1830'Lar: Onyıl

18.

yüzyıl">18. yüzyıl | 19. yüzyıl | 20. yüzyıl

1770'ler | 1780'ler | 1790'lar | 1800'ler | 1810'lar | 1820'ler | 1830'lar | 1840'lar | 1850'ler

1830 | 1831 | 1832 | 1833 | 1834 | 1835 | 1836 | 1837 | 1838 | 1839

1830'lar (bin sekiz yüz otuz) Gregoryen takvimine göre 1 Ocak 1830'da başlayıp 31 Aralık 1839'da sona eren onyıldır.

1830'Lar: Siyasi Gelişmeler, Bilim ve Teknoloji, Ekonomi
Sol baştaki: Kraliçe Victoria'nın taç giyme töreni – 1830'da Fransa'da başlayan Temmuz Devrimi – Andersen, Küçük Deniz Kızı masalını yayınladı – Michael Faraday ve John Daniel'in elektromanyetik indüksiyon çalışmaları – Charles Darwin HMS Beagle ile ikinci kez araştırma gezisine çıktı. – Köle devletler ve özgür devletlerin sayısı arttı ve toplumsal kutuplaşmaya yol açtı.

Bu Onyılda dünya, özellikle Asya ve Afrika'da sömürgecilik ve emperyalizmin hızlı bir yükselişine şahitlik etti. 1837'de Kraliçe Victoria'nın tahta çıkmasıyla İngiltere dünya hakimiyeti gördü. Avrupalılar Avustralya ve Yeni Zelanda'ya yerleşmeye başladı ve Okyanusya üzerinde yeni yerleşim alanları ve karakollar yükseldi.

Siyasi Gelişmeler

Pasifik

Doğu Asya

Çin

1830'Lar: Siyasi Gelişmeler, Bilim ve Teknoloji, Ekonomi 
Lin Zexu, afyonların imha edilmesini denetliyor. (1839)

Ana Madde: Daoguang ve I. Afyon Savaşı

  • Çin 1830'larda İmparator Daoguang ve Çing Hanedanı tarafından yönetilmekteydi. İmparator Daoguang'ın engelleme çabalarına karşın afyon ticaretinde hızlı bir artışa şahit olundu. 1834'te Britanya Doğu Hindistan Şirketi'nin tekelinin sona ermesi bir dönüm noktası oldu ve afyon ticareti özel girişimcilerin eline kaldı. 1838'de afyon ticareti 40.000 sandığa kadar ulaştı. 1839'da Lin Zexu imparatorluk komiseri olarak atandı ve afyon satışını yasakladı ve Guangzhou'daki afyon depolarına el koydu. Toplam 20.000 sandık afyona el koyuldu ve imha edildi. İngilizlerin misilleme yapmasıyla I. Afyon Savaşı olarak bilinen savaş başladı ve 1842'de imzalanan Nanking Antlaşması ile savaş sona erdi.

Japonya

  • Temmuz 1837, Charles W. King Amerikan ticaret gemisi Morrison ile yelken açtı. Japon limanlarından ateş açılmasıyla geri dönmek zorunda kaldı. Bu Morrison olayı olarak kayıtlara geçmiştir.

Güneydoğu Asya

  • 1830 – Cava Savaşı sona erdi.
  • 1833 – Prens Mongkut, Dhammayuttika adlı Budist reform hareketi başlattı.

Hollanda Doğu Hint Adaları

  • 1837 – Padri Savaşı sona erdi.

Vietnam

  • 1839Minh Mang Vietnam'ı Dai Nam olarak yeniden adlandırdı.

Avustralya ve Yeni Zelanda

  • Ekim, 1835Kuzey Adası, Northland bölgesinde yaşayan Maorili kabile reisleri, James Bubsby'nin önderliğinde Birleşik Kabileler olarak Yeni Zelanda Bağımsızlık Bildirgesini ilan etti. İngiliz Kraliyeti tarafından hemen tanınmıştır.
  • 15 Ağustos, 1834 – Koloni kurulmasına olanak tanıyan Güney Avustralya Yasası kabul edildi.
  • 8 Haziran, 1835 – John Batman ve John Pascoe Fawkner tarafından Melbourne şehri kuruldu.
  • 19 Kasım, 1835 – 500 kişilik Maori kuvveti Chatham Adaları'nı işgal etti ve oradaki halkı köleleştirdi.
  • 27 Temmuz, 1836Adelaide, Güney Avustralya kuruldu.
  • 26 Aralık, 1836Güney Avustralya kolonisi resmen ilan edildi.

