Es Malwuaffal

Von n Malwuaff, deitsch Der kleine Maulwurf, is a tschechischa Zeichntrick- oda Kartunserja fia Kinna von n Pråḡa Kinstla Zdeněk Miler, dej wou vo 1957 bis 2002 assakumma is. In da Bundesrepublik Deitschland is de Serie durch de Sendung mit der Maus bekannt wordn.

D Hapfigua is a gmolts Malwuaffal oda Wöjlschearal, tschech. Krteček, es wou manch amol mid da Welt vo d Menschn ringt u se duach vaschinane Gschichtn mid sane Midvejchhaln duachbaschlt. Nou an Toud vonn Autoa 2011 hod d Enkelli damiglecht a neia Episodn von n Malwuaffal i da koproduaziatn kinesisch-tschechischn Serie Da Malwuaff u da Panda, Krtek a Panda, assazenbrenga.

Es Malwuaffal houd da Zdeněk Miler inn Studio Krátký film Praha (Kuazfilm Pråḡ) gschaffn. Da Zeichntrickfilm is omed ammejrann wej a Feansej-Serja i da tschechoslowakischn Betthupfalsending Večerníček glaffa, aa wenn d ejaschtn Film aingstende assakumma han.

Dej ejascht Episodn vo 1957 hod n Titl Jak krtek ke kalhotkám přišel ("Wej dass da Malwuaff za d Huasn is kumma"), i den wou se a ondane Gstaltaln wej da Fruasch, da Stoach, es Bruuchdrouschal, da Krebs, d Spinnan, es Iglal u d Leinpflonza. Weitane Episodn nemma nou u nou zou, Krtek a autíčko (da Malwuaff u s Autal, 1963), Krtek a raketa (da Malwuaf u d Raketn, 1966) etc., inn Ganzn 49 Episodn. D oinzlnan Episodn hom a Leng vo umma 5 bis 29 Minutna (Krtek ve městě oda da Malwuaff i da Stod; ve snu oda inn Tram u veja weitane Episodn). Nou en intanazionoln Dafolg vo den Zeichntrickfilm san aa a Reiha Kindabejchln, CD u Videokasettna vonn Malwuaff assakumma.

Da Zdeněk Miler houd se es Gstaltal von n Malwuaff, moint ma, 1954 asdenkt, nou dem wou ar iwa a Eadhaffal oda "Scheamipfal" gfalln is. Weitas is da Malwuaff, as wej a klejnnas Vejchhal, nu ned vonn Walt Disney gnutzd woan, un is vo destweng selmols nu aa a originera Gstolt gweng. Da Malwuaff redd fast ned, nea a poa Woatt un iwawejngt Intajekziona (hele, jé, ach jo…). A Asnoum is da ejascht Film Jak krtek ke kalhotkám přišel, ba den wou ganz normol gredd wiad.

Da Malwuaff u da Panda

2014 houd Enkeli Zdeňka Milera an Vatroḡ min kinesischn Feanseng CCTV iwa a neia Fulng von Krteček (Malwuaffal) gschlossn. Nou en Vadim Petrov, da wou seit 1974 d Musi dazou komponiad ghobt houd, houd da Zdeněk Miler ned gwollt, dass sa Weak fuatgsetzt wiad. D nein Episodn han schou mid kompjutagstizta 3D-Technologi assa u d Gstolt vonn Malwuaff redd aa. D Serja is zejascht z Kina asgstrohlt woan. I da Tschechei is d ejascht Episodn inn TV Barrandov zoigt woan, da wou za Gruppn Empresa Media mid minoritera kinesischa Innhowaschaft ghejad. D Filmkritikari Mirka Spáčilová hod nou da Asstrohling gmoint, dass da Malwuaff se affra Oat vaholtat, dej wou s dej Bwundara vo da echtn Gstolt von n Miler en Schaua kolt iwa n Ruggn laffa loud. […] oun ejḡat an Blick af n gressan politischn Kontext von n Projekt […] u midrana oinzing Episodn gwouan s, dass da Malwuaff san Karakta vakaft houd. D neia 26-toallata Serja hoisst Krtek a Panda. 2017 is d DVD assa u d Serja afn Prifatsenda Barrandov Plus asgstrohlt woan. In Miarz 2019 houd s Owagricht z Pråḡ rechtskrefte entschin, dass d Enkellin Milerova fia n Krtek koa Lizenz u koa Recht ghobt houd, weitann Produzentn Untalizenzn zen gem, u dass vo destweng da Vatroḡ vo 2011, nou den wou s ghandlt houd, ned gilt, resp. dass d Õgom in Vatroḡ z generell u ned konkret gnou san.

