John Boyd Dunlop
John Boyd Dunlop (1840ko otsailaren 5a, Dreghorn, Iparraldeko Ayrshire – 1921eko urriaren 23a, Dublin, Irlanda) eskoziar asmatzaile bat izan zen, lanbidez albaitari zirujaua.
| John Boyd Dunlop | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Dreghorn, 1840ko otsailaren 5a |
| Herrialdea |  Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua |
| Heriotza | Dublin, 1921eko urriaren 23a (81 urte) |
| Hobiratze lekua | Deans Grange Cemetery (en)  |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Edinburgheko Unibertsitatea |
| Hizkuntzak | ingelesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | asmatzailea, ekintzailea eta albaitaria |
| Jasotako sariak | ikusi
|
  | |
Asmakuntza ugari burutu zituen, baina denetan ospetsuena ibilgailuentzako pneumatikoa izan zen. Bere abizena daraman eta penumatikoak eta gomazko elementuak ekoizten dituen Dunlop Rubber enpresaren sortzailea izan zen.
Biografia
Eskoziako Iparraldeko Ayrshireko Dreghorngo baserri batean jaio zen eta Edinburgoko Albaitaritza Ikastetxean (gaur egun Edinburgoko Unibertsitatearen parte da) albaitari gisa graduatu zen 19 urterekin. Zortzi urtez Edinburghen albaitari gisa aritu zen. 1867an Belfastera joan zen bizitzera.
1887an aire-ganberako lehen pneumatikoa garatu zuen bere bederatzi urteko semeak Belfasteko zuloguneak betetako kaleetan eskolara joateko erabiltzen zuen triziklorako. Trizikloaren triki-trakaren arazoa konpontzeko, Dunlopek gomazko hodi batzuk puztu zituen baloiak puzteko aire ponpa batekin. Ondoren, kautxuzko hodiak olana batekin bildu zituen babesteko eta trizikleko gurpilen hagunen gainean itsatsi zituen. Ordura arte, gurpil gehienek goma trinkozko hagunak zituzten, baina pneumatikoek ibilaldi nabarmen leunagoa ematen zuten. Ideia garatu eta patentatu zuen ganberadun pneumatikoa 1888ko abenduaren 7an. Hala ere, patentea eman eta bi urtera, Dunlopi ofizialki jakinarazi zioten patentea Robert William Thomson asmatzaile eskoziarrak baliogabetu zuela, 1846an Frantzian eta Estatu Batuetan 1847an patentatu baitzuen ideia. Dunlop-ek Robert William Thomson-en aurkako borroka juridikoa irabazi zuen eta patentea berrestea lortu zuen.
Dunlop-ek Dunlop Tyres enpresa sortu zuen, gerora Dunlop Rubber Company izenarekin ezagutzen dena. Ekoizpen komertziala 1890 bukaeran hasi zen Belfasten. Dunlop-ek bere patentea eta konpainiaren izena William Harvey Du Cros-i saldu zion, jadanik Pneumatic Pire and Booth's Cycle Agency-ren jabea zena, sortutako konpainiaren 1.500 akzioren truke, eta azkenean ez zuen dirutza handirik egin asmakuntzagatik. Dunlop Dublinera erretiratu zen eta bertan hil zen 1921eko urriaren 12an, eta Deansgrange hilerrian lurperatu zuten, Dublingo hegoaldeko auzo batean.
Dunlop-en ganberadun pneumatikoaren garapena une erabakigarrian iritsi zen lurreko garraioaren hedapenaren garaian, bizikleta eta automobil berriak eraikitzearekin.
Wiki Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: John Boyd Dunlop  |
Datuak: Q222116
Multimedia: John Boyd Dunlop / Q222116
This article uses material from the Wikipedia Euskara article John Boyd Dunlop, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.