এই নিবন্ধটি বাংলা ব্যতীত অন্য কোন ভাষায় লেখা হয়েছে। নিবন্ধটি যদি ঐ নির্দিষ্ট ভাষা ব্যবহারকারীদের উদ্দেশ্যে লেখা হয়ে থাকে তবে, অনুগ্রহ করে নিবন্ধটি ঐ নির্দিষ্ট ভাষার উইকিপিডিয়াতে তৈরি করুন। অন্যান্য ভাষার উইকিপিডিয়ার তালিকা দেখুন এখানে।
এই নিবন্ধটি বাংলায় অনুবাদ করা প্রয়োজন। এই নিবন্ধটি পড়ার জন্য আপনি গুগল অনুবাদ ব্যবহার করতে পারেন। কিন্তু এ ধরনের স্বয়ংক্রিয় সরঞ্জাম দ্বারা অনুবাদকৃত লেখা উইকিপিডিয়াতে সংযোজন করবেন না, কারণ সাধারণত এই সরঞ্জামগুলোর অনুবাদ মানসম্পন্ন হয় না। |
নিচে বিশ্বব্যাপী দ্রুতগামী গণপরিবহন ব্যবস্থার একটি তালিকা দেয়া হল।
পরিচ্ছেদসমূহ: |
---|
অবস্থান | দেশ | নাম | উদ্বোধনের তারিখ | বিরতিস্থল বা স্টেশনের সংখ্যা | দৈর্ঘ্য (কিমি) | দৈর্ঘ্য (মা) | শেষ সম্প্রসারণ | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
আলজিয়ার্স | আলজেরিয়া | আলজিয়ার্স মেট্রো | ২০১১ | ১০ | ৯.২ | ৫.৭ | ২০১১ | |
বুয়েনোস আইরেস | আর্জেন্টিনা | Subterráneo de Buenos Aires | 1913 | 68 | ৪৮.৪ | ৩০.১ | 2013 | |
Yerevan | Armenia | Yerevan Metro | 1981 | 10 | ১৩.৪ | ৮.৩ | 1996 | |
Vienna | Austria | Vienna U-Bahn | 1976 | 101 | ৭৫ | ৪৭ | 2010 | |
বাকু | Azerbaijan | বাকু মেট্রো | 1967 | 23 | ৩৪.৬ | ২১.৫ | 2011 | |
Minsk | Belarus | Minsk Metro | 1984 | 28 | ৩৫.৫ | ২২.১ | 2012 | |
Brussels | Belgium | Brussels Metro | 1976 | 59 | ৪৯.৯ | ৩১.০ | 2009 | |
Belo Horizonte | ব্রাজিল | Belo Horizonte Metro | 1986 | 19 | ২৮.২ | ১৭.৫ | 2002 | |
ব্রাসিলিয়া | ব্রাজিল | ব্রাসিলিয়া মেট্রো | 2001 | 24 | ৪২.৪ | ২৬.৩ | 2008 | |
Fortaleza | ব্রাজিল | Fortaleza Metro | 2012 | 16 | ২৪ | ১৫ | 2012 | |
Porto Alegre | ব্রাজিল | Porto Alegre Metro | 1985 | 19 | ৩৮.৭ | ২৪.০ | ২০১২ | |
রেসিফ | ব্রাজিল | রেসিফ মেট্রো | 1985 | 28 | ৩৯.৫ | ২৪.৫ | ২০০৯ | |
Rio de Janeiro | ব্রাজিল | Metrô Rio | 1979 | 35 | ৪৬.২ | ২৮.৭ | ২০০৯ | |
সাউ পাওলো | ব্রাজিল | সাউ পাওলো মেট্রো | 1974 | 58 | ৭৪.২ | ৪৬.১ | 2011 | |
Teresina | ব্রাজিল | Teresina Metro | 1989 | 9 | ১৪.৫ | ৯.০ | 1989 | |
সফিয়া | Bulgaria | সফিয়া মেট্রো | 1998 | 27 | ৩১.০ | ১৯.৩ | 2012 | |
Montreal | কানাডা | Montreal Metro | 1966 | 68 | ৬৯.২ | ৪৩.০ | 2007 | |
Toronto | কানাডা | Toronto Subway and RT | 1954 | 69 | ৬৮.৩ | ৪২.৪ | 2002 | |
Vancouver | কানাডা | SkyTrain | 1985 | 47 | ৬৮.৭ | ৪২.৭ | 2009 | |
Santiago | চিলি | Santiago Metro | 1975 | 100 | ১০৩ | ৬৪ | 2011 | |
Valparaíso | চিলি | Valparaíso Metro | 2005 | 20 | ৪৩ | ২৭ | 2005 | |
