महाशिवरात्री
महाशिवरात्रि हिन्दुअनको प्रमुख त्यार हो । यो भगवान शिवको प्रमुख त्यार हो । शिवजी उत्पत्ति भया रातका नामबठे नामकरण भया यो त्यार कालरात्रि मोहरात्रि सुखरात्रि रे शिवरात्रि नामक चार प्रमुख रात्रिमध्ये एक पवित्र त्यारका रूपमी पुराणअनमी वर्णित छ । फागुन कृष्ण चतुर्दशीका दिन मनाइँन्या ये पर्वलाई सबै दीनदुःखी रे कष्टपूर्ण अवस्थामि रया प्राणीअनका हृदयमी धर्मको उदय गराउन्या आशुतोष भगवान् शिवको भौती प्यारो दिनका रूपमी लै लिन्या गरिन्छ । व्रतोत्सवरूमध्ये सर्वोत्तम मानिया महाशिवरात्रिका दिन आज भक्तजनअनले शुद्ध भई शिव मन्दिरमा पूजा-अर्चना गरी व्रत बस्स्या रे भगवान् शिवको प्यारो वस्तु दूध धतुरो रे बेलपत्र चढाउन्या अद्धान् । ये त्यारका दिन उपवास गरी ऊँ नमः शिवाय मंत्र जप्ने गर्या सर्वसिद्धि लाभ भई यमलोक जानु नपद्द्या धार्मिक विश्वास रया छ । ब्रह्माले रूद्ररूपी शिवजीलाई उत्पन्न गरया दिन, शिव पार्वतीको ब्या: को दिन शिवरात्री पर्व कृष्ण चतुर्दशीमी मनाइन्छ । निर्जल व्रत, रात्रि जागरण, चार प्रहरको पूजा, शिवलिंगमा दुग्धाभिषेक रे शिव महिमा कीर्तन शिवरात्रीको पूजा अर्चनाका मुख्य अङ्ग माणीनान । शिवरात्री पर्वलाई पर्वको राजा भणीन्छ रे शिवरात्रीको पालनाले भोग रे मोक्ष दुवैको प्रप्ति हुन्छ भणीन्छ । शिवरात्रीमी ठूला नाना मन्दिरअनमी धुमधामसित श्रद्धा भावना व्यक्त अद्द्या परम्परा रया छ । शिवरात्री पूजामी व्रतकालमा भगवान शिवको ध्यान, पूजन रे जप गरिन्छ, जागरणकालमी भक्तको सम्पूर्ण सत्ता जागरणबाट शिवमय बनुन्छ । पूजन वा शिवार्चनमी इशानमूर्तिलाई दूधले स्नान गराइन्छ । अघोरमूर्तिलाई दहीले स्नान गराइन्छ, वामदेवमूर्तिलाई घिउले स्नान गराइन्छ, सद्योजात लिंगोद्भवमूर्तिलाई महले स्नान गराइन्छ । कसैले शिवरात्रीलाई ऋषि बोधोत्सवका रूपमी मनाउन्या गरि राछन् ।
| महाशिवरात्रि | |
|---|---|
 शिवजी | |
| समुदाय | हिन्दुउन |
| चिन्हअनको स्रोत | हिन्दू |
| महत्व | शिवजी तथा पार्वती का महाविवाह को दिन |
| पर्वअन | व्रत, शिवलिङ्ग को पुजा |
| मिति | फागुन कृष्ण चतुर्दशी |
| माणिन्या | वार्षिक |
इतिहास
तीन सय वर्ष अघा माघ कृष्णपक्षको चतुर्दशीका मध्यरात महाशिवरात्रीको रुपमी मनाइएया बताइए लै यकिनका साथ बताउन नाइँ सकिनो ।
पौराणिक कथा
महाशिवरात्रिसँग संबधित भौत पौराणिक कथाहरू छन्।
शिकारीको कथा
ढाँचा:पर्व र वर्ष
विधान
बिधि
बिल्वपत्र चढाउने मंत्रः-
- नमो बिल्ल्मिने च कवचिने च नमो वर्म्मिणे च वरूथिने च
- नमः श्रुताय च श्रुतसेनाय च नमो दुन्दुब्भ्याय चा हनन्न्याय च नमो घृश्णवे॥
- दर्शनं बिल्वपत्रस्य स्पर्शनम् पापनाशनम्। अघोर पाप संहारं बिल्व पत्रं शिवार्पणम्॥
- त्रिदलं त्रिगुणाकारं त्रिनेत्रं च त्रिधायुधम्। त्रिजन्मपापसंहारं बिल्वपत्रं शिवार्पणम्॥
- अखण्डै बिल्वपत्रैश्च पूजये शिव शंकरम्। कोटिकन्या महादानं बिल्व पत्रं शिवार्पणम्॥
- गृहाण बिल्व पत्राणि सपुश्पाणि महेश्वर। सुगन्धीनि भवानीश शिवत्वंकुसुमप्रिय।
रुद्राक्ष