Güney Asya

Afganistan

Hindistan

  • İngiliz Hükûmeti, 1830'larda Britanya Hindistan'ına "Hindistan Genel Valisi" sıfatıyla bir dizi yönetici atadı. Bunlar: Lord William Bentinck (1828-1835), Sir Charles Metcalfe, (1835-1836) ve The Lord Auckland (1836-1842).
  • 1833 – Doğu Hindistan Şirketi'nin ticari faaliyetleri Saint Helena Yasası ile sona erdi ve tamamen idareye bağlı bir kuruluş haline getirildi.

Batı Asya

Ana madde: 1831-1833 Osmanlı-Mısır Savaşı

Doğu Avrupa

Polonya

  • 29 Kasım, 1830 – Rus Yönetimine karşı Varşova'da Kasım Ayaklanması başladı.
  • 20 Şubat, 1831 – Olszynka Grochowska Savaşı: Ruslar,Polonyalı isyancı güçleri dağıtmak için başlattı
  • 26 Mayıs, 1831 – Ostrołęka Muharebesi: Polonyalılar kararsız bir savaş verdi.
  • 6 Eylül, 8 Eylül, 1831 – Varşova Savaşı: Ruslar, Polonya güçlerine karşı kesin zafer kazandı.

Kuzey Avrupa

Birleşik Krallık

Kraliyet Ailesi
  • 1830 – IV. William kardeşi IV. George yerine tahta çıktı.
  • 1830'Lar: Siyasi Gelişmeler, Bilim ve Teknoloji, Ekonomi 
    Birleşik Krallık Kraliçesi Victoria
    1837 – IV. William'ın ölümü üzerine 18 yaşındaki yeğeni Victoria tahta çıktı. Kraliçe Victoria saltanatı devraldığında İktidarda Whigler vardı. Buckingham Sarayında ikamet eden ilk hükümdardır.
Politika ve Hukuk

1830'lar İngiltere'sinde 4 başbakan görev almıştır. 1830'ların başında Arthur Wellesley başbakandı. 1830'un sonuna doğru reform çağrılarına cevap veremeyince hükûmeti düştü. Peşine Whig üyesi Charles Grey hükûmet kurdu. 1832'de reform yasası kabul edildi. 1833'te Köleliği Kaldırma Yasası yürürlüğe girdi ve İngiliz toprakları boyunca kölelere birtakım özgürlükler verildi.

1834'te Gray emekli oldu ve yerine halefi olarak William Lamb'ı (Lord Melbourne) bıraktı. Melborune, reformlara 1842 Yoksullar Yasası Değişiklik Kanunu ile devam etti. Bu yasa yoksullara ödenen yardımları azaltmayı hedefliyordu. Yasa, gücü yerinde erkeklerin bakımevine giremeyeceğini ve sadece bakımevlerinde kalanlara yardım edileceğini öngörüyordu. Ancak Kral IV. Wiilliam Whig'lerin reform tarzına muhalifti. Kral bu bahaneyle Lord Melbourne'u Kasım 1834'te azletti ve yerine Tory Partisinden Robert Peel'i hükûmet kurması için görevlendirdi. Ancak Peel 1835 seçimlerinde Avam Kamarasında çoğunluğu sağlayamadı ve Nisan 1835'te Lord Melbourne başkanlığı altında Whig'ler yeniden iktidara geldi. 1836'da Evlilik Yasası çıktı. Bu yasa diğer din mensuplarının Anglikan kilisesi dışında Genel Kayıt Bürosuna başvurarak resmi nikah kıyabilmesini imkan tanıyordu.

Onyıl boyunca birçok protesto ve huzursuzluk yaşandı. 1831 Mayıs ve Haziranında Galler'in güneyinde kömür madencileri çalışma koşullarının iyileştirilmesi adına ayaklandılar. Merthyr ayaklanması olarak bilinen bu olaylar kısa bir süre sonra kan dökülmesine yol açtı. İşçilerin öfkesinin daha da artması onların daha kalabalık bir grupla şehri işgal etmesine kadar varmıştır. İsyan daha büyük bir orduyla bastırılmıştır. Kızıl Bayrak tarihte ilk defa bu ayaklanmada kullanılmıştır.

