Costa-Gavras

Costa-Gavras
President of the Jury at the Berlin International Film Festival (en)	; ; ← Paul Schrader - Tilda Swinton →
President of the Jury at the Berlin International Film Festival (en)
Vida
Nacimientu	Iraia (en) , 12 de febreru de 1933 (91 años)
Nacionalidá	Francia ; Grecia
Residencia	París
Grupu étnicu	pueblu griegu
Llingua materna	griegu modernu
Familia
Casáu con	Michèle Ray-Gavras (1968 – )
Fíos/es	Alexandre Gavras; Julie Gavras; Romain Gavras
Estudios
Estudios	Instituto de Altos Estudios de Cinematografía (es) ; La Fémis
Llingües falaes	inglés; griegu modernu; francés; castellanu
Oficiu	direutor de cine, productor de cine, guionista, actor, realizador
Altor	1,76 m
Premios	ver Orde al Méritu Docente y Cultural Gabriela Mistral ; National Board of Review Award for Best Foreign Language Film (1966) : Los raíles del crimen (es) ; Premiu del Xuráu del Festival de Cannes (1969) : Z (es) ; New York Film Critics Circle Award for Best Director (1969) : Z (es) ; Premiu Edgar (1970) : Z (es) ; Óscar a la mejor película de habla no inglesa (1970) : Z (es) ; Premio Louis Delluc (1972) : Estado de sitio (es) ; United Nations Awards (1974) : Estado de sitio (es) ; Premiu del Festival de Cannes al meyor direutor (1975) : Sección especial (es) ; Palma d'Oru (1982) : Missing; London Film Critics Circle Award for Film of the Year (1982) : Missing; London Film Critics Circle Award for Director of the Year (1982) : Missing; Óscar al meyor guión adautáu (1983) : Missing; Premios WGA (1983) : Missing; Osu d'Oru (1990) : Music Box; Oficial de la Orde Nacional del Méritu (15 mayu 2000) ; César al meyor guión orixinal o adautación (2003) : Amen. (es) ; Oficial de la Lexón d'Honor (29 marzu 2013) ; doctor honoris causa pola Universidá Complutense de Madrid (2016) ; Premiu Internacional Cataluña (2017) ; Premio Honorario del Cine Europeo (2018) ; Comendador de la Lexón d'Honor (13 xunetu 2019) ;
Nominaciones	ver New York Film Critics Circle Award for Best Director (en) ; (1969); premio de la National Society of Film Critics al mejor director (es) ; (1969): Z (es) ; National Society of Film Critics Award for Best Screenplay (en) ; (1969): Z (es) ; Anexo:Premio del Sindicato de Directores a la mejor dirección (es) ; (1969): Z (es) ; BAFTA a la meyor película ; (1970): Z (es) ; Óscar al meyor direutor ; (1970): Z (es) ; Óscar al meyor guión adautáu ; (1970): Z (es) ; United Nations Awards (en) ; (1974): Estado de sitio (es) ; César al meyor direutor ; (1980): Clair de femme (es) ; César a la meyor película ; (1980): Clair de femme (es) ; Globu d'Oru al meyor direutor ; (1982): Missing; Globu d'Oru al meyor guión ; (1982): Missing; BAFTA al meyor direutor ; (1983): Missing; Óscar al meyor guión adautáu ; (1983): Missing; César a la meyor película ; (2003): Amen. (es) ; César al meyor direutor ; (2003): Amen. (es) ; César al meyor guión orixinal o adautación ; (2003): Amen. (es) ; César a la meyor adautación ; (2006): Le couperet (es) ; Premio del Cine Europeo al mejor guionista (es) ; (2020): Comportarse como adultos (es) ;
Seudónimos	Costa-Gavras
IMDb	nm0002020

Cada película que dirixe sírvelu pa faer patente'l so compromisu políticu. Na so primer dómina dedicar al thriller políticu y el drama sentimental, nos últimos años dedícase más a la ficción social.

Biografía

Cuando dexa Atenes pa dir a París, llicencióse en lliteratura. Depués entra nel Institutu d'Altos Estudios Cinematográficos (IDHEC) y trabaya d'ayudante de Henri Verneuil, Jacques Demy y René Clément.

