Αλέξ Μπούντα: Ιστορικός

Αν και οι σπουδές του ήταν πάνω στον τομέα της φιλολογίας, εν τούτοις αναδείχτηκε ως ένας από τους κύριους εκπροσώπους της αλβανικής ιστοριογραφίας κατά τη διάρκεια της κομμουνιστικής περιόδου.

Αλέξ Μπούντα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	7 Σεπτέμβρη 1910 Ελμπασάν
Θάνατος	7 Ιουλίου 1993 Τίρανα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αλβανικά
Σπουδές	Πανεπιστήμιο της Βιέννης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	Ιστορικός
Εργοδότης	Πανεπιστήμιο των Τιράνων
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	μέλος του κοινοβουλίου της Αλβανίας
δεδομένα

Γεννήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου του 1910 στο Ελμπασάν της σημερινής Αλβανίας, το οποίο εκείνη την εποχή υπαγόταν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ήταν γόνος οικογένειας εμπόρων και αναφέρεται ως εβραϊκής καταγωγής. Πραγματοποίησε τις εγκύκλιες σπουδές του στο εξωτερικό, αρχικά σε δημοτικό σχολείο του Λέτσε της Ιταλίας και κατόπιν σε γυμνάσιο στο Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας. Το 1930 εισήχθη στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, σπουδάζοντας φιλοσοφία και φιλολογία, χωρίς ωστόσο να αποφοιτήσει. Επιστρέφοντας στην πατρίδα του εργάστηκε ως καθηγητής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα Τίρανα και στην Κορυτσά. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Μπούντα συμμετείχε στην αλβανική Εθνική Αντίσταση μέσα από τις τάξεις του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου Αλβανίας (αλβανικά: LANÇ), ασχολούμενος με τον πολιτικό τομέα της οργάνωσης.

Μεταπολεμικά ανέλαβε αρχικά τη διεύθυνση της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Αλβανίας, ενώ διετέλεσε και μέλος της Λαϊκής Συνέλευσης. Το 1972 ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Αλβανικής Ακαδημίας Επιστημών, καθώς και ο πρώτος πρόεδρος της. Η τοποθέτηση του Μπούντα στην προεδρία αναφέρεται ως προσωπική επιλογή του δικτάτορα της χώρας, Εμβέρ Χότζα. Το ίδιο έτος ήταν το μοναδικό άτομο που συμμετείχε με την ιδιότητα του ιστορικού στο Αλβανικό Συνέδριο Ορθογραφίας που διεξήχθη στα Τίρανα. Έλαβε μια σειρά τίτλων όπως 'Δάσκαλος του λαού' και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Αυστρίας τον τίμησε με το "Μεγάλο Χρυσό Μετάλλιο" (1990).

Απεβίωσε στα Τίρανα, στις 7 Ιουλίου του 1993.

Αν και η ειδικότητά του ήταν η λογοτεχνία, ο Μπούντα σταδιοδρόμησε στην κομμουνιστική Αλβανία ως ιστορικός. Μάλιστα αναφέρεται ως ο θεμελιωτής της μεταπολεμικής αλβανικής ιστοριογραφίας. Επιπλέον χαρακτηρίζεται ως υπεύθυνος για την κατεύθυνσή της προς τάσεις που αφενός υποστήριζαν την αυτοχθονία των Αλβανών και αφετέρου διακρίνονταν από «ξενοφοβία».

Το 1976, στο πλαίσιο της συμμετοχής του στην Εθνική Συνδιάσκεψη Εθνογραφικών Μελετών, επιτέθηκε στις σύγχρονες θεωρίες και τάσεις του εξωτερικού κατακρίνοντας αυτές ως καπιταλιστικής και ρεβιζιονιστικής προέλευσης.

Το έργο του Μπούντα αναφέρεται ως αντιπροσωπευτικό των αλβανικών θέσεων σχετικά με την προέλευση του αλβανικού έθνους. Στηριζόμενος στη θεωρία περί προέλευσης των Αλβανών από τους Ιλλυριούς, υποστήριξε πως οι Αλβανοί ανήκουν στους παλαιότερους κατοίκους των Βαλκανίων και της Ευρώπης. Συνέγραψε μαζί με άλλους ιστορικούς την «Ιστορία της Αλβανίας τόμος Ι» και ήταν συγγραφέας αρκετών μελετών για διαφορετικές περιόδους της αλβανικής ιστορίας.

Ο Μπούντα ανήκε σε μια μικρή ομάδα διανοουμένων στους οποίους το κομμουνιστικό καθεστώς επέτρεψε την πρόσβαση στην ξένη βιβλιογραφία για την προετοιμασία νέων ιδεολογικών και θεωρητικών οδηγιών.

Κάποια έργα του Μπούντα είναι:

• Historia E Popullit Shqiptar, Etc. (Botim i Dytë.-Stefanaq Pollo Dhe Aleks Buda-redaktorë Përgjegjës.)
• Kuvendi I i Studimeve Ilire: Tiranë 15-20 shtator 1972
• Konferenca kombetare e studimeve per Lidhjen Shqiptare te Prizrenit, 1878-1881: (12-28 gershor 1978)

• The hidden biography of the delegates of the Congress of Orthography of 1972
• The Search for Greater Albania