Ветразь

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Ветразь (неадназначнасьць).

Звычайна ўжываюцца ў мараходзтве.

 

Чоўны і караблі, што будаваліся каля 10 000 гадоў да н. э., былі або сплыўнымі плытамі, або выдзяўбанымі. Першыя папірусныя чаротавыя чоўны сустракаюцца ў эгіпцянаў каля 4-га тысячагодзьдзя да н. э. Грэкі і фінікійцы пачалі гандляваць на караблях прыкладна каля 1200 году да н. э. Арабы ўжывалі чоўны ў 2-м тысячагодзьдзі да н. э. і зарганізавалі гандлёвыя шляхі вакол Пэрсыдзкай затокі. Кітайцы мелі чоўны ў 3-м тысячагодзьдзі да н. э., а ў Віетнаме і дагэтуль сустракаюцца традыцыйныя драўляныя чоўны.

Ветразі пераважна ўжываюцца ветразьнікамі і шлюпкамі для стварэньня паступальнага руху па вадзе. У камэрцыйных мэтах ветразі былі замененыя іншымі спосабамі, такімі як рухавік унутранага згараньня. Ветразі, тым ня меней, папулярныя на адпачынку.

Самы просты тып ветразьнікаў, яхта, звычайна мае sail-plan, або шлюп, з двума прадольнымі ветразямі: на носе (галоўны ветразь) і на карме (клівэр).

На некаторых чоўнах сустракаецца таксама сьпінакэр. Гэта звычайна рознакаляровы ветразь і можа быць як сымэтрычным, так і асымэтрычным.

Прадольныя ветразі могуць варочацца ў розных напрамкаў для забесьпячэньня руху наперад у выпадку зьмяненьня напрамку ветру ці павароту яхты. Сучасныя чоўны могуць рухацца да 30 градусаў у бок ад ветру.

• Галоўны ветразь
• Пярэдні ветразь
• Сьпінакэр

Ад 100 г/м² да 500 г/м² у залежнасьці ад надвор’я, да якога прызначаны.

• Rousmaniere, John, The Annapolis Book of Seamanship, Simon & Shuster, 1999
• Chapman Book of Piloting (various contributors), Hearst Corporation, 1999
• Herreshoff, Halsey (consulting editor), The Sailor’s Handbook, Little Brown and Company, 1983
• Seidman, David, The Complete Sailor, International Marine, 1995
• Jobson, Gary, Sailing Fundamentals, Simon & Shuster, 1987