La película Le Jour et l'heure, de René Clément, na que trabaya d'ayudante, déxa-y conocer a Simone Signoret y Yves Montand, colos que va trabar una amistá duradera. En lleendo'l llibru Los raíles de la muerte de Sébastien Japrisot, escribió'l guión y consiguió interesar al productor Julien Derode. La película tuvo un gran ésitu en Francia ya inclusive nos Estaos Xuníos, onde recibió unes bones crítiques.

Tres una estancia en Grecia, conoz el llibru de Vassilis Vassilikos, Z, nel que se reconstrúi'l asesinatu entamáu pola policía d'un líder izquierdista, y l'intentu d'amarutalo d'accidente. En cuanto vuelve a Francia, escribe'l guión en collaboración con Jorge Semprún. Al nun atopar financiamientu, fala con Jacques Perrin, al que conocía de la película Los raíles de la muerte. Aprovechando esta ocasión, Jacques Perrin crea la so propia productora pa montar la película y utilizar los sos contactos, cuantimás, los que tenía n'Arxelia. Ellí van rodar. Jean-Louis Trintignant aceptó trabayar con una baxa remuneración, y lo mesmo fixo Yves Montand. La película tuvo un enorme ésitu en tol mundu, col públicu aplaudiendo a la fin de les representaciones; llogró'l "premiu del Xuráu" nel Festival de Cannes, los Óscar a la meyor película estranxera y al meyor montaxe.

Tres el montaxe de "Z", una Nuechebona, Claude Lanzmann fála-y de Lise y Artur London que fuera viceministru d'Asuntos esteriores de Checoslovaquia y yera unu de los trés fugaos de los procesos que se llevaren a cabu en Praga en 1952 (Xuiciu de Slansky, en:Slánský trial). Munchos intelectuales de la so xeneración habíense vistu estelaos pol comunismu. Tamién Yves Montand xunir al proyeutu de La confesión (fr:L'Aveu), y tres l'ésitu de "Z" consigue dineru pa llevar a cabu'l so proyeutu.

"La Confesión" estrenóse dempués de "Z", y nun momentu bastante maniquéu: foi acusáu primero d'atacar a la derecha y depués a la izquierda, cuando lo único que faía yera denunciar los totalitarismos. Dalgunos nunca-y perdonaron haber llevantáu'l telón que cubría'l estalinismu y en ciertos círculos culturales foi consideráu un apestáu. La película tuvo un gran ésitu y convirtióse n'auténticu fenómenu políticu y cultural que marcó una dómina.

De 1973 ye una de les sos meyores películes, Estáu de sitiu. Tres años dempués foi xuráu del Festival de Cannes de 1976.

La película Clair de femme (1979) ta basada nuna novela de Romain Gary, quién cuntó que per primer vegada taba satisfechu cola adautación a la pantalla d'una de les sos obres. Costa-Gavras sintióse esteláu por esta historia. A Dustin Hoffman paeció-y una de les histories d'amor más formosu que conociera y, mientres el rodaxe de Mad City, suxurió-y la idea de faer un remake.

El guión de la película Desapaecíu (1982) ta basáu nel llibru de Thomas Hauser La execución de Charles Horman, basáu de la mesma nuna historia real. La película cunta la historia de la desapaición d'un mozu periodista estauxunidense mientres el golpe d'Estáu de 11 de setiembre de 1973 de les fuercies armaes contra'l gobiernu de Salvador Allende en Chile. La película llevantó un gran discutiniu n'Estaos Xuníos, yá que pon de manifiestu l'actuación de los axentes del gobiernu estauxunidense y la responsabilidá de la CIA nesi golpe d'Estáu. La estrema derecha d'Estaos Xuníos esixó qu'esi comunista européu nun trabayara nel país. Sicasí, la película consiguió la Palma d'Oru y el Premiu a la meyor interpretación masculina para Jack Lemmon nel Festival de Cannes de 1982, y l'Óscar al meyor guión. Les universidaes estauxunidenses siguen estudiando esta película como una de les importantes.

Dalgunos de los sos proyeutos nun los realizó, como ye, por casu, la idea de llevar al cine la novela del arxelín Boualem Sansal El xuramentu de los bárbaros, pa la cual Jorge Semprún trabayó na so guión.

