Штаб (ням.: Stab) — асноўны орган ваеннага кіравання асабістым складам фарміравання (узброенымі сіламі (УС), відамі УС, родамі войскаў (сіл), і гэтак далей) у ваенны час (баявой абстаноўцы) і кіраўніцтва яго навучаннем, выхаваннем і падрыхтоўкай у паўсядзённым дзейнасці (у мірны час).
Штабы маюцца ва Узброеных Сілах (УС) усіх дзяржаў, як правіла, у звёнах ад батальёна (б) (дывізіёна (дн)) і вышэй.
Месца размяшчэння штаба называецца штаб-кватэрай (Ш.-к.), некаторыя выкарыстоўваюць дадзены тэрмін для замены тэрміна галоўная кантора (галоўны офіс).
На чыгунцы штабным вагонам называюць спецыяльны вагон, прызначаны для начальніка цягніка.
Для надання важнасці (значнасці) сваім дзеянням некаторыя кіраўнікі структур улады называюць Штабам свае часова створаныя камісіі, камітэты, г. зн. часовыя органы кіравання (Штаб муніцыпалітэта, Штаб мэрыі па ліквідацыі ледзякоў, Штаб партыі, Партыйны штаб), што з'яўляецца няправільным выкарыстаннем дадзенага тэрміна.
У Узброеных сілах СССР і Расіі штаб воінскай часці, называецца некаторымі як «Упраўленне в/ч ххххх».
У УС (войсках) рабаўладальніцкіх і феадальных дзяржаў (да XVI стагоддзя), якія былі невялікімі па колькасці і вялі баі на адносна невялікіх прасторах, военачальнік (камандзір) бачыў поле бітвы (бою) і для кіравання сваімі ваярамі не меў патрэбу ў адмысловым органе — штабе, хоць перад бітвай (боем) праходзіў савет (Ваенны савет), дзе вызначаліся і ставіліся задачы асабоваму складу. Па меры ўзбуйнення войскаў (павелічэннем іх колькасці) і павелічэннем прасторавага размаху ваенных дзеянняў паміж дзяржавамі, у Еўропе (канец XVI — пачатак XVIII стагоддзяў) адбывалася ўтварэнне пастаянных нацыянальных УС (войскаў, армій), пры гэтым, адпаведна, кіравальнасць імі ўскладнілася. У мэтах удасканалення арганізацыі кіравання УС спатрэбілася стварэнне спецыяльных чыноў (пасад), якія б ведалі перамяшчэннем войскаў, іх размяшчэннем, складаннем планаў, карт, так з'явіліся кватэрмайстары і паступова ўзнікла служба генеральнага штаба. А начальнікі (камандзіры) мелі афіцэраў-ад'ютантаў, веставых, якія выкарыстоўваліся пры кіраванні войскамі (часцямі).
Падпадзяляюцца на:
Сучасныя штабы, як правіла, складаюцца з упраўленняў, аддзелаў, аддзяленняў, службаў і груп:
Найважнейшыя задачы штабоў:
У мірны час асаблівая ўвага ў працы штабоў надаецца падтрыманню высокай баявой гатоўнасці войскаў (сіл) і органаў кіравання, кіраўніцтва іх баявой і аператыўнай падрыхтоўкай.
Сваю працу штаб ажыццяўляе на аснове рашэнняў камандзіра (начальніка і да таго падобнае) і распараджэнняў вышэйстаячага штаба.
Непасрэдна працай штаба кіруе яго начальнік штаба (НШ), які ў УС Расіі і ў УС некаторых іншых краін з'яўляецца першым намеснікам камандзіра (начальніка і да таго падобнае) і мае права аддаваць ад яго імя загады і наказы.
У дакументах прымяняліся і прымяняюцца наступныя скарачэнні:
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Штаб, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.