05h 00m 00s, −65° 00′ 00″
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η Δοράς (Λατινικά: Dorado, συντομογραφία: Dor) είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1603, από τους Keyser και Houtman στην Ουρανομετρία τους, και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι νότιος αστερισμός και συνορεύει με επτά αστερισμούς, τους Ωρολόγιον, Δίκτυον, Ύδρο, Τράπεζα, Ιπτάμενο Ιχθύ, Οκρίβαντα και Γλυφείον. Μόνο ένα πολύ μικρό τμήμα της Δοράδος είναι ορατό από την Ελλάδα, το οποίο περιλαμβάνει πάντως (για μέρη νότια των Αθηνών) τον αστέρα γ Δοράδος. Η διεθνής ονομασία Dorado είναι ισπανική και όχι λατινική, και η λατινική γενική Doradus χρησιμοποιείται καταχρηστικώς. Δεν σημαίνει χρυσόψαρο, όπως πιστεύεται από πολλούς, αλλά το τροπικό/υποτροπικό ψάρι Coryphaena hippurus, αλλιώς δελφινόψαρο ή κυνηγός, που αλλάζει χρώμα όταν πεθαίνει, αν και υπάρχει ομώνυμο γένος (Doras) των γλυκών νερών της τροπικής Αμερικής. Το εναλλακτικό όνομα Ξιφίας (Xiphias) για τον αστερισμό εμφανίζεται στους Ροδόλφειους πίνακες του 1627 και το παραθέτει ο Έντμοντ Χάλεϊ μαζί με το Dorado στον κατάλογό του του 1679, το ίδιο και ο Τζον Φλάμστηντ, και μέχρι το 19ο αιώνα μία γερμανική πλανισφαίρα έγραφε "Schwertfisch". Η λέξη «ξιφίας» ωστόσο είχε άλλη έννοια στην Αστρονομία από την αρχαιότητα: ο Αριστοτέλης και (ακολουθώντας τον) ο Πλίνιος ονόμαζαν ξιφίες όσους κομήτες είχαν τη μορφή ξίφους. Ο Καίσιος συνδύαζε τους αστέρες της Δοράδος με εκείνους του Ιπταμένου Ιχθύος και σχημάτιζε τη μορφή του Άβελ από την Παλαιά Διαθήκη.
Δοράς | |
---|---|
πατήστε για μεγαλύτερη εικόνα | |
Συντομογραφία | Dor |
Λατινικό όνομα | Dorado |
Γενική | Doradus |
Έκταση | 179,2 τετ. μοίρες (0,434 %) Κατάταξη 72ος |
Αριθμός άστρων (μέγεθος ≤ 6,5) | 29 |
Πλήρως ορατός σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 90°S - 20°N |
Στην κεφαλή της Δοράδος βρίσκεται ο νότιος πόλος της εκλειπτικής και, σύμφωνα με τον Καίσιο, ο αστερισμός τού έδωσε το όνομα Polus Doradinalis. Ποτέ λοιπόν δεν θα δούμε από τη Γη να περνά κάποιος πλανήτης από αυτό τον αστερισμό, ούτε άλλο σώμα του Ηλιακού Συστήματος, παρά μόνο σπανιότατα κάποιος αστεροειδής, συνήθως από αυτούς που περνούν πολύ κοντά στη Γη, ή κάποιος κομήτης μακράς περιόδου.
Δεν υπάρχει στον αστερισμό αστέρας φωτεινότερος του τρίτου μεγέθους, και κανένας δεν έχει ιδιαίτερο όνομα. Οι Ροδόλφειοι πίνακες και ο Ριτσιόλι παραθέτουν μόλις 6 αστέρες τέταρτου και πέμπτου μεγέθους, ενώ ο Γκουλντ του απέδιδε 42 αστέρες μέχρι έβδομου μεγέθους.
Το σπουδαιότερο για τη Δοράδα είναι ότι σε αυτή ανήκει το βόρειο (και σημαντικότερο) ήμισυ του Μεγάλου Νέφους του Μαγγελάνου (LMC), του ενός από τα δύο Νέφη του Μαγγελάνου, και το μεγαλύτερο αστρονομικό ενδιαφέρον κρύβεται σε αυτό το γαλαξία και τα όσα του ανήκουν. Το άλλο μισό του LMC βρίσκεται στον αστερισμό Τράπεζα.
(Χαρακτηριστικά, στο Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου παρατηρήθηκε το 1987 η πρώτη έκρηξη υπερκαινοφανούς που ήταν ορατή με γυμνό μάτι μετά από 380 χρόνια, γνωστή σήμερα ως SN 1987 A. Αλλά και πριν από 1.600 χρόνια περίπου θα πρέπει να σημειώθηκε και άλλη τέτοια έκρηξη στη Δοράδα, καθώς ο πάλσαρ PSR 0540-69 στο LMC υπολογίζεται ότι έχει αυτή περίπου την ηλικία.
This article uses material from the Wikipedia Ελληνικά article Δοράς, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Το περιεχόμενο είναι διαθέσιμο υπό CC BY-SA 4.0 εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ελληνικά (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.