ภาษาลอมบาร์ด

ภาษาลอมบาร์ด
	lombard/lumbaart (ตะวันตก); lombard (ตะวันออก)
ประเทศที่มีการพูด	ประเทศอิตาลี, ประเทศสวิตเซอร์แลนด์
ภูมิภาค	อิตาลี แคว้นลอมบาร์เดีย; แคว้นปีเยมอนเต; แคว้นทีโรลใต้; แคว้นเตรนตีโน; สวิตเซอร์แลนด์ รัฐเกราบึนเดิน; รัฐตีชีโน; บราซิล รัฐซังตากาตารีนา;
จำนวนผู้พูด	3.8 ล้านคน (2002)
ตระกูลภาษา	อินโด-ยูโรเปียน อิตาลิก โรมานซ์ โรมานซ์ตะวันตก กัลโล-โรมานซ์ กัลโล-อิตาลิก ภาษาลอมบาร์ด; ; ; ; ; ;
ภาษาถิ่น	ลอมบาร์ดตะวันตก ลอมบาร์ดตะวันออก
รหัสภาษา
ISO 639-3	lmo
Linguasphere	51-AAA-oc & 51-AAA-od
	การกระจายทางภูมิศาสตร์โดยละเอียดของภาษาถิ่นลอมบาร์ด; รายละเอียด: L01 – ลอมบาร์ดตะวันตก; L02 – ลอมบาร์ดตะวันออก; L03 – ลอมบาร์ดใต้; L04 – ลอมบาร์ดแถบแอลป์
	บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทอักษรสากล หากระบบของคุณไม่รองรับการแสดงผลที่ถูกต้อง คุณอาจเห็นปรัศนี กล่อง หรือสัญลักษณ์อย่างอื่นแทนที่อักขระยูนิโคด

นอกจากนี้ยังมีผู้พูดภาษาลอมบาร์ดในรัฐซังตากาตารีนาของประเทศบราซิลด้วย

สัทวิทยา

ตารางข้างล่างนี้แสดงเสียงที่มีในภาษาลอมบาร์ดทุกสำเนียง

พยัญชนะ

เสียงพยัญชนะ
		ริมฝีปาก	ริมฝีปาก-ฟัน	ฟัน	ปุ่มเหงือก	หลัง- ปุ่มเหงือก	เพดานแข็ง	เพดานอ่อน
นาสิก		m			n		ɲ	(ŋ)
หยุด	ไร้เสียง	p		t				k
หยุด	ออกเสียง	b		d				ɡ
กักเสียดแทรก	ไร้เสียง				t͡s	t͡ʃ
กักเสียดแทรก	ออกเสียง				d͡z	d͡ʒ
เสียดแทรก	ไร้เสียง		f		s	ʃ
เสียดแทรก	ออกเสียง				z	ʒ
รัว					r
เปิด	กลาง		ʋ				j	w
เปิด	ข้าง				l		(ʎ)

ในภาษาลอมบาร์ดตะวันออก เสียง /dz/, /z/ กับ /ʒ/ รวมเป็นเสียง [z] และเสียง /ts/, /s/ กับ /ʃ/รวมเป็นเสียง [s] เสียงสุดท้ายมัก debuccalized ไปเป็น [h]

สระ

เสียงสระ
	หน้า		กลาง	หลัง
	ไม่ห่อ	ห่อ	กลาง	หลัง
สูง	i iː	y yː		u uː
กลาง	e eː	ø øː (œ)		o
กลาง	ɛ	ø øː (œ)		ɔ
ต่ำ			a aː

ในแบบตะวันตก มีการเปรียบเทียบความยาวของสระ (เช่น andà "เพื่อไป" vs andàa "ไปแล้ว" ในภาษามิลาน) แต่แบบตะวันออกมักใช้เฉพาะหน่วยเสียงย่อยสั้น

