Λατινική Εκκλησία

Η Λατινική Εκκλησία είναι μία από τις 24 εκκλησίες sui iuris σε κοινωνία με τον Πάπα· οι άλλες 23 αναφέρονται ως Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες και έχουν περίπου 18 εκατομμύρια μέλη μαζί. Η Λατινική Εκκλησία χρησιμοποιεί παραδοσιακά τις λατινικές λειτουργικές τελετές, οι οποίες από τα μέσα του 20ού αιώνα μεταφράζονται πολύ συχνά στην καθομιλουμένη. Η κυρίαρχη λειτουργική ιεροτελεστία είναι η ρωμαϊκή, στοιχεία της οποίας ασκούνται από τον 4ο αιώνα.

Λατινική Εκκλησία
λατινικά: Ecclesia Latina‎‎
Αρχιβασιλική του Αγίου Ιωάννη του Λατερανού στην Ρώμη, Ιταλία
Είδος	Ειδική εκκλησία (sui iuris)
Κατηγοριοποίηση	Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία
Προσανατολισμός	Δυτικός Χριστιανισμός
Κείμενο	Καθολική Βίβλος (Βουλγάτα)
Θεολογία	Ρωμαιοκαθολική
Πολιτεία	Παπισμός
Διακυβέρνηση	Αγία Έδρα
Πάπας	Φραγκίσκος
Περιοχή	Κυρίως σε Δυτική Ευρώπη, Κεντρική Ευρώπη, την Αμερική, τις Φιλιππίνες, περιοχές σε Αφρική, Μαδαγασκάρη, Ωκεανία, με αρκετές επισκοπικές συνόδους σε όλο τον κόσμο
Έδρα	Αρχιβασιλική του Αγίου Ιωάννη του Λατερανού, Ρώμη, Ιταλία
Ιδρυτής	Απόστολοι Πέτρος και Παύλος
Καταβολές	1ος αιώνας Ρώμη, Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
Διαχωρισμοί	Προτεσταντική Μεταρρύθμιση (αρχικά Λουθηρανισμός, 16ος αιώνας) Παλαιοκαθολική Εκκλησία (Ουτρέχτη, 19ος αιώνας)
Μέλη	1.311 δισεκατομμύρια (2018)[εκκρεμεί παραπομπή]
Άλλες ονομασίες	Δυτική Εκκλησία Λατινική Καθολική Εκκλησία Ρωμαϊκή Καθολική Εκκλησία
Επίσημη ιστοσελίδα	Αγία Έδρα

Η Λατινική Εκκλησία διοικείται απευθείας από τον Πάπα στο ρόλο του ως Επισκόπου της Ρώμης, του οποίου ο καθεδρικός ναός ως επισκόπου βρίσκεται στην Αρχιβασιλική του Αγίου Ιωάννη του Λατερανού στη Ρώμη. Η Λατινική Εκκλησία αναπτύχθηκε ιστορικά εντός και έχει επηρεάσει έντονα τον δυτικό πολιτισμό. Ως εκ τούτου, είναι επίσης γνωστή ως Δυτική Εκκλησία (λατινικά: Ecclesia Occidentalis‎‎). Είναι επίσης γνωστή ως Ρωμαϊκή Εκκλησία (λατινικά: Ecclesia Romana‎‎), Λατινική Καθολική Εκκλησία, και σε ορισμένα πλαίσια ως Ρωμαϊκή Καθολική Εκκλησία (αν και αυτό το όνομα μπορεί επίσης να αναφέρεται στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία στο σύνολό της). Ένας από τους παραδοσιακούς τίτλους του Πάπα σε ορισμένες εποχές και πλαίσια ήταν Πατριάρχης της Δύσης.

Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία διδάσκει ότι ο επίσκοπος είναι οι διάδοχος των Αποστόλων του Ιησού και ότι ο Πάπας ως ο διάδοχος του Απόστολου Πέτρου έχει το Πρωτείο του, που του αποδόθηκε από τον Χριστό. Μέσα στην ουσιαστική πολιτιστική και θεολογική ενότητα της Λατινικής Εκκλησίας, οι τοπικές παραδόσεις άνθισαν στην αρχαιότητα, όπως φαίνεται από τις διαφορετικές θεολογικές μεθοδολογίες τεσσάρων μεγάλων προσωπικοτήτων γνωστών ως Λατίνοι διδάσκαλοι της Εκκλησίας που έζησαν τον 2ο-7ο αιώνα σε περιοχές που περιλάμβαναν Ρωμαϊκή Βόρεια Αφρική και την Παλαιστίνη.

