ภาพเหมือนของนายแพทย์กาแช

Gachet; อังกฤษ: Portrait of Dr. Gachet) เป็นภาพเขียนสีน้ำมันที่เขียนโดยฟินเซนต์ ฟัน โคค จิตรกรชาวดัตช์คนสำคัญของลัทธิประทับใจยุคหลัง "ภาพเหมือนของนายแพทย์กาแช" ขายในราคา 82.5 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 2,600 ล้านบาท (75 ล้าน บวกค่านายหน้า 10 เปอร์เซ็นต์) ในปี ค.ศ. 1990

ภาพเหมือนของนายแพทย์กาแช (1)
ศิลปิน	ฟินเซนต์ ฟัน โคค
ปี	ค.ศ. 1890
ประเภท	จิตรกรรมสีน้ำมันบนผ้าใบ
สถานที่	งานสะสมส่วนบุคคล

ภาพเหมือนของนายแพทย์กาแช (2)
ศิลปิน	ฟินเซนต์ ฟัน โคค
ปี	ค.ศ. 1890
ประเภท	จิตรกรรมสีน้ำมันบนผ้าใบ
สถานที่	พิพิธภัณฑ์ออร์แซ, ปารีส

"ภาพเหมือนของนายแพทย์กาแช" เขียนขึ้นในปีสุดท้ายของชีวิตของฟัน โคคในปี ค.ศ. 1890 ภาพนี้ที่แท้จริงมีด้วยกัน 2 ภาพ ทั้งสองภาพต่างก็เป็นภาพด็อกเตอร์กาแชนั่งเกยหน้ากับแขนขวา แต่มีลักษณะต่างกันพอที่จะแยกได้

ฟัน โคคเขียน "ภาพเหมือนของนายแพทย์กาแช" ที่เมืองโอแวร์ซูว์รวซ ใกล้กรุงปารีส เป็นภาพของด็อกเตอร์ปอล กาแช กับต้นถุงมือจิ้งจอกบนโต๊ะ กาแชเป็นแพทย์และยังเป็นจิตรกรสมัครเล่นที่เข้ามาดูแลและกลายเป็นเพื่อนที่ดีของฟัน โคค ฟัน ช่วงเดือนสุดท้ายของชีวิตเขา ต้นถุงมือจิ้งจอกเป็นพืชที่ใช้สกัดมาใช้ในการรักษาโรคหัวใจบางประเภท จึงนำมาเป็นเป็นเครื่องหมายที่ใช้แสดงว่ากาแชเป็นนายแพทย์

 

ฟัน โคคนึกถึงภาพเหมือนของตอร์กวาโต ตัสโซ (กวีชาวอิตาลี) ที่เออแฌน เดอลาครัวเขียนในสถานบำบัดผู้ป่วยด้วยโรคจิตอยู่หลายครั้ง หลังจากที่ไปเมืองมงเปอลีเยกับปอล โกแก็ง เพื่อไปดูงานสะสมของอาลแฟรด บรูว์ยา ฟัน โคคก็เขียนจดหมายถึงเตโอ (น้องชาย) ขอให้ช่วยหาสำเนาภาพพิมพ์ของงานเขียนชิ้นนี้ให้ ด้วยประมาณสามเดือนครึ่งก่อนหน้านี้ ฟัน โคคเคยมีความคิดที่จะนำภาพเหมือนของตัสโซมาเป็นตัวอย่างภาพเหมือนที่เขาต้องการจะเขียน แต่จะเป็นภาพที่ประสานกับภาพที่เขียนโดยเออแฌน เดอลาครัวในการพยายามที่จะแสดง "ตัสโซในที่จำขัง" และภาพอื่น ๆ อีกหลายภาพที่แสดงให้เห็นถึงบุคลิกที่แท้จริง อา ! ภาพเหมือน ภาพเหมือนที่แสดงความคิด วิญญาณของผู้เป็นแบบ นี่แหละคือสิ่งที่ฉันคิดว่าควรจะเป็นลักษณะที่ปรากฏในภาพ

