Κνούτος Δ΄ Της Δανίας

Ο Κνούτος Δ΄ ήταν ένας φιλόδοξος βασιλιάς που κατόρθωσε να ενισχύσει σημαντικά το βασίλειο της Δανίας σε συνεργασία με τη Ρωμαιοκαθολική εκκλησία ενώ είχε σχέδια και για το βασίλειο της Αγγλίας. Σκοτώθηκε από επαναστάτες (1086), είναι ο βασιλιάς της Δανίας που κηρύχθηκε πρώτος Άγιος από τη Ρωμαιοκαθολική εκκλησία (1101).

Κνούτος Δ'
Βασιλιάς της Δανίας
Περίοδος	1080 - 10 Ιουλίου 1086
Προκάτοχος	Χάραλντ Γ΄ της Δανίας
Διάδοχος	Όλαφ Α΄ της Δανίας
Γέννηση	1042
Θάνατος	10 Ιουλίου 1086 Όντενσε, Δανία
Τόπος ταφής	Σανκτ Κνουτς Κίρκε, Όντενσε
Σύζυγος	Αδέλα της Φλάνδρας
Επίγονοι	Κάρολος Α΄ της Φλάνδρας Σεσίλια Κνούτσντατερ Ίνγκεγκερντ Κνούτσντοτερ της Δανίας
Οίκος	Οίκος των Έστριντσεν
Πατέρας	Σβεν Β΄ της Δανίας
Μητέρα	Άγνωστη ερωμένη
Θρησκεία	Καθολική Εκκλησία
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Συμμετείχε στην επίθεση του πατέρα του στην Αγγλία (1069), όπως καταγράφεται από το Αγγλοσαξωνικό χρονικό ήταν ένας από τους αρχηγούς των επιδρομέων στη Αγγλία (1075), στην επιστροφή για την πατρίδα του ο στόλος του σταμάτησε στη Φλάνδρα η οποία ήταν σύμμαχος του εναντίον του Γουλιέλμου του Κατακτητή, συμμετείχε σε άλλες δυο πετυχημένες επιδρομές στο Σέμπερ και στο Έστερ. Όταν πέθανε ο Σβεν Β΄ εξελέγη βασιλιάς ο αδελφός του Χάραλντ Γ΄ και ο ίδιος ο Κνούτος εξορίστηκε στη Σουηδία αλλά τον διαδέχθηκε στον θρόνο (1080). Με την άνοδο του στον θρόνο ο Κνούτος παντρεύτηκε την Αδέλα της Φλάνδρας, κόρη του Ροβέρτου Α΄, κόμη της Φλάνδρας με την οποία γέννησε τον Κάρολο της Φλάνδρας (1084) (όνομα σπάνιο για τη Δανία) και δυο δίδυμες κόρες την Ίνγκεργερντ Κνουτσντότερ και τη Σεσίλια Κνουτσντάτερ που γεννήθηκαν λίγο πριν τον θάνατο του. Οι απόγονοι της Ινγκέριντ βασίλευσαν στη Σουηδία και τη Νορβηγία με αυτόν τον τρόπο το αίμα του Κνούτου επέστρεψε στον θρόνο της Δανίας μέσω του βασιλιά Όλαφ Β΄. Ο Κνούτος αποδείχτηκε σύντομα ένας πολύ φιλόδοξος αλλά και θρησκευόμενος βασιλιάς, έκανε πολλές δωρεές στην εκκλησία και απαίτησε αυστηρή εφαρμογή των νόμων και των εορτών της, έκανε πολλές δωρεές στις εκκλησίες του Ντάμπλι, του Όντενσε, του Ρόσκιλε, του Βίμποργκ και ιδιαίτερα του Λουντ, επέβαλε τη συμβολή των δεκάτων με την πολιτική αυτή η εκκλησία έγινε ισχυρός σύμμαχος με τον Κνούτο που τον βοήθησε να αυξήσει την εξουσία του. Τον Μάιο του 1085 έγραψε γράμμα στο οποίο δωρίζει στον καθεδρικό ναό του Λουντ ο οποίος βρισκόταν τότε υπό κατασκευή μεγάλες εκτάσεις σε Σκανία, Σέλαιν και Άμεγια, ίδρυσε και τη σχολή του Καθεδρικού ναού του Λουντ. Οι κληρικοί απέκτησαν μεγάλα προνόμια απέναντι στους αγρότες, μπορούσαν να τους βάλουν επιπλέον φόρους, ο ίδιος ο Κνούτος κράτησε όμως το δικαίωμα να συγχωρεί τους παράνομους.