D Episodn hom ej amols an melankolischn ekologischn Kontext u han deitle zeidkritisch u zen Noudenka iwa d Welt. I da Episodn Krtek ve městě (da Malwuaff i da Stod) koma es ganza Gscheng vonn Afbau vonrana Groußstod zamst zastejaring vo da Natua vafulng; da Malwuaff u d iwatn Vejchall seng se nou inrana ned-kenntn Welt vullas 'õschreckade' Strick u Falln vo da heiting Gsellschaft; machtlous vasoucht es Malwuaffal sa Recht u Grechtekait do nu zen daglenga. D Episodn Krtek a buldozer (da Malwuaff u da Buldozer) zoigt en Bau vonrana Feanstrouss duach d Natua; en Malwuaff glingt af zletzt nu a Trick, d Trasn a weng umzenloitn. Aa d Episodn Krtek a tranzistor (Da Malwuaff u da Transistor) warad dou zen nenna, ba den wou da Radio in Hulz es Lem vo d Woldbwõhna duachanond brengt; un aa d Episodn Krtek a televizor (da Malwuaff u de Flimmakistn), i dan wou da Malwuaff mid an Gertna zrechd kumma mou, da wou an aswej an Schedling asradian will.

Vonrana biologischn Sichtweis is aa d Episodn Krtek a maminka (da Malwuaff u d Mamma) antresant, wou da Zouschaua mid aingan Aang es Vamejaringsvaholtn vo d Hosn zamst da Gebuat seng ko; u d Episodn Krtek a žabka (da Malwuaff u da Fruasch) zoigt nu amol d Gfoua vo d Stroussn u rejfft za Viasicht. Un aa i weitana Episodn hilft da Malwuaff awl en valtztn u vaoisamtn Vejchaln.

D Episodn Krtek filmová hvězda (da Malwuaff da Filmstar) bschreibt d Macht von n Roum u 'Glema', dej wou an jen in Bann zejgt, da wou s Showbusiness fa si entdeckt houd. Nourana Iwaoawatung dakennt da Krtek (Malwuaff) af zletzt d Schejhait vonn Frejd, da Rouh u da Natua.

D Plischfigua von Malwuaffal (Krteček) is a Simbol vo da Weltallmission Spejsschattl Endeavour woan, dej wou fia d Wissnschaft u Weltramfursching ba d Kinna gwoam houd. D Mission STS-134 houd aingle schou en 19. Abril 2011 stoatn wolln, is owa nou af 16. Moa 2011 vaschom woan. Da Weltramfluḡ vonn Malwuaffal is af en Afwuaff oda Vuaschloḡ von n Astronautn A. J. Feustel gscheng, en wou sa Frau tschechische Wuazln houd. En 1. Juni i d freja Stundt is nou es Endeavour-Schiffal zamma min Malwuaff af d Eaḏn zruggakumma. Minn Astronautn Feustel is s Malwuaffal en 21. Miarz 2018 a zwoits Mol i s Weltall imme gflong, wou a za Owechsling an (russischn) Sojus-Fluḡ gnumma houd un houd fia a poa Mounat bis zen 4. Ottowa 2018 dej Gsellschaft vo da ISS dafoan.

Iwa d groussa Blejbthait vo da Gstolt vonn Malwuaffal houd s koa Zweifl ned. Wej a Maskottal fia irna Projekt "Naše cesta kolem světa" (Unse Weḡ um d Welt) hom nen se da Pavel Zrzavý u d Martina Libřická asgwählt. Es Malwuaffal roist zamma mid ejna en 8. Fewa 2015 lous. D Welt houd ar 527 Toḡ kenna gliant, i dej wou ar 22 Lenda duachzong, hundate Oatt bsoucht un ollaloa Kultua gseng houd. Es Malwuaffal hom se d Roisatn aswej a Simbol asgsoucht u gwolt, dass s aa furta d Kinna u d Groussgwoanan inspiriad. Es Malwuaffal is groist mid san Kameron, en Myšák (vadt. Mausa), da wou a Gosig Mus ghoissn wiad.

Zwischn d Jouana 1957 u 2002 han 49 Kuazfilm vonrana Leng vo 5 bis 28 Minutna gmacht woan.

Dennad nenna manchane Quelln ondane Zohln. D Česká televize (s Bejmisch Feanseng) zoigt 51 Episodn, owa des aa nea, wal s zwou Episodn zwoamol af n Schiam hom.

I da Internet Movie Database hom s 63 Episodn u d fahladn 14 han 1998 assa. I Wiaklekait han des kuatze Sketch, dej wou af da DVD aswej a Bonus draf gweng han. A Listn vo dej 14 Sketch vo da DVD is douda:

• Krtek a televize (ned zen Vawechsln mid da Episodn Krtek a televizor vo 1970)
• Krtek a žabka (fallt inn Nama zamma mid da Episodn vo 2002)
• Krtek – malíř (ned zen Vawechsln mid da Episodn Krtek malířem vo 1972)
• Krtek a balónek
• Krtek a dovolená
• Krtek a domek
• Krtek a třešně
• Krtek a šnek
• Krtek a šperky
• Krtek a myška (fallt inn Nama zamma mid da Episodn vo 1997, ej amols aa unta n Nama Krtek a potopa)
• Krtek a krabice
• Krtek a klobouk
• Krtek a kouzelník
• Krtek a kačenka

  Commons: Es Malwuaffal – Sammlung vo Buidl, Videos und Audiodateien

• Es Malwuaffal in der Internet Movie Database (englisch)Vorlage:IMDb/Wartung/Gleicher IMDb-Kenner in Wikipedia und Wikidata
• Es Malwuaffal in da Online-Fuimdatnbank
• Es Malwuaffal i da Big Cartoon Database
• D Serja O krtkovi af da Plattfoam Stream.cz