El cine de denuncia social y política de Costa-Gavras

Costa-Gavras ye unu de los pocos autores (xunto con Gillo Pontecorvo, Ken Loach y pocos más) que cultiva un cine de tema crítica y sociopolítico. Missing (Desapaecíu) trataba de la complicidá d'Estaos Xuníos nel golpe d'Augusto Pinochet. En Estáu de sitiu denuncia la connivencia de la CIA cola asesina Dictadura cívicu-militar n'Uruguái (1973 - 1985); en La confesión trata ensin papes na boca les tortures del estalinismu; en Seición especial, el collaboracionismu del gobiernu de Vichy colos invasores nazis; en La caxa de música de los criminales de guerra entá ocultos. Esto valió-y non poques crítiques y discutinios: foi acusáu d'antisemita por Hanna K y de desagradecíu cuando na película norteamericana Betrayed afayó'l fascismu latente nel fondu sur d'Estaos Xuníos. Denunció les bones rellaciones qu'hubo ente la Santa Sede y Hitler en Amén, les congoxes de los emigrantes en Edén al Oeste y de los paraos en Arcadia y la voracidad de los banqueros en El capital. A última hora, en pallabres del críticu Diego Galán, "el so cine compón una crónica política de les principales páxines de la segunda metá del sieglu pasáu… y qu'entá sigui reflexando'l presente".La selmana del cine de Valladolid en 2003 y el festival Lumière de Lyon en 2015 dedicaron a esti direutor amplies retrospectives.

Gallardones llograos

Por Z en 1969:
- Premiu del Xuráu nel Festival de Cannes de 1969;
- Óscar a la meyor película de fala non inglesa y al meyor montaxe.

Por Desapaecíu en 1982:
- Palma d'Oru y Premiu a la meyor interpretación masculina nel Festival de Cannes de 1982;
- Óscar al meyor guión adautáu.

Osu d'oru nel Festival Internacional de Cine de Berlín por La caxa de música en 1989.

Por Amen. (2002):
- César al meyor guión orixinal o adautación en 2003.
Orde de les Artes y les Lletres d'España en 2011.

Filmografía

Como ayudante de direición

Le Jour et l'heure de René Clément con Simone Signoret y Yves Montand.
Les Félins de René Clément.

Como direutor

1965 : Los raíles de la muerte con Simone Signoret y Yves Montand
1967 : Un homme de trop con Charles Vanel y Bruno Cremer
1969 : Z con Yves Montand y Jean-Louis Trintignant
1971 : La confesión con Yves Montand y Simone Signoret
1973 : Estáu de sitiu con Yves Montand y Renato Salvatori
1975 : Seición especial con Michael Lonsdale y Louis Seigner
1979 : Clair de femme con Romy Schneider y Yves Montand
1981 : Desapaecíu con Jack Lemmon y Sissy Spacek
1983 : Hanna K con Jill Clayburgh y Jean Yanne
1985 : Conseyu de familia con Fanny Ardant y Remi Martin
1987 : Betrayed con Debra Winger y Tom Berenger
1989 : La caxa de música con Jessica Lange y Armin Mueller-Stahl
1991 :
- Pour Kim Song-Man con MC Solaar, Sai Sai
- Contre l'oubli codirixíu con Chantal Akerman, René Allio
1993 : Un pequeñu apocalipsis con Pierre Arditi, André Dussollier
1995 :
- Lumière y compañía codirixíu con Lasse Hallström, Abbas Kiarostami
- À propos de Nice, la suite codirixíu con Catherine Breillat
1997 : Mad City con Dustin Hoffman y John Travolta
2001 : Amen. con Ulrich Tukur y Mathieu Kassovitz
2004 : Arcadia con José Garcia
2009 : Edén al Oeste con Riccardo Scamarcio
2012 : El capital con Gabriel Byrne

Referencies

Enllaces esternos

Wiki Commons acueye conteníu multimedia sobre Costa-Gavras .

This article uses material from the Wikipedia Asturianu article Costa-Gavras, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). El conteníu ta disponible baxo los términos de la CC BY-SA 4.0 si nun s'indica otra cosa. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Asturianu (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.