Έκανε σημαντικές προσπάθειες να αυξήσει τη βασιλική εξουσία σε βάρος της ανώτερης τάξης των φεουδαρχών. Ο βασιλιάς είχε την ιδιοκτησία της κοινής γης, της περιουσίας των ναυαγίων και των αγαθών των αλλοδαπών και των αγνοούμενων, ενώ έλαβε μέτρα προστασίας των ξένων κληρικών και εμπόρων. Οι διατάξεις αυτές έφεραν βίαιη αντίδραση εναντίον του από τους υπηκόους του. Οι φιλοδοξίες του Κνούτου παρόλα αυτά ήταν πολιτικές: ως μικρανεψιός του Κνούτου του Μεγάλου, ο οποίος βασίλευσε στην Αγγλία, τη Δανία και τη Νορβηγία μέχρι το 1035, θεώρησε είναι ο νόμιμος δικαιούχος του αγγλικού στέμματος, βλέποντας τον Γουλιέλμο τον Κατακτητή ως σφετεριστή. Με την καθοδήγηση του πεθερού του Ροβέρτου, κόμη της Φλάνδρας και του Όλαφ Γ΄ της Νορβηγίας ο Κνούτος συγκέντρωσε τον στόλο του στο Λίμφγιορ έτοιμος για επίθεση στην Αγγλία (1085), αλλά ευρισκόμενος στο Σλέσβιχ δέχθηκε την απειλή του Γερμανού αυτοκράτορα Ερρίκου Δ΄, κάτι που τον ανάγκασε να ακυρώσει την εκστρατεία του στην Αγγλία, αφού φοβόταν την επίθεση του Ερρίκου όσο απουσίαζε. Επιπλέον φιλοξενούσε στην αυλή του τον δραπέτη του Γερμανού αυτοκράτορα Ροβέρτο του Ρένφελντεν. Οι πολεμιστές του στόλου του ήταν κατά βάση αγρότες, οι οποίοι επαναστάτησαν βλέποντας ότι χάνουν τη σοδειά τους και ανακήρυξαν νέο βασιλιά της Δανίας τον αδελφό του Όλαφ. Ο Κνούτος τους επέτρεψε να επιστρέψουν και έστειλε εξορία τον Όλαφ στη Φλάνδρα, αλλά αυτό δεν τον έσωσε από την οργή τους. Ο Κνούτος προετοιμαζόταν να συγκεντρώσει ξανά τον στόλο του, όταν ξέσπασε νέα στάση στις αρχές του 1086, οπότε ο Κνούτος έφυγε για το Σλέσβιχ και στη συνέχεια για το Όντενσε, όπου αναζήτησε καταφύγιο στην ξύλινη εκκλησία του Σανκτ Άλμπαν. Όμως οι επαναστάτες μπήκαν στην εκκλησία και έσφαξαν τον Κνούτο, τον αδελφό του Βενέδικτο και 17 οπαδούς του μπροστά στο ιερό, τον διαδέχθηκε ο ετεροθαλής αδελφός του Όλαφ ως Όλαφ Α΄ της Δανίας.

 