Όσον αφορά τις λειτουργικές μορφές, υπάρχουν και υπήρχαν από τους αρχαίους χρόνους διαφορετικές παραδόσεις των λατινικών λειτουργικών τελετουργιών, από τις οποίες η κυρίαρχη ήταν το ρωμαϊκό τυπικό. Από άλλες λειτουργικές ομάδες, παρέμειναν μέχρι σήμερα αυτή που τώρα αναφέρεται επίσημα ως Ισπανικό-Μοζαραβικό τυπικό, που εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σε περιορισμένη χρήση στην Ισπανία, το Αμβροσιανό τυπικό, με επίκεντρο γεωγραφικά την Αρχιεπισκοπή του Μιλάνου, στην Ιταλία και πολύ πιο κοντά στη μορφή, αν και όχι το συγκεκριμένο περιεχόμενο, στη Ρωμαϊκή τελετή, και το Καρθουσιανό τυπικό, που ασκείται στο πλαίσιο της αυστηρής Καρθουσιανής μοναστικής τάξης, η οποία χρησιμοποιεί επίσης σε γενικούς όρους μορφές παρόμοιες με τη Ρωμαϊκή τελετή, αλλά με μια σειρά σημαντικών αποκλίσεων που την έχουν προσαρμόσει στον διακριτικό τρόπο ζωής των Καρθουσιανών. Κάποτε υπήρχε αυτό που αναφέρεται ως Γαλλική τελετή, που χρησιμοποιείται σε γαλατικά ή φράγκικα εδάφη. Αυτό ήταν ένα σύνολο διαφόρων μορφών, όχι διαφορετικό από το παρόν Ισπανικό-Μοζαραβικό τυπικό στις γενικές δομές του, αλλά ποτέ αυστηρά κωδικοποιημένες και οι οποίες τουλάχιστον από τον 7ο αιώνα διεισδύθηκαν σταδιακά, και στη συνέχεια τελικά αντικαταστάθηκαν ως επί το πλείστον, από λειτουργικά κείμενα και μορφές που είχαν την προέλευσή τους στην Επισκοπή της Ρώμης. Άλλα πρώην «τυπικά», σε προηγούμενες εποχές που ασκούνταν σε ορισμένες θρησκευτικές τάξεις και σημαντικές πόλεις, ήταν στην πραγματικότητα συνήθως μερικές παραλλαγές πάνω στο Ρωμαϊκό τυπικό και έχουν σχεδόν εξαφανιστεί εντελώς από την τρέχουσα χρήση, παρά τις περιορισμένες νοσταλγικές προσπάθειες για την αναβίωση ορισμένων από αυτά και μια ορισμένη επιείκεια από τις ρωμαϊκές αρχές.

Η Λατινική Εκκλησία ήταν σε πλήρη κοινωνία με την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία μέχρι το Σχίσμα Ανατολής-Δύσης μεταξύ Ρώμης και Κωνσταντινουπόλεως το 1054. Από εκείνη την εποχή, αλλά και πριν από αυτήν, ήταν συνηθισμένη η αναφορά στους Δυτικούς Χριστιανούς ως Λατίνους και τους Ανατολικούς Χριστιανούς ως Βυζαντινούς Έλληνες. Ακολουθώντας τις πρώιμες ισλαμικές κατακτήσεις, οι Σταυροφορίες ξεκίνησαν από τη Δύση από το 1095 έως το 1291 προκειμένου να υπερασπιστούν τους Χριστιανούς και τις περιουσίες τους στους Αγίους Τόπους από τους διωγμούς τους. Μακροπρόθεσμα, οι Σταυροφόροι δεν κατάφεραν να αποκαταστήσουν τον πολιτικό και στρατιωτικό έλεγχο της περιοχής και της Ιουδαίας, οι οποίες όπως και η πρώην χριστιανική Βόρεια Αφρική και η υπόλοιπη Μέση Ανατολή παρέμειναν υπό Ισλαμική κυριαρχία. Τα ονόματα πολλών πρώην χριστιανικών επισκοπών αυτής της τεράστιας περιοχής χρησιμοποιούνται ακόμη από την Καθολική Εκκλησία ως ονόματα ρωμαιοκαθολικών τιτουλάριων Επισκοπών, ανεξάρτητα από τις λειτουργικές ομάδες.

Ο διαχωρισμός μεταξύ «Λατίνων» και «Ελλήνων» δεν καλύπτει όλο το εύρος των παραδοσιακών Χριστιανικών Εκκλησιών, αφού αφήνει σοβαρά εκτός υπολογισμού τις μεγάλες Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες, μερικές από τις οποίες ακολουθούν τη Βυζαντινή λειτουργική παράδοση, αλλά και άλλες, μαζί με διάφορες αρχαίες εκκλησίες εκτός των Χαλκηδόνιων:

• τις γνωστές ως Προχαλκηδόνιες (έξω από την Πενταρχική χριστιανική ως κρατική εκκλησία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας),
• την γνωστή ως Εκκλησία της Ανατολής που ακολουθεί τις πολύ διαφορετικές πολιτιστικές, πνευματικές και λειτουργικές παραδόσεις του Συρο-Ανατολικού, Συρο-Αντιοχηνικού, αρμενικού και κοπτικού Χριστιανισμού.

Στην πρώιμη νεότερη περίοδο και στη συνέχεια, η Λατινική Εκκλησία πραγματοποίησε ιεραποστολές σε Αμερική και από την ύστερη σύγχρονη περίοδο, στην Υποσαχάρια Αφρική και την Ανατολική Ασία. Η Μεταρρύθμιση τον 16ο αιώνα είχε ως αποτέλεσμα τον Προτεσταντισμό, με αποτέλεσμα τον κατακερματισμό του Δυτικού Χριστιανισμού, συμπεριλαμβανομένων όχι μόνο προτεσταντικών παρακλάδων της Λατινικής Εκκλησίας, αλλά και μικρότερων ομάδων αποσχισμένων του 19ου αιώνα ανεξάρτητων ρωμαιοκαθολικών δοξασιών.

Υποσημειώσεις

Παραπομπές