हिन्दूहरूको धार्मिक आस्थाका रूपमा रहेको रुद्राक्ष अलौकिक शक्ति प्रदान गर्नुका साथै आर्युवेदिक औंषधिमा पनि उत्तिकै महत्वका साथ प्रयोग गर्ने गरिन्छ । महाशिवरात्रिको दिन आफ्नो राशि अनुसार धारणीय रुद्राक्ष धारण गरेमा फलिफाप हुने धार्मिक विश्वास पनि रहेको छ ।
- मेष- तीन मुखी
- वृष - छ मुखी
- मिथुन- चार मुखी
- कर्क - दो मुखी
- सिंह- एक मुखी
- कन्या - चार मुखी
- तुला- छह मुखी
- वृश्चिक- तीन मुखी
- धनु- पांच मुखी
- मकर- सात मुखी
- कुंभ - सात मुखी
- मीन- पांच मुखी
अनुष्ठान
अभिषेक
द्वादश ज्योतिर्लिङ्ग
बाह्र स्थानहरूमा बाह्र ज्योर्तिलिंग स्थापित छन्। || द्वादश ज्योतिर्लिङ्ग स्तोत्रम् ||
- सौराष्ट्रदेशे विशदेऽतिरम्ये ज्योतिर्मयं चन्द्रकलावतंसम् |
- भक्तिप्रदानाय कृपावतीर्णं तं सोमनाथं शरणं प्रपद्ये || १||
- श्रीशैलशृङ्गे विबुधातिसङ्गे तुलाद्रितुङ्गेऽपि मुदा वसन्तम् |
- तमर्जुनं मल्लिकपूर्वमेकं नमामि संसारसमुद्रसेतुम् || २||
- अवन्तिकायां विहितावतारं मुक्तिप्रदानाय च सज्जनानाम् |
- अकालमृत्योः परिरक्षणार्थं वन्दे महाकालमहासुरेशम् || ३||
- कावेरिकानर्मदयोः पवित्रे समागमे सज्जनतारणाय |
- सदैवमान्धातृपुरे वसन्तमोङ्कारमीशं शिवमेकमीडे || ४||
- पूर्वोत्तरे प्रज्वलिकानिधाने सदा वसन्तं गिरिजासमेतम् |
- सुरासुराराधितपादपद्मं श्रीवैद्यनाथं तमहं नमामि || ५||
- याम्ये सदङ्गे नगरेऽतिरम्ये विभूषिताङ्गं विविधैश्च भोगैः |
- सद्भक्तिमुक्तिप्रदमीशमेकं श्रीनागनाथं शरणं प्रपद्ये || ६||
- महाद्रिपार्श्वे च तटे रमन्तं सम्पूज्यमानं सततं मुनीन्द्रैः |
- सुरासुरैर्यक्ष महोरगाढ्यैः केदारमीशं शिवमेकमीडे || ७||
- सह्याद्रिशीर्षे विमले वसन्तं गोदावरितीरपवित्रदेशे |
- यद्धर्शनात्पातकमाशु नाशं प्रयाति तं त्र्यम्बकमीशमीडे || ८||
- सुताम्रपर्णीजलराशियोगे निबध्य सेतुं विशिखैरसंख्यैः |
- श्रीरामचन्द्रेण समर्पितं तं रामेश्वराख्यं नियतं नमामि || ९||
- यं डाकिनिशाकिनिकासमाजे निषेव्यमाणं पिशिताशनैश्च |
- सदैव भीमादिपदप्रसिद्दं तं शङ्करं भक्तहितं नमामि || १०||
- सानन्दमानन्दवने वसन्तमानन्दकन्दं हतपापवृन्दम् |
- वाराणसीनाथमनाथनाथं श्रीविश्वनाथं शरणं प्रपद्ये || ११||
- इलापुरे रम्यविशालकेऽस्मिन् समुल्लसन्तं च जगद्वरेण्यम् |
- वन्दे महोदारतरस्वभावं घृष्णेश्वराख्यं शरणम् प्रपद्ये || १२||
- ज्योतिर्मयद्वादशलिङ्गकानां शिवात्मनां प्रोक्तमिदं क्रमेण |
- स्तोत्रं पठित्वा मनुजोऽतिभक्त्या फलं तदालोक्य निजं भजेच्च ||
|| इति द्वादश ज्योतिर्लिङ्गस्तोत्रं संपूर्णम् ||
चित्र दीर्घा
.jpg)
यो लै हेर
सन्दर्भ सामग्रीअन
बाहिरी कडीहरू
- महाशिवरात्रि भिडियो सहित Archived 2009-02-20 at the Wayback Machine.
- रुद्राक्ष अङ्ग्रेजी भाषा सामग्री
This article uses material from the Wikipedia डोटेली article महाशिवरात्री, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). सामाग्री CC BY-SA 4.0 अनुसार उपलब्ध छ, खुलायाकी अवस्थाका बाहेकका हकमी । Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki डोटेली (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.