বেইজিং | চীন | বেইজিং সাবওয়ে | 1971 | 270 | ৪৫৬ | ২৮৩ | 2013 | |
Chengdu | চীন | Chengdu Metro | 2010 | 42 | ৪৯.৭ | ৩০.৯ | 2013 | |
Chongqing | চীন | Chongqing Rail Transit | 2005 | 35 | ৬৭.৭ | ৪২.১ | 2012 | |
Dalian | চীন | Dalian Metro | 2003 | 20 | ৬৩.০ | ৩৯.১ | 2008 | |
Foshan | চীন | FMetro | 2010 | 14 | ২০.৪ | ১২.৭ | 2010 | |
Guangzhou | চীন | Guangzhou Metro | 1997 | 120 | ২১৫.০ | ১৩৩.৬ | 2010 | |
Hangzhou | চীন | Hangzhou Metro | 2012 | 31 | ৪৮.০ | ২৯.৮ | 2012 | |
Hong Kong | চীন | MTR | 1979 | 82 | ১৭৪.৪ | ১০৮.৪ | 2009 | |
Kunming | চীন | Kunming Rail Transit | 2012 | 14 | ৪০.১ | ২৪.৯ | 2013 | |
Nanjing | চীন | Nanjing Metro | 2005 | 58 | ৮৭.০ | ৫৪.১ | 2011 | |
Shanghai | চীন | Shanghai Metro | 1995 | 288 | ৪৩৯ | ২৭৩ | 2012 | |
Shenyang | চীন | Shenyang Metro | 2010 | 41 | ৪৯.৭ | ৩০.৯ | 2012 | |
Shenzhen | চীন | Shenzhen Metro | 2004 | 137 | ১৭৮.৪ | ১১০.৯ | 2011 | |
Suzhou | চীন | Suzhou Rail Transit | 2012 | 24 | ২৫.৭ | ১৬.০ | 2012 | |
Tianjin | চীন | Tianjin Metro | 1984 | 76 | ১২৮.৬ | ৭৯.৯ | 2012 | |
Wuhan | চীন | Wuhan Metro | 2004 | 46 | ৫৬.৮৫ | ৩৫.৩২ | 2012 | |
Xi'an | চীন | Xi'an Metro | 2011 | 17 | ২০.৫ | ১২.৭ | 2011 | |
Medellín | Colombia | Medellín Metro | 1995 | 34 | ৩২ | ২০ | 1996 | |
Prague | Czech Republic | Prague Metro | 1974 | 57 | ৫৯.৩ | ৩৬.৮ | 2008 | |
Copenhagen | Denmark | S-train | 1934 | 84 | ১৭০ | ১১০ | 2005 | |
Copenhagen | Denmark | Copenhagen Metro | 2002 | 22 | ২১ | ১৩ | 2007 | |
Santo Domingo | Dominican Republic | Santo Domingo Metro | 2009 | 30 | ২৪.৮ | ১৫.৪ | 2013 | |
Cairo | Egypt | Cairo Metro | 1987 | 60 | ৬৯.৮ | ৪৩.৪ | 2012 | |
Helsinki | Finland | Helsinki Metro | 1982 | 17 | ২১.১ | ১৩.১ | 2007 | |
Lille | ফ্রান্স | লিল্লে মেট্রো | 1983 | 60 | ৪৫.২ | ২৮.১ | 2000 | |
Lyon | ফ্রান্স | Lyon Metro | 1978 | 42 | ৩০.৫ | ১৯.০ | 2007 | |
Marseille | ফ্রান্স | Marseille Metro | 1977 | 30 | ২২ | ১৪ | 2010 | |
Paris | ফ্রান্স | Paris Métro | 1900 | 303 | ২১৯.৯ | ১৩৬.৬ | 2013 | |
Rennes | ফ্রান্স | Rennes Metro | 2002 | 15 | ৯.৪ | ৫.৮ | 2002 | |
Toulouse | ফ্রান্স | Toulouse Metro | 1993 | 37 | ২৭.৫ | ১৭.১ | 2007 | |
Tbilisi | Georgia | Tbilisi Metro | 1966 | 22 | ২৬.৪ | ১৬.৪ | 2000 | |
বার্লিন | জার্মানি | বার্লিন উ-বান | 1902 | 173 | ১৫২ | ৯৪ | 2009 | |
