Ватка Губерния

Герб

Шаер Кытчы пыре РСФСР Административной центрез Ватка Улӥсьёс

  • 3 030 831 адями (1897)

Быдӟалаез

  • 169 629 квадратный километр

км² Ватка Губерния Ватка губерния ВикиCommons-ын

Ватка губерния — Россиысь (Россия империысь, Россия республикаысь, Кенешо Союзысь) губерния. Губерни кар — Ватка. Кылдӥз 1796-тӥ арын Кузон губерниысь Ватка наместничестволэн интыяз. 1929-тӥ арын солэн музъемез Нижний Новгород улосэ пыре.

1775-тӥ арын Екатерина II-тӥлэн указэзъя кылдытэм Ватка наместничество люкемын 13 утемлы (уездлы): Ватка, Орлов, Глаз, Сарапул, Алабго, Слободской, Кайгород, Уржум, Котельнич, Царёвосанчурск, Малмыж, Яранск но Нолинск. Уезд каръёс: Глаз, Алабго, Котельнич, Малмыж, Нолинск, Орлов, Сарапул, Слободской, Уржум, Яранск.

XIX-тӥ дауре губернилэн улонэз юн герӟаськемын вал Россиысь политика но мер улонэн. 1812-тӥ арын люкам калык ополчение Вятка губернилэн ог 20 000 улӥсьёсыз гожтӥськиз. Тужгес тодмоез соос пӧлысь — «ныл-кавалерист» Надежда Дурова (1783—1866).

Ватка музъем вылэ трос аръёс ӵоже ысъяллям ссыльнойёсты. Та музъем вылтӥ ортче вал Сибирь тракт — ссыльнойёсты Сибире келян сюрес (со вылэ ог 100 пала декабристъёс ортчемын). Куд-огез ссыльнойёс Вятка карын улэмын. 1830-60-тӥ аръёсы татчы тросэз полякъёс Поляк эксэйлыкын ортчем бугыръяськонъёсы пыриськемзы понна ссылкае келямын вал. Татчы ик ссылкае келямын вал А. Л. Витберг, А. И. Герцен, М. Е. Салтыков-Щедрин.

XIX-тӥ даурлэн пумаз Ватка губерниын революци-демократи мынон кужмояны кутскиз. Трос революционеръёс — Ватка губернилэн нылъёсыз но пиосыз вылӥллям: М. П. Сажин, Н. А.Чарушин, С. Н. Халтурин, Л. В. Чемоданова, А. Д. Кувшинская, А. В. Якимова.

Быдӟым Октябрь социализмо революция бере Ватка губернилэн кивалтон но музъемъёслы люкон югдурез воштӥськыны кутскиз.

  • 1918-тӥ арын кылдытэмын Советск уезд.
  • 1919-тӥ арын Лымшор Ватка гурезь округ кылдыто.
  • 1920-тӥ арын Алабго, Сарапул но Глаз уездъёсын ӵош Малмыж, Уржум но Яранск уездъёслэн ог люкетъёссы Пермь губерние, Татреспубликае, Вотской но Мариийской автономи округъёсы пыризы.
  • 1921-тӥ арын кылдытэмын Омутнинск уезд.
  • 1923-тӥ арын Орлов уездлэсь нимзэ Халтурин нимен вошто.
  • 1924-тӥ арын Советск уезд, 1928-тӥ арын Уржум уезд быдтэмын.
  • 1929-ти арын Ватка губерния но вань уездъёсыз быдтэмын, музъемез Кенешо Союзлэн пӧртэм шаеръёсаз пыртэмын.

Валэктонъёс

Tags:

🔥 Trending searches on Wiki Удмурт кыл:

ISO 3166-1Точкаен И1892 арЗимбабвеВенаӬВерещагино станцияУйпал МакедонияВирнуналHuman development indexӃҾПрезидентSalix babylonicaӠКазахъёсҪ2 гудырикошконӪРумын кылПислэгАфрикаУкраинаАристе, Пауль АлександровичАшальчи ОкиДжексон, МайклЈІВМ1978 арЙеменЛондонФранция22 толшорАнкудинова, Розита АндриановнаНаукаКаталонияБразилияУва ёросСингапур2008 ар11 тулыспалЛиванМароккоВуПремьер-министрНилПӧйшурАзияБразилиаВордӥськонАтатюрк, Мустафа КемальЫГрецияҒРейкьявикМатысь Шунды ӝужан палЄИнвожоЯмайкаӼЛенин, Владимир ИльичЕвропа союзЧукшец2004 арЛос-АнджелесЛымшор АмерикаБананҲ🡆 More