amputatio) — у шырокім разуменні тэрміна — усячэнне дыстальна размешчанай часткі органа. Існуе ампутацыя малочнай залозы, носа, языка, маткі і г. д.
Найбольш часта тэрмін ужываецца ў значэнні ампутацыя канечнасці — яе ўсячэнне на працягу косткі (або некалькіх касцей) у адрозненне ад экзартыкуляцыі (Вычляненне праз сустаў)
Гісторыя
Ампутацыя — адна з найстаражытнейшых аперацый. Гіпакрат праводзіў ампутацыю ў межах мёртвых тканак, пазней Цэльс прапанаваў праводзіць яе захопліваючы здаровыя тканкі, што было больш мэтазгодна, але ў сярэднія стагоддзі ўсё гэта было забыта. У XVI стагоддзі Парэ прапанаваў перавязку сасудаў замест прыпякання гарачым жалезам або апусканнем ў гарачы алей, потым Луі Пці стаў прыкрываць куксу скурай, і ў XIX стагоддзі Пірагоў прапанаваў касцёва-пластычныя аперацыі.
Класіфікацыя ампутацый
1. Па часе выканання (па П. А. Купрыянава — Н. Н. Бурдэнка)
Першасныя (у парадку першаснай хірургічнай апрацоўкі)
Раннія
Познія
Другасныя (з нагоды ускладненняў)
Паўторныя (рэампутацыі)
2. Па спосабе ўсячэння мяккіх тканак
Кругавыя
Аднамомантныя (гільяціны) — адзіная перавага: выконваецца вельмі хутка
Двухмоментныя
Трохмомантная конус-кругавая ампутацыя сцягна паводле М. І. Пірагова
Эліпсападобная
Акраўкавыя
Аднаакраўкавыя
Двухакраўкавыя (з пярэдня-заднімі і косабакавымі акраўкамі)
3. У адносінах да надкосніцы
Субперыястальныя (пластычны спосаб, пры якім абапіл косткі пакрываецца акраўкамі надкосніцы з дадзенай часткі)
Апериостальные (спосаб ампутацыі ў дарослых, пры якім на працягу 4 см застаецца аголеная костка)
Сегментарныя (спосаб ампутацыі ў дзяцей, пры якім агаляецца толькі тая частка косткі, якая перапільваецца)
4. Па спосабе закрыцця касцявога абапіла
Косткапластычныя (напр., ампутацыя галёнкі паводле Пірагова, паводле Біра, ампутацыя сцягна паводле Грыці-Шыманоўскага-Альбрэхта)
Перыёстапластычныя
Тэнапластычныя (напр., ампутацыя сцягна паводле Календэра)
Міёпластычныя (над абапілам косткі цягліцы сшываюцца практычна заўсёды, акрамя цяжкіх агнястрэльных раненняў, анаэробнай інфекцыі, сасудзістай паталогіі)
З пластыкай скурна-падскурна-фасцыяльнымі акраўкамі
Без закрыцця куксы
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Ампутацыя, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.