Σύντομα οι Δανοί βρέθηκαν αντιμέτωποι με πολλά σημάδια, με τα οποία άρχισα να αναγνωρίζουν τον πρώην βασιλιά τους ως άγιο. Υπό το διάδοχο του, Όλαφ, λιμοί και πείνα θέρισαν τη Δανία και οι κάτοικοι άρχισαν να το βλέπουν σαν οργή του Θεού για τον φόνο του βασιλιά τους, για τον οποίο ευθύνη είχε και ο ίδιος ο Όλαφ Γ΄. Επίσης πολλά θαύματα άρχισαν να παρατηρούνται γύρω από τον τάφο του. Στις 19 Απριλίου 1101 μια ομάδα απεσταλμένων του βασιλιά Ερρίκος Γ΄ της Δανίας στον πάπα Πασχάλη Β΄ ανέφερε ότι ο βασιλιάς Κνούτος Δ΄ έχει αγιοποιηθεί από την κοινωνία της Δανίας. Ο πάπας εισάκουσε το λόγο τους, έτσι ο Κνούτος ήταν ο πρώτος Δανός βασιλιάς που αγιοποιήθηκε και η μνήμη του εορτάζεται την ημερομηνία δολοφονίας του στις 10 Ιουλίου. Στη Σουηδία και τη Φινλανδία η μέρα εορτής του Αγίου Κνούτου σχετίζεται με τον ανιψιό του Κνούτο Λαβάρντ. Το 1300 τα υπολείμματα του Αγίου Κνούτου και του αδελφού του Βενέδικτου μεταφέρθηκαν στον Καθεδρικό ναό του Αγίου Κνούτου που ανεγέρθη προς τιμήν του και που τα υπολείμματά του είναι σήμερα ορατά. Η βασιλεία του Κνούτου έχει περιγραφεί ποικιλοτρόπως: άλλοι τον έχουν χαρακτηρίσει αυταρχικό βασιλιά, άλλοι αυστηρό και άλλοι δίκαιο που έδινε μεγάλη προτεραιότητα σε θέματα θρησκείας. Η αιτία της δολοφονίας του είναι άγνωστη, με πιο πιθανή τη δυσαρέσκεια από τα πρόστιμα λόγω άρνησης των φόρων που είχε επιβάλει (1085). Τα έγγραφα της δωρεάς του στον Καθεδρικό ναό του Λουντ μας παρέχουν πολλές πληροφορίες σχετικά με τη ζωή στη Δανία στην εποχή προ Βίκινγκ Η δωρεά στην αρχιεπισκοπή έγινε σύμφωνα με τις επιθυμίες του πατέρα του Σβεν Β΄. Ο γιος του Κνούτου και της Αδέλας της Φλάνδρας, Κάρολος έγινε -σύμφωνα με τα δικαιώματα από την πλευρά της μητέρα του- κόμης της Φλάνδρας (1119 - 1127) με το όνομα Κάρολος ο Καλός, εντούτοις πέθανε κι αυτός με τον ίδιο τρόπο με τον πατέρα του, αφού τον έσφαξαν οι επαναστάτες μπροστά στο ιερό του ναού. Σύμφωνα με τον Νίλς Λουντ η εκστρατεία που σχεδίαζε κατά της Αγγλίας, η οποία τελικά δεν πραγματοποιήθηκε, σηματοδοτεί το τέλος της εποχής των Βίκινγκ.

Στην Ισπανία η εορτή του Αγίου Κνούτου μετατράπηκε σε κίνημα νομιμοποίησης της μαριχουάνας, επειδή συμπτωματικά μια νέα έκδοση του τσιγάρου της μαριχουάνας είχε το όνομα του Κνούτου.

Νυμφεύτηκε την Αδέλα της Φλάνδρας, κόρη του Ροβέρτου Α΄ κόμη της Φλάνδρας και είχε τέκνα:

• Κάρολος Α΄ 1084-1127, κόμης της Φλάνδρας, ο λεγόμενος Καλός. Ανακηρύχθηκε ευλογημένος.
• Σεσίλια π. 1083-1131, παντρεύτηκε τον Σουηδό ευγενή Έρικ, που έγινε κόμης του Φάλστερ στη Δανία.
• Ίνγκεγκερντ γενν. π. 1083, παντρεύτηκε τον Σουηδό ευγενή Φόλκε τον Παχύ του Οίκου του Μπγιέλμπο.

• The Oxford Illustrated History of the Vikings. Ed., Peter Sawyer. Oxford University Press, New York, 1997. Chapter Seven: "The Danish Empire and the End of the Viking Age" by Niels Lund. The quote is from page 181.
• The Oxford Dictionary of Saints. Ed David High Farmer. Oxford University Press, 2004. See the entry on St Canute.
• Farmer, David Hugh (1997). The Oxford dictionary of saints (4. ed.). Oxford [u.a.]: Oxford Univ. Press.
• The Scandinavian Remedy: The murder at Haraldsted

• Ingenioren
• Οι βασιλείς της Δανίας
• Κνούτος Αρχειοθετήθηκε 2012-07-23 στο Wayback Machine.

Κνούτος Δ΄ της Δανίας Οίκος των Έστριντσεν Γέννηση: 1042 Θάνατος: 10 Ιουλίου 1086
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος Χάραλντ Γ΄	Βασιλιάς της Δανίας   1080 - 1086	Διάδοχος Όλαφ της Πείνας