Batı Avrupa

Almanya

  • 30 Mayıs, 1832 – Hambach Festivali: Bu gösterilerde temel haklar ve ulusal birlik talep edildi. Ancak bu eylemler bir sonuca varamadı.
  • 14 Aralık 1833 – Kaspar Hauser: Gizemli Alman genç. Bıçaklandı ve üç gün sonra öldü.
  • 1 Ocak 1832 – Zollverein: Alman eyaletleri sınırları içerisinde gümrük ücretleri kaldırıldı.

Avusturya

İsviçre

Belçika

Ana madde: Belçika Devrimi

  • 25 Ağustos, 1830 – Belçika Devrimi başladı ve Belçika Hollanda'dan ayrıldı. Geçici hükûmet kuruldu.
  • 4 Ekim 1830 – Geçici Hükûmet bağımsız Belçika devletini ilan etti.
  • 20 Aralık, 1830 – Belçika'nın bağımsızlığı Büyük güçler tarafından tanındı.
  • 21 Temmuz, 1831 – I. Léopold ilk Belçika Kralı olarak tahta oturdu.
  • 19 Nisan, 1839 – Londra Antlaşması imzalandı ve Belçika'nın bağımsızlığı Avrupalı devletlerce tanındı.

Fransa

1830 Fransız Devrimi
1830'Lar: Siyasi Gelişmeler, Bilim ve Teknoloji, Ekonomi 
Fransa Devrimi, 1830

1830 Fransız Devimi ya da Temmuz Devrimi (Fransızca: Trois Glorieuses) olarak da bilinir. Bourbon Hanedanı yıkıldı ve yerine liberal bir monarşi kuruldu. X. Charles'ın başbakan atadığı Polignac'a karşı 27 Temmuz günü Paris'te eylemler düzenlendi. 30 Temmuzda Yürütme Konseyi X. Charles'ı tahttan indirdi ve yerine Orléans Dükü Louis-Philippe'yi tahta geçirdi. Böylelikle Restorasyon Dönemi ve Bourbon yönetimi sona erdi. Temmuz Monarşisi başladı.

Canut İsyanları

1830'larda dokuma işçilerinin çıkardığı isyandır. Canut kelimesi Lyon'da ipek dokuma tezgahlarında çalışan işçileri tanımlıyordu. Giysilerdeki taban fiyat uygulamasının yeni yönetimden kaldırılmasını isteyen dokumacılar, 1831 yılı boyunca gösteriler düzenledi. Kasım 21-24 günlerinde 6000 kişiyle Lyon şehrini ele geçirdiler. üzerlerine gönderilen 20.000 kişilik ordu kan dökmeden ve taviz vermeden eylemi bastırdı. Ancak 1834'te çıkan İkinci Canut İsyanı kanlı bir şekilde bastırılmıştır.

Güney Avrupa

Osmanlı İmparatorluğu (Balkanlar)

  • 1831 – Osmanlı'ya karşı Bosna Ayaklanması patlak verdi.
  • 1839 – Osmanlı Padişahı Sultan II. Mahmut öldü.
  • 1839 – Abdülmecid Osmanlı Sultanı oldu.
  • 1839 – Londra'da imzalanan antlaşmayla Suriye, Adana ve Girit Osmanlı'ya geri verildi.
  • 1839 – Tanzimat Fermanı ilan edildi.

Yunanistan

  • 3 Şubat, 1830 – Edirne Antlaşması ile Yunanistan bağımsızlığını kazandı.
  • 20 Temmuz, 1830 – Yunanistan Yahudilere vatandaşlık verdi.
  • 7 Mayıs, 1832 – Londra Konferansı ile Yunanistan Krallığı kuruldu. Otto Yunanistan Kralı seçildi. Modern Yunanistan tarihi başladı.
  • 11 Mayıs, 1832 –Yunanistan bağımsız bir ulus olarak kabul edildi. İstanbul Antlaşması ile Yunanistan Osmanlı'dan tamamen ayrıldı.
  • 1833 – Yunanistan Akropolisi geri aldı.
  • 1834 – Atina Yunanistan başkenti ilan edildi.

İtalyan Yarımadası

Ana madde: İtalya'nın birleşmesi

İspanya

Portekiz

Afrika

  • Yortuba İç Savaşı'ndan kaçan Egbe mültecileri Nijerya'nın güneybatısında yer alan Abeokuta şehrini kurdular.
  • 1831 – Rifaa-et-Tahtavi Fransa'dan Mısır'a döndü ve burada çalışmalarını sürdürdü.
  • 1 Şubat, 1835 – Mauritius'ta kölelik kaldırıldı.
  • 16 Aralık, 1838 – Kan Nehri Savaşı Zuluların ağır yenilgisiyle sonuçlandı.