বার্লিন | জার্মানি | বার্লিন এস-বান | 1924 | 166 | ৩৩১ | ২০৬ | 2007 | |
Hamburg | জার্মানি | Hamburg U-Bahn | 1912 | 89 | ১০০.৭ | ৬২.৬ | 2012 | |
Hamburg | জার্মানি | Hamburg S-Bahn | 1908 | 68 | ১৪৪.০ | ৮৯.৫ | 2008 | |
Munich | জার্মানি | Munich U-Bahn | 1971 | 100 | ১০৩.১ | ৬৪.১ | 2010 | |
Nuremberg | জার্মানি | Nuremberg U-Bahn | 1972 | 49 | ৩৮.২ | ২৩.৭ | 2020 | |
Athens | Greece | Athens Metro | 1869 | 56 | ৭৩.৮ | ৪৫.৯ | 2013 | |
Budapest | Hungary | Budapest Metro | 1896 | 42 | ৩১.৭ | ১৯.৭ | 1990 | |
কলকাতা | ভারত | কলকাতা মেট্রো | ১৯৮৪ | ৫০ | ৫৯.০৮ | ৩৬.৭১ | ২৯.১৮ | ২০২৪ |
দিল্লি | ভারত | দিল্লি মেট্রো | ২০০২ | ২৫৫ | ৩৪৮.১২ | ২১৬.৩১ | ||
বেঙ্গালুরু | ভারত | বেঙ্গালুরু মেট্রো (নাম্মা মেট্রো) | ২০১১ | ৬৪ | ১০৩.০ | ৬৪.০ | ২০২৩ | |
গুরুগ্রাম | ভারত | র্যাপিড মেট্রো গুরগাঁও | ২০১৩ | ১১ | ১২.৮৫ | ৭.৯৮ | ||
মুম্বই | ভারত | মুম্বই মেট্রো | ২০১৪ | ৪৩ | ৪৬.৫ | ২৮.৯ | ||
চেন্নাই | ভারত | চেন্নাই মেট্রো | ২০১৫ | ৪০ | ১১৮.৯ | ৭৩.৯ | ||
চেন্নাই | ভারত | চেন্নাই দ্রুতগামী গণপরিবহন ব্যবস্থা | ১৯৯৫ | ১৮ | ১৯.৩৪ | ১২.০২ | ||
Mashhad | Iran | Mashhad Metro | 2011 | 22 | ১৯ | ১২ | 2011 | |
Tehran | Iran | Tehran Metro | 1999 | 120 | ১২০ | ৭৫ | 2012 | |
Brescia | ইতালি | Brescia Metro | 2013 | 17 | ১৩.১ | ৮.১ | 2013 | |
Catania | ইতালি | Catania Metro | 1999 | 6 | ৩.৮ | ২.৪ | 1999 | |
Genoa | ইতালি | Genoa Metro | 1990 | 8 | ৭.১ | ৪.৪ | 2012 | |
Milan | ইতালি | Milan Metro | 1964 | 113 | ১০০ | ৬২ | 2013 | |
Naples | ইতালি | Naples Metro | 1993 | 23 | ২০.৩ | ১২.৬ | 2021 | |
Rome | ইতালি | Rome Metro | 1955 | 74 | ৬০ | ৩৭ | 2012 | |
Turin | ইতালি | Turin Metro | 2006 | 23 | ১৫.১ | ৯.৪ | 2021 | |
Fukuoka | জাপান | Fukuoka City Subway | 1981 | 35 | ২৯.৮ | ১৮.৫ | 2005 | |
Kobe | জাপান | Kobe Rapid Railway | 1968 | 10 | ৭.৬ | ৪.৭ | 2001 | |
Kobe | জাপান | Kobe Municipal Subway | 1977 | 25 | ৩০.৬ | ১৯.০ | 2001 | |
Kyoto | জাপান | Kyoto Municipal Subway | 1981 | 29 | ২৮.৮ | ১৭.৯ | 2008 | |
Nagoya | জাপান | Nagoya Municipal Subway | 1957 | 83 | ৮৯.১ | ৫৫.৪ | 2011 | |
Osaka | জাপান | Osaka Municipal Subway | 1933 | 101 | ১৩৭.৮ | ৮৫.৬ | 2006 | |
Sapporo | জাপান | Sapporo Municipal Subway | 1971 | 46 | ৪৮ | ৩০ | 1999 | |
Sendai | জাপান | Sendai Subway | 1987 | 17 | ১৪.৮ | ৯.২ | 1987 | |
Tokyo | জাপান | Yamanote Line | 1925 | 29 | ৩৪.৫ | ২১.৪ | 1925 | |
