ห่าน

ห่าน
ห่านหัวลายขณะบิน (Anser indicus)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Aves
อันดับใหญ่:	Galloanserae
อันดับ:	Anseriformes
วงศ์:	Anatidae
วงศ์ย่อย:	Anserinae
เผ่า:	Anserini
สกุล
Anser Branta Chen

ห่าน จัดเป็นนกขนาดใหญ่ที่อยู่ในวงศ์ Anatidae อันเป็นวงศ์เดียวกับเป็ด, หงส์ และนกเป็ดน้ำชนิดต่าง ๆ ห่านมีลักษณะทั่วไปคล้ายกับหงส์ แต่หงส์มีขนาดใหญ่กว่า และมีจุดเด่น คือ ในตัวผู้เมื่อถึงวัยโตเต็มที่แล้วจะมีปุ่มเนื้อแข็งหรือโหนกบริเวณก่อนถึงจะงอยปากตอนบน เด่นเห็นได้ชัดเจน

ห่าน แบ่งออกได้เป็น 3 สกุล ด้วยกัน (ดูในตาราง) แต่ในส่วนในประเทศไทยที่กลายมาเป็นต้นสายพันธุ์ห่านที่เลี้ยงกันในเชิงพาณิชย์อย่างในปัจจุบัน ได้แก่ ห่านเทาปากชมพู (Anser anser) และห่านเทาปากดำ (A. cygnoides)

ห่าน เป็นสัตว์ที่นิยมเลี้ยงกันในเชิงเป็นสัตว์เศรษฐกิจ ด้วยว่ามีตัวใหญ่ มีเนื้อในปริมาณที่มาก นิยมปรุงเป็นอาหารต่าง ๆ เช่น ขาห่านอบหม้อดินกับเส้นบะหมี่ในอาหารจีน และชาวจีนมีความเชื่อว่า หากไหว้เจ้าด้วยห่านจะส่งผลให้ลูกหลานรับราชการเจริญก้าวหน้าเป็นอย่างดี

ห่าน ในปัจจุบันมีทั้งหมด 7 สายพันธุ์ที่นิยมเลี้ยงกันมาก คือ

• ห่านพันธุ์จีน (สีเทาลายและสีขาว) (Chinese)
• ห่านพันธุ์เอ็มเด็น (Embden)
• ห่านพันธุ์ตูลูส (Toulouse)
• ห่านพันธุ์ฟิลกริม (Pilgrim)
• ห่านพันธุ์แอฟริกัน (หัวสิงโต) (African)
• ห่านพันธุ์แคนาดา (ห่านป่า) (Canadian)
• ห่านพันธุ์อียิปต์เชียน (Eqyptian)

• Carboneras, Carles (1992): Family Anatidae (Ducks, Geese and Swans). In: del Hoyo, Josep; Elliott, Andrew & Sargatal, Jordi (eds.): Handbook of Birds of the World (Volume 1: Ostrich to Ducks): 536–629, plates 40–50. Lynx Edicions, Barcelona. ISBN 84-87334-10-5
• Crystal, David (1998): The Cambridge Encyclopedia of Language (Paperback) ISBN 0-521-55967-7
• Terres, John K. & National Audubon Society (1991): The Audubon Society Encyclopedia of North American Birds. Wings Books, New York. Reprint of 1980 edition. ISBN 0-517-03288-0