Fransızların Cezayir'i Zaptı

1830 yılında Fransa Cezayir Beylerbeyliği'ni işgal etti.1830-1847 yılları arası süren işgal ile birlikte Osmanlı Devleti, Cezayir üzerindeki 300 yıllık egemenliğini kaybetti.

Kuzey Amerika

Kanada

  • 30 Mayıs, 1832Rideau Kanalı açıldı.
  • 6 Mart, 1834 – York şehri Toronto'ya dahil edildi.
  • Kasım-Aralık 1837 – Yukarı Kanada İsyanı ve Aşağı Kanada İsyanı patlak verdi.

Amerika Birleşik Devletleri

1830'Lar: Siyasi Gelişmeler, Bilim ve Teknoloji, Ekonomi 
Köleliği yasaklayan ve izin veren bölgeler
Kölelik
  • 1 Ocak, 1831 – William Lloyd Garrison, Boston'da "The Liberator" adlı kölelik karşıtı gazeteyi yayımlamaya başladı.
  • 21 Ağustos, 1831 – Southampton County'de Nat Turner isyanı başladı.
  • 19 Eylül, 1835 – William Lloyd Garrison, gazetesi The Liberator'da Angelina Grimke'nin kölelik karşıtı mektubunu yayımladı.
  • 7 Kasım, 1837 – Gazeteci ve Abolitionist Elijah Parish Lovejoy, kölelik yanlısı bir kişi tarafından öldürüldü.
  • 1 Temmuz, 1839 – Küba'dan kaçırılan köleleri taşıyan Amistad gemisi Afrikalılar tarafından alıkonuldu. Long İsland kıyılarında Amerikan Donanması tarafından yakalanmıştır. Köleler Donanma gözetiminde New York'a ulaştırıldı. Köleler daha sonra Afrika'ya geri dönme hakkı kazanmıştır.
Yerleşim
  • 9 Şubat, 1831 – Florida Yasama Konseyi Jacksonville'in kuruluşunu onayladı.
  • 15 Haziran, 1836 – Arkansas, Amerika'nın 25. eyaleti kabul edildi
  • 20 Nisan, 1836 – Wisconsin eyalet olmada bir önceki aşama kabul edilen "Wisconsin Toprakları" (Wisconsin Territories) kabul edildi.
  • 26 Ocak, 1837 – Michigan, 26. eyalet olarak kabul edildi.
Yerli Amerikalılar
Başkanlar
Diğer
  • 14 Kasım, 1832 – Bağımsızlık Bildirgesini imzalayanlar içinde hayatta kalan son kişi olan Charles Carroll, 95 yaşında Maryland'deki evinde öldü.
  • 14 Nisan, 1834 – Whig Partisi Birleşik Devletler Senatörü Henry Clay tarafından resmi olarak adlandırıldı.
  • 1839 – Kadınların mülk sahibi olmasına imkan tanıyan ilk eyalet kanunu Mississippi'de kabul edildi.
1830'Lar: Siyasi Gelişmeler, Bilim ve Teknoloji, Ekonomi 
6 Mart 1836; Alamo Savaşı
Teksas Bağımsızlık Savaşı (Teksas Devrimi)

Teksas Devrimi,1835-1836 yılları arası meydana geldi. Teksas'ta yaşayan Amerikalılar, Anglo-Sakson Fransızlar, Almanlar ve Teksas yerlileri Meksika Hükûmeti'ne ve hükûmetin başındaki Antonio Lopez de Santa Anna'ya karşı ayaklandı. Alamo Muharebesi'nde 13 gün kuşatmanın ardından 200 civarındaki Teksas savunucusu Antonio Lopez de Santa Anna kuvvetlerince acımasızca öldürüldü. Ancak geri kalan Teksas'lı Amerikalılar yeniden bir araya gelerek San Jacinto Muharebesi'nde sadece 18 dakikada Meksika ordusu mağlup oldu.

Teksas Cumhuriyeti

Meksika

Nikaragua

  • 30 Nisan, 1838 – Nikaragua, Orta Amerika Birleşik Devletleri'nden ayrıldı ve bağımsızlığını ilan etti.