Tokyo | জাপান | Tokyo Metro | 1927 | 179 | ১৯৫.১ | ১২১.২ | 2008 | |
Tokyo | জাপান | Toei Subway | 1960 | 106 | ১২১.৫ | ৭৫.৫ | 2000 | |
Tokyo | জাপান | Tokyo Waterfront Area Rapid Transit | 1996 | 8 | ১২.২ | ৭.৬ | 2002 | |
Yokohama | জাপান | Yokohama Municipal Subway | 1972 | 32 | ৪০.৪ | ২৫.১ | 2002 | |
Yokohama | জাপান | Minatomirai Line | 2004 | 6 | ৪.১ | ২.৫ | 2008 | |
Almaty | Kazakhstan | Almaty Metro | 2011 | 7 | ৮.৫ | ৫.৩ | 2011 | |
Pyongyang | North Korea | Pyongyang Metro | 1973 | 17 | ২২ | ১৪ | 1987 | |
Busan | দক্ষিণ কোরিয়া | Busan Subway | 1985 | 128 | ১৩০.২ | ৮০.৯ | 2011 | |
Daegu | দক্ষিণ কোরিয়া | Daegu Subway | 1997 | 59 | ৫৭.৩ | ৩৫.৬ | 2012 | |
Daejeon | দক্ষিণ কোরিয়া | Daejeon Subway | 2006 | 22 | ২২.৭ | ১৪.১ | 2007 | |
Gwangju | দক্ষিণ কোরিয়া | Gwangju Subway | 2004 | 20 | ২০.১ | ১২.৫ | 2008 | |
Incheon | দক্ষিণ কোরিয়া | Incheon Subway | 1999 | 29 | ২৯.৪ | ১৮.৩ | 2009 | |
সিওল | দক্ষিণ কোরিয়া | সিউল সাবওয়ে | 1974 | 397 | ৩৩২ | ২০৬ | 2012 | |
Kuala Lumpur | Malaysia | Kuala Lumpur Rail Transit System | 1996 | 48 | ৫৬ | ৩৫ | 2003 | |
Mexico City | Mexico | Mexico City Metro | 1969 | 195 | ২২৬ | ১৪০ | 2012 | |
Amsterdam | Netherlands | Amsterdam Metro | 1977 | 33 | ৩২.৭ | ২০.৩ | 2005 | |
Rotterdam | Netherlands | Rotterdam Metro | 1968 | 62 | ৭৮.৩ | ৪৮.৭ | 2010 | |
Oslo | Norway | Oslo Metro | 1966 | 105 | ৮৪.২ | ৫২.৩ | 2006 | |
Lima | Peru | Lima Metro | 2011 | 16 | ২১.৪ | ১৩.৩ | 2011 | |
Manila | Philippines | Manila Light Rail Transit System | 1984 | 32 | ৩৪.৫ | ২১.৪ | 2010 | |
Manila | Philippines | Manila Metro Rail Transit System | 1999 | 13 | ১৭.০ | ১০.৬ | 2000 | |
Warsaw | Poland | Warsaw Metro | 1995 | 21 | ২৩.১ | ১৪.৪ | 2008 | |
Lisbon | Portugal | Lisbon Metro | 1959 | 55 | ৪৫.৫ | ২৮.৩ | 2012 | |
San Juan | Puerto Rico | Tren Urbano | 2004 | 16 | ১৭.২ | ১০.৭ | 2005 | |
Bucharest | Romania | Bucharest Metro | 1979 | 51 | ৬৯.৩ | ৪৩.১ | 2011 | |
Kazan | রাশিয়া | Kazan Metro | 2005 | 10 | ১৫.৮ | ৯.৮ | 2013 | |
মস্কো | রাশিয়া | মস্কো মেট্রো | 1935 | 188 | ৩১৩.১ | ১৯৪.৬ | 2012 | |
Nizhny Novgorod | রাশিয়া | Nizhny Novgorod Metro | 1985 | 15 | ১৮.৯ | ১১.৭ | 2012 | |
Novosibirsk | রাশিয়া | Novosibirsk Metro | 1986 | 13 | ১৫.৯ | ৯.৯ | 2011 | |
Saint Petersburg | রাশিয়া | Saint Petersburg Metro | 1955 | 67 | ১১৩.২ | ৭০.৩ | 2012 | |
