Joseph Kasa-Vubu ya da alternatif olarak Joseph Kasavubu (d.
1910? - ö. 24 Mart 1969), Kongolu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Kasavubu, Afrika kıtasında yer alan Kongo-Leopoldville'de (günümüzde Kongo Demokratik Cumhuriyeti) ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1965 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.
| Joseph Kasavubu | |
|---|---|
 | |
| 1. Kongo-Léopoldville Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 1 Temmuz 1960 - 24 Kasım 1965 | |
| Yerine gelen | Mobutu Sese Seko |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1910 Tshela, Belçika Kongosu |
| Ölüm | 24 Mart 1969 Boma, Kongo Demokratik Cumhuriyeti |
Kongo'daki Katolik misyonerlerden eğitim gördü; bir süre öğretmenlik yaptı. 1942'de Belçika sömürge yönetiminde resmî görev aldı ve Kongolulara açık en yüksek mevki olan başkatipliğe kadar yükseldi.
Kongo bağımsızlık hareketinin ilk önderlerinden olan Kasavubu 1940'ların sonlarında, kültür derneği ya da mezunlar birliği gibi adlar altında siyasi bağımsızlık amacıyla etkinlik gösteren örgütlerde önemli görevler aldı. Ülkedeki en büyük ve en güçlü kabile topluluklarından Bakongoların bir üyesi olarak, 1950'lerde kabilesine belirli ölçüde özerklik sağlayacak federal yapılı bağımsız bir Kongo devleti kurulmasını savunuyordu. 1955'te, güçlü bir kültürel ve siyasi bir dernek olan Abako'nun (Bakongo Birliği) başkanlığına getirildi. 1957'de Belçika yetkililerin izniyle yapılan ilk belediye seçimlerinde, Abako'nun adayları Leopoldville'de (Kinşasa) seçimleri kazandılar. Kasavubu, Dendale belediye başkanlığına seçildi.
1960'taki ilk ulusal seçimlerde Lumumba'nın partisi, Kasavubu önderliğindeki Abako ile müttefiklerinden daha çok oy topladıysa da, hiçbir taraf kendi başkanlığında bir koalisyon oluşturamadı. Sonunda bir uzlaşma sağlanarak Kasavubu cumhurbaşkanı, Lumuba başbakan oldu; ama kısa sürede ikisi arasında sorunlar baş gösterdi.
Bağımsızlıktan kısa bir süre sonra Kongo ordusunda isyan çıktı; bunun üzerine Belçika, bu ülkede yaşayan yurttaşlarını koruma gerekçesiyle Kongo'ya müdahale etti. Bu arada Moise Tshombe önderliğindeki Katanga da bağımsızlığını ilan etmişti. Birleşmiş Milletler'in girişimleri ülkede düzeni sağlamakta yetersiz kalınca, Başbakan Lumumba'nın SSCB'den askeri yardım alacağı bildirildi. Bunun üzerine Kasavubu, Albay Joseph Mobutu komutasındaki ordunun da desteğiyle Lumumba'yı görevden uzaklaştırdı ve yeni bir hükûmet atadı. 1960 sonlarında Mobutu'nun yaptığı darbeyi de dolaylı olarak destekledi. Bundan kısa bir süre sonra Lumumba'nın öldürülmesi, Kasavubu'yu özellikle Afrika devletleri karşısında güç duruma düşürdü. 1964'te Tshombe'nin başbakan olmasını sağlayan Kasavubu'nun Kongo siyasi yaşamındaki rolü, Mobutu'nun 1965'te gerçekleştirdiği ikinci darbeyle sona erdi.
| Önce gelen: - | Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı 1960 - 1965 | Sonra gelen: Mobutu Sese Seko |
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Joseph Kasavubu, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