Kosta Rika

  • 5 Mayıs, 1835 – Braulio Carrillo devlet başkanı olarak yemin etti.
  • 28 Mayıs, 1838 – Braulio Carrillo ikinci defa devlet başkanı olarak yemin etti.

Porto Riko

  • 7 Mayıs, 1836 – Mayagüez, İspanya hükûmeti tarafından kraliyet statüsüne yükseltildi.

Honduras

  • 5 Kasım, 1838 – Amerikan İç Savaşı'nın başlamasıyla Orta Amerika Birleşik Devletleri'nden ayrıldı.

Karayipler

Jamaika

  • 27 Aralık 1831 – Samuel Sharpe liderliğinde Baptist Savaşı olarak da bilinen köle isyanı başladı.

Güney Amerika

Brezilya

  • 7 Nisan, 1831 – I. Pedro tahttan çekildi ve 5 yaşındaki oğlu II. Pedro 50 yıl sürecek saltanatına başladı.
  • 7 Kasım, 1832 – Brezilya'da köle ticareti yasaklandı.
  • 24 Ocak, 1835 – Büyük köle ayaklanması olarak bilinen Male İsyanı başladı.

Riograndense Cumhuriyeti

  • 11 Eylül 1836 – Antonio de Souza Neto tarafından ilan edildi.

Uruguay

  • 18 Temmuz, 1830 – Uruguay Anayasası kabul edildi.

Arjantin

  • 1835 – Juan Manuel de Rosas, Caudillo oldu.

Falkland Adaları

Peru

  • 20 Ocak 1839 – Şili, Yungay Savaşı'nda Peru-Bolivya Konfederasyonu'nu yenilgiye uğrattı ve Peru Restorasyonu'na yol açtı.

Ekvador

Şili

  • 25 Mayıs, 1833 – Şili Anayasası yürürlüğe girdi.

Bilim ve Teknoloji

1830'Lar: Siyasi Gelişmeler, Bilim ve Teknoloji, Ekonomi 
Robert'ın Dörtlüsü

Astronomi

Makine Mühendisliği

1830'Lar: Siyasi Gelişmeler, Bilim ve Teknoloji, Ekonomi 
L'Atelier de l'artiste, Daguerre yöntemiyle tamamlanmış bir fotoğraf.

Fotoğraf

Elektrik

  • 1830 – Michael Faraday ve Joseph Henry tarafından Elektromanyetik indüksiyon keşfedildi. Faraday deneylerin sonucunu yayınlayan ilk kişi olmuştur.

Telgraf

  • Mayıs, 1837 – Samuel Morse telgrafın patentini aldı.
  • Nisan, 1839 – Dünyanın ilk ticari telgraf hattı hizmete başladı.

Bilgisayar

Kimya

  • 1833 – Biyokimyanın doğuşu: Anselme Payen tarafından diastaz enzimi keşfedildi.
  • 1839 – Charles Goodyear kauçuğa vulkanizasyon işlemini uyguladı.
1830'Lar: Siyasi Gelişmeler, Bilim ve Teknoloji, Ekonomi 
Darwin'in, HMS Beagle ile yaptığı seyahat

Biyoloji

Arkeoloji

  • 1839 – Copán'da arkeolojik kazılar başladı.

Sosyoloji

Ulaşım

Demiryolu

  • 15 Eylül, 1830 – Liverpool Manchester Demiryolu ile ilk kez buharlı tren demiryolu taşımacılığında yerini aldı.
  • Demiryolu inşaatı Amerika'da ciddi bir şekilde başladı.
  • 7 Aralık, 1835 – Almanya'daki ilk buharlı demiryolu olan Bavyera Lüdwig Demiryolu açıldı.
  • 8 Şubat, 1836 – Londra Greenwech Demiryolu'nun ilk bölümü İngiltere'de açıldı.

Uçuş

  • 24 Mayıs, 1832 – Francois Arban, fransız baloncu.

Otomobil

  • 1834 – Thomas Davenport mucidi olduğu DA elektrik motorunu model bir arabaya kurarak ilk elektrikli arabalardan birisini yaratmış oldu.

Ekonomi

  • Avrupa ve Amerika'da ticaretin artması, demiryolunun seri üretime geçmesi ve Erie Kanalı'nın faaliyete geçmesi ile refah arttı.
  • Voortrekke olarak bilinen Felemenkçe konuşan çiftçilerin Büyük göç'ü başladı.

Popüler Kültür

Edebiyat

Tiyatro

  • 1 Mart, 1836 – Antonio García Gutiérrez, El Trovador adlı oyunla ilk performansını Madrid'de sergiledi.

