipus: meyevalis, renacentistas, archiudis pa las obras barrocas, tiorbas palas partis de bahu contínuu, en conhuntus barrocus i otras.

Huentis

Atijus

Tags:

Ud LestrumentuUd La ud nel mundu dogañuUd HuentisUd AtijusUdEá MeyaUropa

🔥 Trending searches on Wiki Estremeñu:

ChelisSeúlOssígenu2012CazastánOrgasmuMineralEndustriaEspañaCommons2 agostuDwayne JohnsonElésia Jesucristu los Santus los Úrtimus DiasNapoleón I de FranciaJimmy WalesAlexander PushkinPardalLengua estremeñaLuenga vietnamitaMilánLituaña1996Luenga croataCénciaIrene de MiguelAlicópteruKama sutraMiguel de CervantesChipriNoruegaKidd KeoEstremeñu6 outubriEnzimaLengua ingresaLos BañusZeusCarolina CoronadoParabraOcéanuParísMoscúPortá antigua13 agostuvietnamDaniel GordoBrasilLengua catalanaLaosUropa1905UcraniaInternetHernán CortésGalileo Galilei1906Zipi y ZapeRussiaJuñuTimoteo Pérez Rubio5 hebreru10 hebreru🡆 More