Ταινία Gran Torino

Αυτός ήταν ο πρώτος πρωταγωνιστικός ρόλος του Ίστγουντ μετά το Million Dollar Baby το 2004. Στην ταινία συμμετέχει και ένας από τους μικρότερους γιους του Ίστγουντ, ο Σκοτ. Ο μεγαλύτερος γιος του Ίστγουντ, Κάιλ, έγραψε το σάουντρακ της ταινίας. Η ταινία διαδραματίζεται στο Χάιλαντ Παρκ του Μίσιγκαν και είναι η πρώτη mainstream αμερικανική ταινία που περιλαμβάνει Αμερικανούς Χμονγκ. Πολλοί Χμονγκ πρόσφυγες πολέμου εγκαταστάθηκαν στις ΗΠΑ μετά την κατάληψη της εξουσίας από τη σοσιαλιστική κυβέρνηση στο Λάος το 1975.

Gran Torino
Σκηνοθεσία	Κλιντ Ίστγουντ
Παραγωγή	Κλιντ Ίστγουντ, Ρόμπερτ Λόρεντζ και Bill Gerber
Σενάριο	Νικ Σενκ
Πρωταγωνιστές	Μπι Βανγκ, Άχνεϊ Χερ, Κλιντ Ίστγουντ, Κρίστοφερ Κάρλεϊ, Τζον Κάρολ Λιντς, Ντρίμα Γουόκερ, Τζεραλντίν Χιουζ, Μπράιαν Χέιλι, Σον Μπάλιγκιαν, Νάνα Γκμπεγουόνιο, Κόρι Χάρντρικτ και Σκοτ Ιστγουντ
Μουσική	Κάιλ Ιστγουντ και Μάικλ Στίβενς
Φωτογραφία	Τομ Στερν
Μοντάζ	Τζόελ Κοξ και Gary D. Roach
Εταιρεία παραγωγής	Warner Bros., Village Roadshow Pictures και Malpaso Productions
Διανομή	Warner Bros., InterCom και Netflix
Πρώτη προβολή	12  Δεκεμβρίου 2008, 5  Μαρτίου 2009 (Γερμανία), 16  Απριλίου 2009 (Ουγγαρία) και 9  Ιανουαρίου 2009 (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής)
Διάρκεια	116 λεπτά
Προέλευση	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Αυστραλία και Γερμανία
Γλώσσα	Αγγλικά
δεδομένα (π • σ • ε )

Κεντρικός ήρωας της ιστορίας είναι ο Γουόλτ Κοβάλσκι, πρόσφατα χήρος και βετεράνος του Πολέμου της Κορέας, αποξενωμένος από την οικογένειά του και θυμωμένος με τον κόσμο. Ο νεαρός γείτονας του Γουόλτ, Τάο Βανγκ Λορ, πιέζεται από τον ξάδερφό του να προσπαθήσει να κλέψει την αγαπημένη Ford Torino του 1972 του Γουόλτ για να μυηθεί σε μια συμμορία. Ο Γουόλτ αποτρέπει την κλοπή και στη συνέχεια αναπτύσσει μια σχέση με το αγόρι και την οικογένειά του.

Το Gran Torino έκανε πρεμιέρα στις αίθουσες με περιορισμένη κυκλοφορία στις Ηνωμένες Πολιτείες στις 12 Δεκεμβρίου 2008, πριν επεκταθεί ευρέως στις 9 Ιανουαρίου 2009. Έκανε εισπράξεις 270 εκατομμύρια δολαρίων παγκοσμίως και έγινε έτσι η δεύτερη ταινία με τις περισσότερες εισπράξεις μέχρι τότε. Η ταινία έλαβε θετικές κριτικές από τους κριτικούς για τη σκηνοθεσία και την ερμηνεία του Ίστγουντ. Εντός της κοινότητας των Χμονγκ στις Ηνωμένες Πολιτείες, η ταινία γενικά επαινέθηκε, αλλά δέχθηκε και κριτική για τις πολιτιστικές της ανακρίβειες.

