Ο Έντουαρντ Νόρτον (Edward Harrison Norton, 18 Αυγούστου 1969) είναι Αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης.
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Έντουαρντ Νόρτον γεννήθηκε στη Βοστόνη, της Μασαχουσέτης, των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής στις 18 Αυγούστου 1969 και μεγάλωσε στο Κολούμπια του Μέριλαντ. Η μητέρα του, Ρόμπιν, πέθανε το 1997 εξαιτίας ενός όγκου στον εγκέφαλο, ενώ ο πατέρας του, Έντουαρντ ο πρεσβύτερος, είναι δικηγόρος και πρώην ομοσπονδιακός εισαγγελέας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής υπό την κυβέρνηση του Τζίμι Κάρτερ. Αυτή τη στιγμή εργάζεται για την Nature Conservancy. Ο Έντουαρντ Νόρτον ο νεότερος είναι εγγονός του James W. Rouse ο οποίος μεταξύ άλλων σχεδίασε την πόλη στην οποία μεγάλωσε ο Νόρτον. Έχει δύο αδέλφια, τη Μόλυ και τον Τζιμ.
Ο Νόρτον αποφοίτησε από το Wilde Lake High School το 1987 και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Γέιλ το 1991 με Bachelor of Arts στην Ιστορία. Στο Γέιλ ήταν το σημείο στο οποίο ο Νόρτον άρχισε να ασχολείται με το θέατρο και την υποκριτική. Παρακολούθησε αρκετά μαθήματα πάνω σε αυτό αν και ποτέ δεν ακολούθησε ανώτερες σπουδές πάνω στη δραματική τέχνη. Συμφοιτητές του ήταν οι ηθοποιοί Ron Livingston και Paul Giamatti.
Μετά την αποφοίτηση του, ο Νόρτον εργάστηκε στην Οσάκα την Ιαπωνίας ως σύμβουλος στην εταιρεία Enterprise Foundation η οποία ανήκε στον παππού του.
Ο Νόρτον μετακόμισε στη Νέα Υόρκη και ξεκίνησε την καριέρα του ηθοποιού στο θέατρο Off-Broadway. Στον κινηματογράφο τον γνωρίσαμε με την ταινία Primal Fear, η οποία έκανε την εμφάνιση της στις κινηματογραφικές αίθουσες εν έτει 1996 και στην οποία υποδύθηκε τον Aaron Stampler, έναν νεαρό άντρα ο οποίος κατηγορούνταν για φόνο. Η ερμηνεία του σε αυτή την ταινία του χάρισε την πρώτη του υποψηφιότητα για βραβείο Όσκαρ Β΄ Ανδρικού Ρόλου, καθώς και μια Χρυσή Σφαίρα. Την ίδια χρονιά εμφανίστηκε στο μιούζικαλ του Γούντι Άλεν Όλοι λένε σ' αγαπώ, στην οποία ο ηθοποιός απέδειξε πως μπορεί να τα βγάλει εξίσου καλά και με κωμικούς ρόλους. Η πρώτη του χρονιά στο κινηματογραφικό πανί έκλεισε με τη βιογραφική ταινία Υπόθεση Λάρι Φλιντ του Μίλος Φόρμαν.
Αφού πρόσθεσε αρκετά μυϊκά κιλά και ξύρισε τα μαλλιά του, ο Νόρτον έδωσε μια πολύ καλή ερμηνεία στο Μαθήματα Αμερικανικής Ιστορίας το 1998. Στην ταινία αυτή υποδύθηκε έναν βίαιο νεοναζί, τον Derek Vinyard. Το American History X του χάρισε μια δεύτερη υποψηφιότητα για Όσκαρ, αυτή τη φορά όμως για Α' Ανδρικό ρόλο. Το 1998 ο Έντουαρντ Νόρτον εμφανίστηκε και στην ταινία The Rounders στο πλάι του Matt Damon. Την επόμενη χρονιά, έπαιξε στο Fight Club μαζί με τους Μπραντ Πιτ και Έλενα Μπόναμ Κάρτερ, μια παράξενη ταινία γύρω από βίαιες υπόγειες ομάδες.
