Yay Şoku

Astrofizikte yay şoku, astrofiziksel bir nesne manyetosferinin güneş rüzgarı gibi yakındaki akışkan ortam plazmasıyla etkileştiği zaman oluşur.

Dünya ve diğer manyetize gezegenler için yıldız rüzgarı hızının, manyetopoz'a yaklaşması sonucu ani bir şekilde düştüğü sınırdır. Yıldızlar için bu sınır genellikle, yıldız rüzgarının yıldızlararası ortamla buluştuğu astrosferin kenarıdır.

Yay Şoku
Orion Bulutsusu'ndaki LL Orionis yay şoku. (Hubble, 1995)

Bir şok dalgasının belirleyici ölçütü, plazmanın toplam hızının "süpersonik"ten "ses altı"na düşmesidir. Burada ses hızı cs, şeklinde tanımlanır. Bu denklemde ısı sığası oranı, basınç ve plazmanın yoğunluğudur.

Astrofizikte sık karşılaşılan bir komplikasyon, manyetik alanın varlığıdır. Örneğin, güneş rüzgarını oluşturan yüklü parçacıklar, manyetik alan çizgileri boyunca sarmal yollar izlerler. Her parçacığın bir alan çizgisi boyunca kıvrılarak dönerken hareket ettiği hız, normal bir gazdaki termal hıza benzer şekilde ele alınabilir ve normal bir gazda ortalama termal hız yaklaşık olarak ses hızı kadardır. Yay şokunda, rüzgarın kitlesel ileri hızı (parçacıkların döndüğü alan çizgilerine paralel olan hız bileşeni) parçacıkların kıvrılarak döndüğü hızın altına düşer.

Kaynakça

Tags:

AkışkanAstrofizikGüneş rüzgarıManyetosferPlazmaYıldız rüzgarıYıldızlararası ortam

🔥 Trending searches on Wiki Türkçe:

Chemtrail komplo teorisiTaylandHârizmîPolonya19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor BayramıDünyada dinlere göre nüfusBülent EcevitAslanTürkiye Süper KupasıUykuda boşalmaBasketbol Süper LigiİtalyaFutbolTürkiye başbakanları listesiDünya nüfusuNamık KemalSadettin SaranBundesliga2023 Kahramanmaraş depremleriKuzey MakedonyaM11 (İstanbul metrosu)Ankara-İstanbul Yüksek Hızlı TreniElon MuskHaçlı SeferleriTürkiye devlet protokolüMuğla'nın ilçeleriEvrim AlasyaOktay KaynarcaTopkapı SarayıBeşiktaş JKHaziran 2015 Türkiye genel seçimleriİntegralNoktaNikola TeslaOnur SaylakNüfuslarına göre büyük şehirler listesiJägermeisterKuş Uçuşu (dizi)Ceren KarakoçBergen (şarkıcı)Erkek erkeğe seksŞeyh Said İsyanıAnkara MuharebesiTansu ÇillerAdnan MenderesİsaTurgut ÖzalNakşibendilikDeizmBosna-HersekAfra SaraçoğluTürk halklarıMasonlukTürkiye taşıt plaka koduİbrahim (Osmanlı padişahı)TürkmenistanTürk Kara KuvvetleriFC BarcelonaAnıtsal EksenMücbir sebepVI. MehmedAS Monaco BCKuruluş OsmanShow TVFC St. PauliRobert OppenheimerKonyaYandexAnneler GünüLionel MessiSümerlerTürk bayrağıSüryanilerM5 (İstanbul metrosu)Nüfusuna göre Türkiye'nin illeriDünyanın coğrafi merkeziLa LigaCeladet Ali Bedirhan🡆 More