Ο φανατικός βετεράνος του πολέμου της Κορέας και συνταξιούχος εργάτης στο εργοστάσιο της Ford, Γουόλτ Κοβάλσκι, μένει χήρος μετά από 50 χρόνια γάμου. Η γειτονιά του στο Χάιλαντ Παρκ στο Μέτρο του Ντιτρόιτ κατοικούνταν στο παρελθόν από λευκές οικογένειες της εργατικής τάξης, αλλά έχει γεμίσει με συμμορίες και φτωχούς μετανάστες από τη νοτιοανατολική Ασία, όπως οι γείτονες του Γουόλτ, η οικογένεια Βανγκ Λορ. Εκτός από απομονωμένος, ο Γουόλτ είναι και συναισθηματικά αποκομμένος από την οικογένειά του. Απορρίπτει οργισμένος την πρόταση του γιου του να μετακομίσει σε μια κοινότητα συνταξιούχων και μένει μόνος με το ηλικιωμένο λαμπραντόρ του, την Νταίζη. Χρόνιος χρήστης καπνού, ο Γουόλτ υποφέρει από κρίσεις βήχα και περιστασιακές αιμοπτύσεις, αλλά το κρύβει από την οικογένειά του. Ο ιερέας της αείμνηστης συζύγου του Γουόλτ, ο πατήρ Γιάνοβιτς, προσπαθεί να παρηγορήσει τον Γουόλτ, ο οποίος τον αγνοεί θεωρώντας τον νέο και άπειρο.

Ο Γουόλτ πιάνει τον Τάο Βανγκ Λορ να προσπαθεί να κλέψει τη Ford Torino του με σκοπό να μυηθεί σε μια συμμορία Χμονγκ με αρχηγό τον ξάδερφο του Τάο, "Σπάιντερ". Ακόμη και μετά από αυτήν την αποτυχημένη προσπάθεια, η συμμορία θέλει να ενσωματώσει τον Τάο, αλλά ο Γουόλτ τους διώχνει με το M1 όπλο του, κερδίζοντας τον σεβασμό της κοινότητας των Χμονγκ. Για εξιλέωση, η μητέρα του Τάο τον στέλνει να δουλέψει για τον Γουόλτ, ο οποίος βάζει τον μικρό να κάνει διάφορες δουλειές στη γειτονιά. Σύντομα οι δυο τους ενώνονται από αμοιβαίο σεβασμό και ο Γουόλτ καθοδηγεί τον Τάο, δίνοντάς του κοινωνικές και ερωτικές συμβουλές. Ο Γουόλτ σώζει την αδερφή του Τάο, Σου, από την παρενόχληση τριών σκληρών νέων και δένεται και μαζί της. Ο Γουόλτ συμβουλεύεται τον γιατρό του, ο οποίος του δίνει μια κακή πρόγνωση, την οποία κρύβει από την οικογένειά του.

Η συμμορία του Σπάιντερ συνεχίζει να πιέζει τον Τάο και να τον παρενοχλεί στο σπίτι του όταν επιστρέφει από τη δουλειά. Ο Γουόλτ επισκέπτεται το σπίτι της συμμορίας και επιτίθεται σε ένα μέλος για λόγους προειδοποίησης. Σε αντίποινα, η συμμορία βιάζει τη Σου και τραυματίζει τον Τάο με πυροβολισμούς. Τα μέλη της κοινότητας, συμπεριλαμβανομένης της Σου, αρνούνται να αναφέρουν τα εγκλήματα από φόβο. Την επόμενη μέρα, ο εξαγριωμένος Τάο ζητά τη βοήθεια του Γουόλτ για να πάρει εκδίκηση. Ο Γουόλτ τον πείθει να φύγει και να επιστρέψει αργότερα. Ο Γουόλτ κάνει προσωπικές προετοιμασίες: κουρεύει το γκαζόν του, αγοράζει ένα κοστούμι, κουρεύεται και τελικά κάνει την εξομολόγησή του στον πατέρα Γιάνοβιτς.

Ο Γουόλτ πηγαίνει τον Τάο στο υπόγειό του και του δίνει το παράσημό του, λέγοντάς του ότι εξακολουθεί να τον στοιχειώνει η ανάμνηση της δολοφονίας ενός αντίπαλου στρατιώτη που ήταν έτοιμος να παραδοθεί και ότι θέλει να γλιτώσει τον Τάο για να μη γίνει δολοφόνος. Κλειδώνει τον Τάο στο υπόγειο και πηγαίνει στο σπίτι της συμμορίας. Τα μέλη της συμμορίας στρέφουν τα όπλα τους προς στον Γουόλτ, ο οποίος τους επικρίνει έντονα για τα εγκλήματά τους, τραβώντας την προσοχή των γειτόνων. Ο Γουόλτ βάζει ένα τσιγάρο στο στόμα του, βάζει αργά το χέρι στην τσέπη του σακακιού του και βγάζει γρήγορα το χέρι του, σαν να έβγαζε όπλο. Νομίζοντας ότι πρόκειται να πυροβολήσει, τα μέλη της συμμορίας τον πυροβολούν και τον σκοτώνουν. Το χέρι του Γουόλτ ανοίγει αποκαλύπτοντας τον αναπτήρα Zippo του — ήταν άοπλος και θυσιάστηκε για να σώσει την οικογένεια Βανγκ Λορ. Η Σου, ακολουθώντας τις οδηγίες του Γουόλτ, ελευθερώνει τον Τάο και πηγαίνουν προς το σπίτι της συμμορίας με την Gran Torino του Γουόλτ.