Müzik

Moda

  • Kadınlarda geniş ve abartılı kollar, erkeklerde dar ve dolgun omuzlar ideal bir bele tezat oluşturuyordu.
  • Brokar modaya geri döndü.

Din

Afetler, Doğal Olaylar ve Önemli Kazalar

  • 29 Haziran, 1833 – William Fraser Tolmie ile ilk kez bir depremin yazılı görgü tanığı kaydedildi.
  • 25 Kasım, 1833 – Sumatra'da 8.7 derecesinde deprem oluştu.
  • 16 Ekim, 1834 – Westminster Sarayı yanarak kül oldu.
  • 17 Aralık, 1835 – Büyük New York yangınında, New York Menkul Kıymetler Borsası'da dahil 530 bina yandı.
  • 30 Aralık, 1836 – Saint Petersburg'da Lehman tiyatrosu yakıldı ve 800 insan öldü.
  • 1 Ocak, 1837 – Celile depremi
  • 25 Kasım, 1839 – Hindistan'da çıkan korkunç kasırga ve fırtına dalgası sonucu 300.000 insan öldü.

Kuruluşlar

  • 1830 – Kuzey İrlanda'da Austins mağazası kuruldu.2010 itibarıyla Dünyanın en eski müstakil alışveriş merkezi oldu.
  • 18 Nisan, 1831 – Alabama Üniversitesi kuruldu.
  • 1831 – Fransız Yabancı Lejyonu kuruldu.
  • 1831 – Osmanlı Devleti'nin ilk resmi gazetesi olan Takvmi-i Vekayi yayımlanmaya başladı.
  • 1835 – British Geological Survey, İngiltere'de dünyanın ilk ulusal jeodezi araştırması olarak kuruldu.
  • 1834 – Osmanlı'da Kara Harp Okulu kuruldu.
  • 1835 – Osmanlı İmparatorluğu'nda ilk Bulgarca dil okulu açıldı.

Kaynakça

Tags:

1830'Lar Siyasi Gelişmeler1830'Lar Bilim ve Teknoloji1830'Lar Ekonomi1830'Lar Popüler Kültür1830'Lar Afetler, Doğal Olaylar ve Önemli Kazalar1830'Lar Kuruluşlar1830'Lar Kaynakça1830'Lar18. yüzyıl19. yüzyıl20. yüzyıl

🔥 Trending searches on Wiki Türkçe:

AslanLiberalizmNihal AtsızBarış MançoÇağdaş Türk şairler listesiSedat ŞahinRusya-Ukrayna SavaşıTürkiye futbol şampiyonları listesiMeral AkşenerZehra GüneşYüzölçümlerine göre ülkeler listesiM9 (İstanbul metrosu)Ahmet Necdet SezerII. Dünya SavaşıArda TuranSüper Lig istatistikleri ve rekorları listesiSera Kutlubeyİstiklâl MarşıTansu ÇillerKenan EvrenMusul SorunuCelâl BayarMüslüman-Türk katliamlarıYaşar KemalSakarya Meydan MuharebesiSüleyman SoyluTürkan ŞorayYılmaz GüneyHaldun TanerBizans İmparatorluğuErmeni KırımıSabancı ailesiKoç ailesiHüma HatunRMS TitanicI. SüleymanTürkiye Süper KupasıGalata KulesiÇandarlı Halil PaşaMetin Akpınarİkinci MeşrutiyetOrhan Veli KanıkKenan İmirzalıoğluSadrazamMehmet ŞimşekTürkiye'de 1 Mayıs İşçi BayramıŞeyh SaidFernando MusleraKıbrıs HarekâtıDursun ÖzbekVirüsAFC AjaxHoliM4 (İstanbul metrosu)M2 (İstanbul metrosu)İstanbul'da 2024 Türkiye yerel seçimleriBahadır YenişehirlioğluMersin'in ilçeleriPAOK (futbol takımı)Ali ErbaşWanda NaraTac MahalII. AbdülhamidBasketbolAmerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleriYargı (dizi)Dünyada dinlere göre nüfusOkey 101MuhammedMarie CurieRoma rakamlarıMillî Savunma Bakanlığı (Türkiye)XNXXKuveyt TürkArka Sokaklar (dizi)İslam'da cinsellikCoğrafi keşiflerTBMM 1. dönem milletvekilleri listesi🡆 More