วิปัสสนาธุระ

วิปัสสนาธุระ คืองานที่มุ่งอบรมปัญญาให้เกิดโดยการปล่อยวางภาระทั้งปวง ทำกายใจให้เบา ยินดีในเสนาสนะที่เงียบสงบ พิจารณาถึงความเสื่อมไปสิ้นไปในสังขารร่างกายจนเห็นสามัญลักษณะคือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ได้ชัดเจน เจริญอบรมวิปัสสนาต่อเนื่องไปไม่ขาดสายจนถึงวิโมกข์คืออนิมิตตวิโมกข์ อัปปณิหิตวิโมกข์ และสุญญตวิโมกข์จนก้าวสู่หลักชัยคือวิมุตติคว้าอรหัตผลได้บรรลุกิจที่ควรทำได้ทำสำเร็จแล้วได้กระทำให้แจ้งแล้วซึ่งคำสอนของพระศาสดากิจอื่นที่ต้องทำต่อจากนี้ไม่มีอีก

อนึ่ง กุลบุตรผู้มีศรัทธาปรารถนาแล้วซึ่งความสิ้นทุกข์พึงเร่งกระทำความเพียรแล้วซึ่งสมถะและวิปัสสนาเพื่อกระทำให้แจ้งซึ่งอรหัตผลเพื่อความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายแม้จะแก่เฒ่าก็จักอยู่โดยผาสุข

วิปัสสนาธุระ เป็นงานที่พระพุทธเจ้าทรงกำหนดให้ภิกษุปฏิบัติอย่างหนึ่งใน 2 อย่าง คือ คันถธุระ และ วิปัสสนาธุระ