Samara | রাশিয়া | Samara Metro | 1987 | 9 | ১১.৪ | ৭.১ | 2007 | |
Yekaterinburg | রাশিয়া | Yekaterinburg Metro | 1991 | 9 | ১২.৭ | ৭.৯ | 2012 | |
Mecca | Saudi Arabia | Mecca Metro | 2010 | 15 | ১৮.১ | ১১.২ | 2010 | |
Singapore | Singapore | Mass Rapid Transit | 1987 | 89 | ১৪৬.৫ | ৯১.০ | 2012 | |
Barcelona | স্পেন | Barcelona Metro | 1924 | 166 | ১২৫ | ৭৮ | 2011 | |
Bilbao | স্পেন | Bilbao Metro | 1995 | 41 | ৪৩.৩১ | ২৬.৯১ | 2011 | |
মাদ্রিদ | স্পেন | মাদ্রিদ মেট্রো | 1919 | 300 | ২৯৩ | ১৮২ | 2011 | |
Palma de Mallorca | স্পেন | Palma de Mallorca Metro | 2007 | 9 | ৮.৩ | ৫.২ | 2007 | |
Seville | স্পেন | Seville Metro | 2009 | 22 | ১৮.২ | ১১.৩ | 2009 | |
Valencia | স্পেন | Metrovalencia | 1988 | 169 | ১৭৫ | ১০৯ | 2007 | |
Stockholm | Sweden | Stockholm Metro | 1950 | 100 | ১১০.০ | ৬৮.৪ | 1994 | |
Lausanne | Switzerland | Lausanne Metro | 2008 | 28 | ১৫.০ | ৯.৩ | 2008 | |
Taipei | Taiwan | Taipei Metro | 1996 | 102 | ১১২.৮ | ৭০.১ | 2012 | |
Kaohsiung | Taiwan | Kaohsiung Mass Rapid Transit | 2008 | 37 | ৪২.৭ | ২৬.৫ | 2012 | |
Bangkok | থাইল্যান্ড | Bangkok Skytrain | 1999 | 32 | ৩২.৮ | ২০.৪ | 2013 | |
Bangkok | থাইল্যান্ড | Bangkok Metro | 2004 | 18 | ২১ | ১৩ | 2004 | |
Bangkok | থাইল্যান্ড | Suvarnabhumi Airport Rail Link City Line | 2010 | 8 | ২৮.৬ | ১৭.৮ | 2010 | |
Adana | তুরস্ক | Adana Metro | 2009 | 13 | ১৩.৫ | ৮.৪ | 2009 | |
Ankara | তুরস্ক | Ankara Metro | 1997 | 23 | ২৩.৪ | ১৪.৫ | 1997 | |
Bursa | তুরস্ক | Bursa Metro | 2002 | 26 | ৩১ | ১৯ | 2011 | |
Istanbul | তুরস্ক | Istanbul Metro | 2000 | 28 | ৩৯.২ | ২৪.৪ | 2012 | |
Izmir | তুরস্ক | Izmir Metro | 2000 | 10 | ১১.৬ | ৭.২ | 2012 | |
Dnipropetrovsk | ইউক্রেন | Dnipropetrovsk Metro | 1995 | 6 | ৭.৮ | ৪.৮ | 1995 | |
Kharkiv | ইউক্রেন | Kharkiv Metro | 1975 | 29 | ৩৮.১ | ২৩.৭ | 2010 | |
Kiev | ইউক্রেন | Kiev Metro | 1960 | 51 | ৬৬.১ | ৪১.১ | 2012 | |
Dubai | United Arab Emirates | Dubai Metro | 2009 | 47 | ৭৫ | ৪৭ | 2012 | |
Glasgow | যুক্তরাজ্য | Glasgow Subway | 1896 | 15 | ১০.৪ | ৬.৫ | 1896 | |
London | যুক্তরাজ্য | London Underground | 1863 | 270 | ৪০২ | ২৫০ | 2009 | |
London | যুক্তরাজ্য | Docklands Light Railway | 1987 | 45 | ৩৪ | ২১ | 2011 | |
Newcastle/Sunderland | যুক্তরাজ্য | Tyne & Wear Metro | 1980 | 60 | ৭৭.৭ | ৪৮.৩ | 2002 | |