เมื่อมีรูปสระอักขรวิธีซ้ำกันสองตัวที่แยกกันด้วยยัติภาค ซึ่งหลีกเลี่ยงความสับสนกับสระยาว เช่น a-a ใน ca-àl "ม้า"

อ้างอิง

บรรณานุกรม

Agnoletto, Attilio (1992). San Giorgio su Legnano - storia, società, ambiente. SBN IT\ICCU\CFI\0249761.
D'Ilario, Giorgio (2003). Dizionario legnanese. Artigianservice. SBN IT\ICCU\MIL\0625963.
Bernard Comrie, Stephen Matthews, Maria Polinsky (eds.), The Atlas of languages: the origin and development of languages throughout the world. New York 2003, Facts On File. p. 40.
Brevini, Franco - Lo stile lombardo: la tradizione letteraria da Bonvesin da la Riva a Franco Loi / Franco Brevini - Pantarei, Lugan - 1984 (Lombard style: literary tradition from Bonvesin da la Riva to Franco Loi )
Glauco Sanga: La lingua Lombarda, in Koiné in Italia, dalle origini al 500 (Koinés in Italy, from the origin to 1500), Lubrina publisher, Bèrghem.
Claudio Beretta: Letteratura dialettale milanese. Itinerario antologico-critico dalle origini ai nostri giorni - Hoepli, 2003.
G. Hull: "The linguistic Unity of Northern Italy and Rhaetia, PhD thesis, University of Sydney, 1982; published as The Linguistic Unity of Northern Italy and Rhaetia: Historical Grammar of the Padanian Language, 2 vols. Sydney: Beta Crucis Editions, 2017.
Jørgen G. Bosoni: «Una proposta di grafia unificata per le varietà linguistiche lombarde: regole per la trascrizione», in Bollettino della Società Storica dell’Alta Valtellina 6/2003, p. 195-298 (Società Storica Alta Valtellina: Bormio, 2003). A comprehensive description of a unified set of writing rules for all the Lombard varieties of Switzerland and Italy, with IPA transcriptions and examples.
Tamburelli, M. (2014). Uncovering the ‘hidden’ multilingualism of Europe: an Italian case study. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 35(3), 252-270.
NED Editori: I quatter Vangeli de Mattee, March, Luca E Gioann - 2002.
Stephen A. Wurm: Atlas of the World’s Languages in Danger of Disappearing. Paris 2001, UNESCO Publishing, p. 29.
Studi di lingua e letteratura lombarda offerti a Maurizio Vitale, (Studies in Lombard language and literature) Pisa: Giardini, 1983
A cura di Pierluigi Beltrami, Bruno Ferrari, Luciano Tibiletti, Giorgio D'Ilario: Canzoniere Lombardo - Varesina Grafica Editrice, 1970.
Sanga, Glauco. 1984. Dialettologia Lombarda. University of Pavia. 346pp.

แหล่งข้อมูลอื่น

Far Lombard This Lombard language association website is a place where you can learn lombard through texts and audio visual materials.
Lombard language digital library
Learn Lombard online
Learn Lombard Italian site
Centro di dialettologia e di etnografia del Cantone Ticino.
Repubblica e Cantone Ticino Documenti orali della Svizzera italiana. (ในภาษาอิตาลี)
Istituto di dialettologia e di etnografia valtellinese e valchiavennasca เก็บถาวร 2006-04-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.
LSI - Lessico dialettale della Svizzera italiana.
RTSI: Acquarelli popolari, some video and audio documents (interviews, recordings, etc. of writers from Ticino) in Ticinese varieties (please notice that the metalanguage of this site is Italian, and that some of the interviews are in Italian rather than in Ticinese Lombard).
UNESCO Red Book on Endangered Languages: Europe. Potentially endangered languages, where Lombard is classified as a potentially endangered language.
VSI - Vocabolario dei dialetti della Svizzera italiana เก็บถาวร 2012-06-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.
in_lombard website dedicated to the Lombard language (in English)
Lombard basic lexicon at the Global Lexicostatistical Database
Lombard Wiktionary in incubator