Ο Νόρτον έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με την ταινία Πιστά ερωτευμένοι το 2000, στην οποία συμπρωταγωνίστησε με τον Μπεν Στίλερ. Η ιστορία της ταινίας αφορούσε ένα καθολικό ιερέα και ένα ραβίνο που ερωτεύονται την ίδια γυναίκα, ενώ ένα χρόνο αργότερα τον είδαμε στο The Score, μαζί με τους Μάρλον Μπράντο και Ρόμπερτ Ντε Νίρο. Μαζί με τη μνηστή του Σάλμα Χάγιεκ συμπρωταγωνίστησε το 2002 στο Φρίντα, στο οποίο συμμετείχε και ως σεναριογράφος. Ακολούθησαν το Κόκκινος δράκος, prequel του ιστορικού Η σιωπή των αμνών καθώς και το 25η ώρα (25th Hour) του Σπάικ Λι, στα οποία είχε πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Το 2003 είχε έναν μικρό ρόλο στο Ληστεία αλά ιταλικά (The Italian Job). Όπως έγινε γνωστό αργότερα, συμμετείχε στην ταινία εξαιτίας της εταιρείας παραγωγής, στην οποία και κατά κάποιο τρόπο "χρωστούσε" αυτή τη χάρη. Το 2005 υποδύθηκε τον εαυτό του στην πειραματική εκπομπή Stella ενώ κέρδισε διθυραμβικές κριτικές υποδυόμενος τον βασιλιά της Ιερουσαλήμ στο Βασίλειο των ουρανών (Kingdom of Heaven), στο οποίο δεν εμφανίστηκε καθόλου με το πρόσωπο του ούτε υπήρχε στους τίτλους τέλους της ταινίας.
Ακολούθησαν τα Η κοιλάδα του πόθου και Ο μάγος Αϊζενχάιμ (The Illusionist). Στο πρώτο υποδύθηκε έναν καουμπόι του σήμερα και στο δεύτερο έναν μάγο. Στο The Illusionist μάλιστα συμπρωταγωνίστησε με τον πρώην συμφοιτητή του Πολ Τζιαμάτι. Το 2006 βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες το Βαμμένο πέπλο (The Painted Veil). Το 2008 κυκλοφόρησε το Ζήτημα τιμής (Pride and Glory) και το 2019 το Οι σκιές του Μπρούκλιν (Motherless Brooklyn), η μεταφορά του γνωστού βιβλίου στη μεγάλη οθόνη, στο οποίο ο Νόρτον πρωταγωνίστησε αλλά και το οποίο σκηνοθέτησε.
Πέρα από την επιτυχημένη καριέρα ηθοποιού, ο Έντουαρντ Νόρτον συμμετείχε σε πολλές ταινίες ως σεναριογράφος αλλά και ως παραγωγός. Αυτές είναι τα Πιστά ερωτευμένοι, στην οποία είχε πρωταγωνιστικό ρόλο, ήταν παραγωγός και σκηνοθέτης, το Down in the Valley στο οποίο συμμετείχε και ως παραγωγός ενώ έκανε και την παραγωγή του The Painted Veil. Αυτή την εποχή συμμετέχει στην παραγωγή των A Soldier of the Great War, Buffalo for the Broken Heart, Motherless Brooklyn και Pride and Glory. Στα δύο τελευταία θα έχει και πρωταγωνιστικούς ρόλους ενώ στο Motherless Brooklyn θα υπογράψει και το σενάριο, το οποίο θα είναι μεταφορά από γνωστό βιβλίο.
Ο Έντουαρντ Νόρτον σε συνεργασία με τον αδελφό του, Jim Norton, δημιούργησε την εταιρεία παραγωγής ταινιών Class 5 Films, στην οποία συμμετέχουν επίσης ο συγγραφέας Stuart Blumberg και ο παραγωγός Bill Migliore. Η εταιρεία πρόσφατα ανακοίνωσε μια νέα συνεργασία με την Plan B του Brad Pitt και το National Geographic για την παραγωγή μιας σειράς δέκα επεισοδίων για το HBO, βασισμένη στο βιβλίο Undaunted Courage του Stephen Ambrose. Το The Painted Veil είναι η πιο πρόσφατα παραγωγή της Class 5. Άλλες παραγωγές της Class 5 είναι τα The Great Rivers Expedition και Dirty Work ενώ συνεργάστηκε με την Sea Studios Foundation για την παραγωγή του Strange Days on Planet Earth για το National Geographic.
Ο ηθοποιός έχει ακόμη διευρυμένη κοινωνική και περιβαλλοντική ακτιβιστική δράση, ενώ υποστηρίζει οικονομικά διάφορα projects όπως τα Nature Conservancy's Yunnan Great Rivers, Grand Canyon Trust, EarthJustice, Wilderness Society, Southern Center for Human Rights, American Museum of Natural History, Credit Where Credit is Due, American Visionary Arts Museum και Johns Hopkins Neuro-oncology Research Lab.
