Selkuplar

Rusya'da, Batı Sibiryada yaşam süren halk.

Selkuplar
(sоlqup, sussе qum, çumıl-qup, şеlqup, şеşqum)

Selkupların yaşadığı yer
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Diller
Selkupça , Rusça
Din
Hristiyanlık (çoğunlukla Ortodoks) , Şamanizm

Selkuplar Sibirya’da Tümen Oblastı (1857 kişi), Tomsk Oblastında (1787 kişi), Yamalo-Nenets Özerk Okrugu — 1797 kişi) ve Krasnoyarsk Krayı (412 kişi).

Rusya Federasyonu'nda Selkupların yıllara göre nüfus istatistiği:

Selkupların (2002 y.) yerleşimlere göre nüfuslarının durumu:

• Yamаlо-Nеnеts özek okruğu:

• Krаsnоsеlkup köyü — 581;
• Tоlkа beldesi — 491;
• Rаttа köyü — 153;
• Tоlkа köyü — 136;
• Tаrkо-Sаlе şehri — 103;

• Tоmsk оblаstı:

• Kаrgаsоk köyü — 190;
• Kоlpаşеvо şehri — 153;

• Krаsnоyar krаy:

• Fаrkоvо köyü — 237.

Selkup dili, eskiden Yenisey Samoyed olarak adlandırılan Samoyed dillerinden biridir. Selkuplar, bugün de kendi dillerini konuşurlar, ama eğitim dili Rusça’dır ve bundan dolayı Selkup dili yüksek oranda kaybolma riski altındadır.

Geleneksel inançlar — animizm, şamanizm ve Rus misyonerlerinin etkisiyle Ortodoks Hristiyanlık .

Antropolojik olarak Selkuplar, Ob-Ugorlara oldukça benzeyen Ural ırkının temsilcileridir. Küçük boydadırlar ve kısa kafatasları vardır. Saçları ve gözleri çoğunlukla koyudur. Mongoloid özellikleri Kuzey Samoyedlerdekinden daha az belirgindir, ten renkleri daha açıktır. Selkuplar sakallı oldukları için bütün Samoyed halkları arasında benzersizdir.

 

13. yüzyılda Selkuplar ve diğer Samoyed halkları Tatarların egemenliğine girerek vergilendirmeye tabi tutuldular. Rus Çarlığı'nın Sibirya'yı fethi 16. yüzyılın sonlarında başladı. Krasnoyarsk kalesi 1628'de dikildiğinde, Tatarların hakimiyetinin sona ermesi ve Selkupların ve diğer Samoyed halklarının Rusların egemenliğine boyun eğmesi anlamına geliyordu. 16. yüzyıl sonu Rus kaynaklarının verdiği bilgilere göre Selkuplar boylar birliği oluşturmuşlar ve bu birliğe ise Rusça Pegaya Orda, Türkçede ise « Ala Orda » denilmiştir. Tom ve Narım akarsuları arasındaki coğrafyayı kapsayan bu birlik 16. yüzyıl boyunca görülür. Daha doğuda ise Sibir Kağanlığı bulunmaktaydı Etnoğrafik çalışmalara göre, eski zamanda Selkup ritüellerinde yerlilere has özellikler mevcuttur. Selkuplar ile bir zamanlar aynı coğrafyada yaşamış Selçuk, Salçak adlarının benzerliği de dikkat çekicidir. 18. yüzyılda ise Selkuplar, Taz Nehri ve Turuhan Nehri bölgelerinde hakim bir grup haline geldi. Önceki yerlilerin, Hantıların, Ketlerin ve Evenkilerin kültürünü benimsediler.

• Grigоrоvskiy, Nikоlаy Pеtrоviç
• Prоkоfеv, Gеоrgiy Nikоlаеviç
• Prоkоfеvа, Еkаtеrinа Dmitriеvnа
• Kuznеtsоvа, Аriаdnа İvаnоvnа
• Hеlimskiy, Еvgеniy Аrnоldоviç
• Bıkоnya, Vаlеntinа Viktоrоvnа
• Stеpаnоvа, Оlgа Bоrisоvnа

•  
  A Selkup man with his dog
•  
  A Selkup family
•  
  A local Selkup man
•  
  Selkup grandmother
•  
  Painting from the late 18th century depicting a Selkup man fishing