Atlanta | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | MARTA | 1979 | 38 | ৭৭ | ৪৮ | 2000 | |
Baltimore | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | Metro Subway | 1983 | 14 | ২৪.৫ | ১৫.২ | 1995 | |
Boston | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | MBTA | 1897 | 51 | ৬১ | ৩৮ | 1985 | |
Chicago | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | Chicago 'L' | 1897 | 145 | ১৭৩ | ১০৭ | 1993 | |
Cleveland | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | RTA Rapid Transit (Red Line) | 1955 | 18 | ৩১ | ১৯ | 1968 | |
Los Angeles | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | Los Angeles County Metro Rail | 1993 | 16 | ২৮.০ | ১৭.৪ | 2012 | |
Miami | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | Metrorail | 1984 | 23 | ৪০.১ | ২৪.৯ | 2012 | |
নিউ ইয়র্ক সিটি | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | নিউ ইয়র্ক সিটি সাবওয়ে | 1904 | ৪৬৮ | ৩৩৭ | ২০৯ | 2013 | |
New York City | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | Staten Island Railway | 1925 | 22 | ২২.৫ | ১৪.০ | 1925 | |
New York City/New Jersey | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | PATH | 1908 | 13 | ২২.২ | ১৩.৮ | 1910 | |
Philadelphia | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | SEPTA | 1907 | 53 | ৩৮.৫ | ২৩.৯ | 1973 | |
Philadelphia/New Jersey | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | PATCO Speedline | 1936 | 13 | ২২.৯ | ১৪.২ | 1969 | |
San Francisco Bay Area | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | BART | 1972 | 44 | ১৬৭ | ১০৪ | 2011 | |
Washington, D.C. | মার্কিন যুক্তরাষ্ট্র | Washington Metro | 1976 | 86 | ১৭১ | ১০৬ | 2004 | |
Tashkent | উজবেকিস্তান | Tashkent Metro | 1977 | 29 | ৩৭.৫ | ২৩.৩ | 2001 | |
Caracas | ভেনেজুয়েলা | Caracas Metro | 1983 | 47 | ৫৪.২ | ৩৩.৭ | 2010 | |
Los Teques | ভেনেজুয়েলা | Los Teques Metro | 2012 | 3 | ১০.২ | ৬.৩ | 2006 | |
Maracaibo | ভেনেজুয়েলা | Maracaibo Metro | 2006 | 6 | ৬.৫ | ৪.০ | 2009 |
This article uses material from the Wikipedia বাংলা article দ্রুতগামী গণপরিবহন ব্যবস্থার তালিকা, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). বিষয়বস্তু সিসি বাই-এসএ ৪.০-এর আওতায় প্রকাশিত যদি না অন্য কিছু নির্ধারিত থাকে। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki বাংলা (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.