Ένας αστυνομικός λέει στον Τάο και στη Σου ότι τα μέλη της συμμορίας έχουν συλληφθεί για ανθρωποκτονία και οι γύρω γείτονες έχουν εμφανιστεί όλοι ως μάρτυρες. Ο πατήρ Γιάνοβιτς παρίσταται στην κηδεία του Γουόλτ, όπου έχει έρθει και η οικογένειά του και πολλά μέλη της κοινότητας των Χμονγκ, γεγονός που μπερδεύει την οικογένεια του Γουόλτ. Στη συνέχεια, διαβάζεται η διαθήκη του Γουόλτ. Προς μεγάλη έκπληξη της οικογένειάς του, ο Γουόλτ αφήνει το σπίτι του στην εκκλησία και την αγαπημένη του Gran Torino στον Τάο, με την προϋπόθεση ότι ο Τάο δεν θα τροποποιήσει το αυτοκίνητο με οποιονδήποτε τρόπο. Λίγο αργότερα, ο Τάο οδηγεί το αυτοκίνητο στη λεωφόρο Τζέφερσον του Ντιτρόιτ με την Νταίζη στο πλευρό του.

• Κλιντ Ίστγουντ ως Γουόλτ
• Μπι Βανγκ ως Τάο Βανγκ Λορ
• Άχνεϊ Χερ ως Σου Λορ
• Κρίστοφερ Κάρλεϊ ως πατήρ Γιάνοβιτς
• Ντούα Μούα ως Φονγκ Σπάιντερ
• Σάνι Βιου ως Σμόκι
• Έλβις Τάο ως μέλος συμμορίας
• Μπράιαν Χέιλι ως Μιτς Κοβάλσκι
• Μπράιαν Χάουι ως Στιβ Κοβάλσκι
• Τζέραλντιν Χιουζ ως Κάρεν Κοβάλσκι
• Ντρίμα Γουόκερ ως Άσλεϊ Κοβάλσκι

Αφού πραγματοποίησε ακροάσεις στο Φρέσνο της Καλιφόρνιας, στο Ντιτρόιτ του Μίσιγκαν και στο Σεντ Πολ της Μινεσότας, ο Ίστγουντ επέλεξε δέκα ηθοποιούς Χμονγκ. Από αυτούς, μόνο ένας δεν έπαιζε για πρώτη φορά. Από το καστ του Χμονγκ, πέντε άτομα, μεταξύ των οποίων και ο Μπι Βανγκ, ένας από τους πρωταγωνιστές, ήταν από τη Μινεσότα. Η Άχνεϊ Χερ προέρχεται από το Λάνσινγκ του Μίσιγκαν.

Το Gran Torino γράφτηκε από τον Νικ Σνεκ και σκηνοθετήθηκε από τον Κλιντ Ίστγουντ. Η παραγωγή του έγινε από τις Village Roadshow Pictures, Media Magik Entertainment και Malpaso Productions για τη Warner Bros. Ο Ίστγουντ έχει δηλώσει ότι του άρεσε η ιδέα ότι η ταινία «είχε θέμα την προκατάληψη και το ότι κανείς δεν είναι ποτέ πολύ μεγάλος για να μάθει».

Τα γυρίσματα ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2008. Χρησιμοποιήθηκαν Χμονγκ ως βοηθοί παραγωγής, σύμβουλοι και κομπάρσοι. Η ταινία γυρίστηκε σε διάστημα πέντε εβδομάδων. Το συνεργείο ξόδεψε πάνω από 10 εκατομμύρια δολάρια κατά τα γυρίσματα της ταινίας στο Ντιτρόιτ.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο Σνεκ γνώρισε την ιστορία και τον πολιτισμό των Χμονγκ ενώ εργαζόταν σε ένα εργοστάσιο στη Μινεσότα. Έμαθε επίσης πώς είχαν ταχθεί με τις δυνάμεις του Νοτίου Βιετνάμ και τους συμμάχους τους στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ και κατέληξαν σε προσφυγικούς καταυλισμούς, στο έλεος των κομμουνιστικών δυνάμεων του Βορείου Βιετνάμ, όταν τα αποχώρησαν αμερικανικά στρατεύματα μετά την ήττα των κυβερνητικών δυνάμτων. Χρόνια αργότερα, αποφάσισε να γράψει μια ιστορία για έναν χήρο βετεράνο του Πολέμου της Κορέας που προσπαθούσε να προσαρμοστεί με τις αλλαγές στη γειτονιά του.

