Hindistan Halk Partisi, (Hintçe: भारतीय जनता पार्टी; Bharatiya Janata Party) Hindistan'da bir siyasi partidir ve Hindistan Ulusal Kongresi ile birlikte Hindistan'ın iki büyük siyasi partisinden biridir.
2014'ten bu yana, görevdeki Başbakan Narendra Modi yönetiminde Hindistan'da iktidarda olan siyasi partidir. BJP sağcı siyasetle uyumludur ve politikaları Hindu milliyetçi bir ideoloji olan Hindutva'ya bağlıdır. Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) gönüllü paramiliter örgütü ile yakın ideolojik ve örgütsel bağlara sahiptir. Eylül 2023 itibarıyla, Hindistan Parlamentosu'nun yanı sıra eyalet yasama meclislerindeki temsil açısından ülkenin en büyük siyasi partisidir.
| Hindistan Halk Partisi Bharatiya Janata Party भारतीय जनता पार्टी | |
|---|---|
Wiki Türkçe | |
| Kısaltma | BJP |
| Genel başkan | J. P. Nadda |
| Genel sekreter | B. L. Santhosh Shiv Prakash |
| Kurucu | Atal Bihari Vajpayee Lal Krishna Advani |
| Kuruluş tarihi | 6 Nisan 1980) |
| Bölünme | Janata Partisi |
| Önceli | Bharatiya Jana Sangh (1951−1977) Janata Partisi (1977−1980) |
| Merkez | Yeni Delhi |
| Öğrenci kolu | Akhil Bharatiya Vidyarthi Parishad |
| Gençlik kolu | Bharatiya Janata Yuva Morcha |
| İdeoloji |
|
| Siyasi pozisyon | Sağ |
| Uluslararası üyelik | Uluslararası Demokrat Birliği |
| Resmî renkler | Turuncu |
| Lok Sabha | 301 / 543 |
| Rajya Sabha | 94 / 245 |
| Seçim sembolü | |
 | |
| İnternet sitesi | |
| Parti bayrağı | |
 | |
| Hindistan | |
Partinin kökeni 1951 yılında Hintli siyasetçi Shyama Prasad Mukherjee tarafından kurulan Bharatiya Jana Sangh'a dayanmaktadır. 1975-1977 yılları arasındaki Olağanüstü Hal'in ardından Jana Sangh diğer bazı siyasi partilerle birleşerek Janata Partisi'ni kurdu; 1977 genel seçimlerinde o sırada iktidarda olan Hindistan Ulusal Kongresi'ni yenilgiye uğrattı. Janata Partisi üç yıl iktidarda kaldıktan sonra 1980 yılında dağıldı ve eski Jana Sangh üyeleri günümüz BJP'sini kurmak üzere yeniden bir araya geldi. Başlangıçta başarısız olsa da - 1984 genel seçimlerinde sadece iki sandalye kazandı - Uttar Pradesh'teki Ram Janmabhoomi hareketi sayesinde güçlendi. Çeşitli eyalet seçimlerinde elde ettiği zaferler ve ulusal seçimlerdeki daha iyi performansının ardından BJP 1996 yılında Parlamento'daki en büyük siyasi parti haline geldi; ancak Parlamento'nun alt kanadında çoğunluğa sahip değildi ve o zamanki lideri Atal Bihari Vajpayee yönetimindeki hükûmeti sadece 13 gün sürdü.
1998 genel seçimlerinden sonra BJP liderliğindeki Ulusal Demokratik İttifak (NDA) olarak bilinen koalisyon, başbakan Vajpayee başkanlığında bir yıl süren bir hükûmet kurdu. Yeni seçimlerin ardından, yine Vajpayee başkanlığındaki NDA hükûmeti tam bir dönem görevde kaldı; bu, bunu yapan ilk Kongre dışı hükûmet oldu. 2004 genel seçimlerinde NDA beklenmedik bir yenilgiye uğradı ve sonraki on yıl boyunca BJP ana muhalefet partisi oldu. O dönemde Gujarat'ın başbakanı olan Narendra Modi, partiyi 2014 genel seçimlerinde ezici bir zafere taşıdı. Modi o zamandan beri Hindistan başbakanı olarak NDA hükûmetine liderlik ediyor ve 2019 genel seçimlerinde yeniden seçildi. Haziran 2023 itibarıyla ittifak 15 Hindistan eyaletini ve birlik bölgesini yönetmektedir.
BJP'nin resmi ideolojisi, ilk kez 1965 yılında Deendayal Upadhyaya tarafından formüle edilen bütüncül hümanizmdir. Parti sosyal muhafazakârlığı ve milliyetçi ilkelere dayalı bir dış politikayı savunmaktadır. BJP, ulusal hükûmetteki ilk döneminde Hindu milliyetçisi önceliklerinden kaçınmış ve sosyal refahtan ziyade küreselleşme ve ekonomik büyümeye öncelik veren büyük ölçüde liberal bir ekonomi politikasına odaklanmıştır. BJP hükûmeti 2014 yılında hükûmete geldiğinden bu yana RSS'nin öncelikleri arasında yer alan üçlü talak uygulamasının suç sayılması ve Hindistan anayasasının Cemmu ve Keşmir'e özerklik tanıyan 370. Maddesinin iptal edilmesi ve eyalet statüsünün kaldırılması gibi pek çok düzenlemeyi hayata geçirdi. Hindistan, 2014 yılından bu yana BJP'nin yönetimi altında ülke çapında demokratik gerileme yaşamıştır.
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Hindistan Halk Partisi, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