Χρονιά | Τίτλος | Ρόλος | Σημειώσεις |
---|---|---|---|
1996 | Primal Fear | Aaron Stampler | |
Υπόθεση Λάρι Φλιντ | Άλαν Αιζακμαν | ||
Όλοι Λένε Σ' Αγαπώ | Holden Spence | ||
1998 | Rounders | Lester 'Worm' Murphy | |
American History X | Derek Vinyard | ||
1999 | Fight Club | The Narrator | |
2000 | Keeping the Faith | Father Brian Finn | Σκηνοθέτης/παραγωγός |
2001 | The Score | Brian/ Jack 'Jackie' Teller | |
2002 | Death to Smoochy | Sheldon Mopes/Smoochy the Rhino | |
Frida | Nelson Rockefeller | ||
Red Dragon | Will Graham | ||
25th Hour | Monty Brogan | Παραγωγός | |
2003 | The Italian Job | Steve Frazelli | |
2004 | National Geographic's Strange Days on Planet Earth | Παρουσιαστής | |
2005 | Kingdom of Heaven | Baldwin IV | Δεν εμφανίστηκε στους τίτλους τέλους |
2006 | Down in the Valley | Harlan | Παραγωγός |
The Illusionist | Eisenheim | ||
The Painted Veil | Walter Fane | Παραγωγός | |
Motherless Brooklyn | Lionel Essrog | Ανακοινώθηκε. Συγγραφέας, σκηνοθέτης και παραγωγός | |
2008 | The Incredible Hulk | Bruce Banner/Hulk | |
Bustin Down The Door | Αφηγητής | Ντοκιμαντέρ | |
Pride and Glory | Ray Tierney | ||
2009 | The Invention of Lying | Traffic Cop | |
Modern Family | Spandau Ballet Bassist Izzy LaFontaine | τηλεοπτική σειρά (1 επεισόδιο) | |
2010 | Leaves of Grass | Bill Kincaid / Brady Kincaid | |
Stone | Gerald "Stone" Creeson | ||
2012 | The Bourne Legacy | ||
2014 | Birdman | Ρίγκαν Τόμσον | |
The Grand Budapest Hotel | Inspector Henckels | ||
2016 | Πάρτι με... λουκάνικα | Sammy Bagel Jr. | φωνή |
2018 | Isle of Dogs | Ρεξ | φωνή |
2021 | Η γαλλική αποστολή | Σοφέρ | |
2022 | Glass Onion: Στα Μαχαίρια | Μάιλς Μπρον | |
2023 | Asteroid City | Κόνραντ Ερπ |
Χρονιά | Ομάδα | Βραβείο | Κέρδισε; | Ταινία |
---|---|---|---|---|
2005 | Satellite Awards | Outstanding Actor in a Supporting Role, Drama | Όχι | Kingdom of Heaven |
2004 | Sant Jordi Awards | Best Foreign Actor (Mejor Actor Extranjero) | Ναι | 25th Hour |
2003 | Satellite Awards | Best Performance by an Actor in a Motion Picture, Drama | Όχι | 25th Hour |
2001 | Best Performance by an Actor in a Motion Picture, Comedy or Musical | Όχι | Keeping the Faith | |
2000 | Street Film Festival, Milan | Best Feature Film | Ναι | |
MTV Movie Awards | Best Fight | Όχι | Fight Club | |
Online Film Critics Society Awards | Best Actor | Όχι | ||
Blockbuster Entertainment Awards | Favorite Action Team (with Brad Pitt) | Όχι | ||
1999 | Satellite Awards | Best Performance by an Actor in a Motion Picture - Drama | Ναι | American History X |
Southeastern Film Critics Association Awards | Best Actor | Ναι | ||
Online Film Critics Society Awards | Best Actor | Όχι | ||
Chlotrudis Awards | Best Actor | Όχι | ||
Chicago Film Critics Association Awards | Best Actor | Όχι | ||
Academy Awards | Best Performance by an Actor in a Leading Role | Όχι | ||
Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films | Best Actor | Όχι | ||
1997 | Southeastern Film Critics Association Awards | Best Supporting Actor | Ναι | Primal Fear |
Kansas City Film Critics Circle Awards | Best Supporting Actor | Ναι | ||
MTV Movie Awards | Best Villain | Όχι | ||
Academy Awards | Best Actor in a Supporting Role | Όχι | ||
Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films | Best Supporting Actor | Όχι | ||
BAFTA Awards | Best Performance by an Actor in a Supporting Role | Όχι | ||
Golden Globes | Best Performance by an Actor in a Supporting Role in a Motion | Ναι | ||
Chicago Film Critics Association Awards | Most Promising Actor | Ναι | Primal Fear, The People vs. Larry Flynt and Everyone Says I Love You | |
Florida Film Critics Circle Awards | Best Supporting Actor | Ναι | ||
1996 | Boston Society of Film Critics Awards | Best Supporting Actor | Ναι | |
Los Angeles Film Critics Association Awards | Best Supporting Actor | Ναι | ||
National Board of Review | Best Supporting Actor | Ναι | Everyone Says I Love You | |
Society of Texas Film Critics Awards | Best Supporting Actor | Ναι | Primal Fear και The People vs. Larry Flynt |
This article uses material from the Wikipedia Ελληνικά article Έντουαρντ Νόρτον, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Το περιεχόμενο είναι διαθέσιμο υπό CC BY-SA 4.0 εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ελληνικά (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.