Σύμφωνα με τον Σνεκ, εκτός από την αλλαγή των αναφορών στη Μινεάπολης σε αναφορές στο Ντιτρόιτ, η παραγωγή με επικεφαλής τον Ίστγουντ «δεν άλλαξε ούτε μια συλλαβή» στο σενάριο. Ο Σνεκ πρόσθεσε ότι η ιδέα των παραγωγών να μην κάνουν ουσιαστικές αλλαγές σε ένα σενάριο «δεν συμβαίνει ποτέ». Ο Ίστγουντ είπε ότι σταμάτησε να κάνει σημαντικές αλλαγές αφότου προσπάθησε να αλλάξει το σενάριο της ταινίας Οι ασυγχώρητοι και αργότερα αποφάσισε να επιστρέψει στην αρχική του μορφή.

Γυρίσματα

Από ολόκληρο το καστ, μόνο λίγοι ήταν καθιερωμένοι ηθοποιοί. οι ηθοποιοί Χμονγκ είχαν σχετικά μικρή εμπειρία, και μερικοί δεν μιλούσαν καν καλά αγγλικά. Ο Ίστγουντ χρησιμοποίησε «χαμηλών τόνων προσέγγιση στη σκηνοθεσία». Ο Μπι Βανγκ είπε ότι αρχικά φοβόταν, αλλά κατάφερε να χαλαρώσει το παίξιμό του. Σύμφωνα με τον Βανγκ, ο Ίστγουντ δεν έλεγε «πάμε» όποτε ξεκινούσε το γύρισμα κάθε σκηνής.

Αίθουσες

Το πρώτο Σαββατοκύριακο κυκλοφορίας της στις ΗΠΑ, η ταινία έκανε εισπράξεις 29,5 εκατομμύρια δολάρια. Από το 2021, έχει κάνει εισπράξεις 269.958.228 δολαρίων παγκοσμίως.

Άλλα μέσα

Η ταινία κυκλοφόρησε στις 9 Ιουνίου 2009, στις Ηνωμένες Πολιτείες τόσο σε μορφή DVD όσο και σε Blu-ray. Ο δίσκος περιλαμβάνει μπόνους υλικό, όπως μια μικρή ταινία και ένα ντοκιμαντέρ για τον συσχετισμό ανδρισμού και αυτοκινήτου.

Κριτικές

Ο ιστότοπος Rotten Tomatoes αναφέρει ότι το 81% από τους 237 ερωτηθέντες κριτικούς έδωσαν στην ταινία θετικά σχόλια. Η μέση βαθμολογία της είναι 7,10/10. Στο Metacritic, η ταινία έχει λάβει μέση βαθμολογία 72 με βάση 34 κριτικές.

Η εφημερίδα The New York Times περιέγραψε τον τόνο της ταινίας ως ρέκβιεμ. Η Μανόλα Ντάργκις συνέκρινε την παρουσία του Ίστγουντ με αυτή στην ταινία Ο επιθεωρητής Κάλαχαν and the The Man with No Name, δηλώνοντας: «Ο Βρόμικος Χάρι επέστρεψε, κατά κάποιο τρόπο, στο Gran Torino, όχι ως χαρακτήρας, αλλά ως μια φανταστική παρουσία».

Η εφημερίδα Los Angeles Times επίσης επαίνεσε την απόδοση και την αξιοπιστία του Ίστγουντ ως ήρωα δράσης σε ηλικία 78 ετών. Έγραψε: "Είναι μια ταινία που είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς χωρίς τον ηθοποιό στον ομώνυμο ρόλο. Η ιδέα ενός 78χρονου ήρωα δράσης μπορεί να ακούγεται αντιφατική, αλλά ο Ίστγουντ την υποστηρίζει, ακόμα κι αν η σκληρότητά του είναι τόσο λεκτική όσο και σωματική".

Παράγωγα έργα

Οι Μαρκ Ντ. Λι και Σέντρικ Ν. Λι, Χμονγκ σκηνοθέτες από το Ντιτρόιτ, σκηνοθέτησαν ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο Gran Torino: Next Door, για το πώς επιλέχθηκαν οι Μπι Βανγκ και Άχνεϊ Χερ για τους ρόλους τους στην ταινία και τις δραστηριότητες των ηθοποιών Hmong. Το ντοκιμαντέρ κυκλοφόρησε σε blu-ray. Ο Βανγκ έπαιξε σε μια παρωδία στο YouTube μιας σκηνής από το Gran Torino.

• Gran Torino  στην IMDb
• Gran Torino στο Box Office Mojo
• Gran Torino στο Rotten Tomatoes
• Gran Torino στο Metacritic