Музыкант

Існуюць агульнапрынятыя вызначэнні сфер дзейнасці музыканта:

• кампазітар — аўтар музыкі;
• аранжыроўнік — звычайна ў «неакадэмічных» жанрах, бо ў класічнай музыцы аранжоўка (перакладанне, транскрыпцыя) не лічыцца асобнай вобласцю дзейнасці;
• вакаліст — сольны спявак ці артыст хору;
• інструменталіст — у акадэмічнай музыцы звычайна завецца выканаўцам;
• дырыжор — кіраўнік аркестра або хору (у апошнім выпадку таксама можа звацца хормайстрам).

 

Згодна з сучаснымі археалагічнымі і этнаграфічнымі дадзенымі лічыцца, што музыка развівалася і паступова вылучылася з першабытнага сінкрэтычнага прамастацтва. Гульнёй на прыстасаваных прадметах забаўляліся яшчэ першабытныя людзі.

У рабаўладальніцкія і раннефеадальных краінах старажытнага свету з'яўляюцца прафесійныя музыканты, якія служылі ў храмах, пры дварах знаці, удзельнічалі ў масавых абрадах.

Старажытны Егіпет

Да нашых дзён захаваліся старажытныя выявы музыкантаў на фрэсках Старажытнага Егіпта. Да музыкантаў належалі і мужчыны і жанчыны. Узнікаюць розныя музычныя інструменты і першыя музычныя аркестры з трох-пяці музыкантаў. Музыканты — галоўныя персанажы рэлігійных святаў разам з жрацамі храмаў.

Старажытная Грэцыя

 

 

Надзвычай папулярнымі былі музыкі ў Старажытнай Грэцыі. Саму музыку лічылі дарункам багоў, а бог Сонца Апалон стаў яшчэ і заступнікам мастацтваў і самой музыкі. Пазней яго малявалі з музычным інструментам у руках — кіфарай.

На вазапісу старажытных грэкаў знойдзены выявы дзевяці муз, якія граюць на розных музычных інструментах. З'яўляюцца і першыя музыканты-віртуозы. У грэкаў гэта адбілася ў міфах пра Арфея. Славуты спявак і паэт, сын бога Эагра і музы Каліёпы, Арфей спевамі і музыкай прымусіў плакаць камяні, утаймоўваў дзікіх звяроў, заляцаўся да злых Фурый, якія ахоўвалі ўваход у царства мёртвых.

Міфы пра віртуоза-музыканта Арфея перажылі Старажытную Грэцыб і натхнялі многіх драматургаў — (Эсхіл, Еўрыпід), мастакоў (Даменікіна, Кардучы, Рубенс, Радэн, Канова і інш.), кампазітараў (Ліст, Глюк, Гайдн, Офенбах, Стравінскі і інш.).

Грэцыя стала адной з першых краін, дзе музычнаму выхаванню надавалася спецыяльная ўвага. У прыватнасці, аб выхаваўчым значэнні музыкі гаворыцца ў працах Платона і Арыстоцеля.

Важнай рысай Адраджэння стаў гуманістычны светапогляд, цэнтрам і ідэалам якога стала ўсебакова развітая чалавечая асоба. Фарміруецца і новы ідэал музыканта - адукаванага практыка, які вывучаў музычную тэорыю і мастацтва складання музыкі і ў далейшым працягваў займацца разнастайнай прафесійнай дзейнасцю.

Менавіта ў эпоху Адраджэння атрымлівае распаўсюджванне тэрмін "кампазітар" для абазначэння чалавека, які складае музычныя творы. Кампазітарская творчасць суадносіцца з ідэямі «вынаходства», у гэты час узнікаюць кампазітарскай школы (нідэрландская, Італьянская і французская), у якіх развіўся паліфанічны стыль. Вянцом эпохі Адраджэння стаў жанр оперы, які адрадзіў у пэўнай ступені старажытнагрэчаскую трагедыю і, пасля, высунуў новую спецыялізацыю - опернага спевака, які з'яўляецца адначасова спеваком і акцёрам.

Першыя публічныя арганныя канцэрты прайшлі ў Амстэрдаме ў канцы 17 ст., і ў Любеку першай палове 18 ст. Акрамя рэлігійнага значэння арган набыў яшчэ і значэнне знакамітага канцэртнага інструмента.

Сярод выбітных віртуозаў музыкантаў-арганістаў і геніяльны Іаган Себасцьян Бах. Музыкантамі былі і большасць прадстаўнікоў сямейства Баха. Усе Бахі жылі ў горнай Цюрынгіі, з пачатку XVI стагоддзя былі флейтыстамі, гарністамі, арганістамі, скрыпачамі, капельмайстарамі. Іх музычны талент перадаваўся з пакалення ў пакаленне.

Сярод віртуозаў эпохі - клавесініст Даменіка Скарлаці (1685 - 1757) з Італіі.

•   На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Музыкант