ฟัน โคคเขียนจดหมายถึงเตโอในปี ค.ศ. 1890 เกี่ยวกับภาพเขียนว่า

ฉันเขียนภาพเหมือนของคุณกาแชเสร็จเรียบร้อยแล้ว ในภาพนี้เขามีใบหน้าหดหู่ แต่อาจดูเหมือนว่าบูดบึ้งสำหรับผู้ที่ได้เห็นเช่นกัน... เศร้าแต่อ่อนโยน ทั้งยังชัดเจนและมีสติปัญญา นี่เป็นวิธีเขียนภาพเหมือนที่ควรจะเขียนกัน...

• ภาพดั้งเดิมขายโดยน้องสะใภ้ของฟัน โคคเป็นจำนวน 300 ฟรังก์ในปี ค.ศ. 1897 ต่อมาก็ถูกขายให้แก่เพาล์ คัสซีเรอร์ (ค.ศ. 1904), เค็สส์เลอร์ (ค.ศ. 1904) และดรุแอ (ค.ศ. 1910) ในปี ค.ศ. 1911 หอศิลป์แห่งรัฐที่แฟรงก์เฟิร์ตก็ซื้อต่อจากดรุแอ และตั้งแสดงอยู่ที่นั่นจนกระทั่งปี ค.ศ. 1933 เมื่อถูกนำไปซ่อน ในปี ค.ศ. 1937 ภาพเขียนก็ถูกยึดโดยกระทรวงการส่งเสริมการประเทืองปัญญาของสาธารณชนและการโฆษณาชวนเชื่อ (Ministry of Public Enlightenment and Propaganda) ทำให้แฮร์มันน์ เกอริง (นักการเมืองคนสำคัญในพรรคนาซี) รีบขายภาพให้แก่นักซื้องานศิลปะคนหนึ่งในอัมสเตอร์ดัม นักซื้อผู้นี้ก็ขายภาพต่อให้กับนักสะสมศิลปะชื่อซีกฟรีด ครามาร์สกี เขานำภาพเขียนชิ้นนี้ติดตัวไปด้วยเมื่อหนีไปนิวยอร์ก และมักจะให้พิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิทันยืมไปจัดแสดงอยู่บ่อยครั้ง

ในปี ค.ศ. 1990 ตระกูลครามาร์สกีได้ประมูลขายภาพเขียนนี้เมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม ค.ศ. 1990 ที่ห้องประมูลภาพคริสตีส์ในนครนิวยอร์ก ไซโต เรียวเอ (Saitō Ryōei) ประธานกิตติมศักดิ์ของบริษัทผลิตกระดาษไดโชวะ จ่ายเงินประมูลไปด้วยราคา 82.5 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ทำให้ภาพเขียนนี้กลายเป็นภาพเขียนที่มีราคาสูงที่สุดในโลกในขณะนั้น ไซโตผู้มีอายุ 75 ปีสร้างความโกรธเคืองระดับโลกเมื่อกล่าวว่าจะเผาภาพเขียนพร้อมกับร่างของตนเองเมื่อเสียชีวิต แต่ต่อมาไซโตก็พยายามไกล่เกลี่ยว่าความหมายที่ตั้งใจคือต้องการที่จะอนุรักษ์ภาพเขียนตลอดไป ผู้ช่วยของไซโตอธิบายเพิ่มว่าคำพูดดังกล่าวเป็นเพียงการแสดงความรู้สึกผูกพันอย่างลึกซึ้งของไซโตต่อภาพเขียนเท่านั้น ต่อมาไซโตก็กล่าวว่าจะอุทิศภาพเขียนให้กับรัฐบาลหรือพิพิธภัณฑ์ แต่หลังจากที่เขาเสียชีวิตในปี ค.ศ. 1996 ที่อยู่ของภาพเขียนและเจ้าของก็กลายเป็นเรื่องลึกลับ แต่เมื่อต้นปี ค.ศ. 2007[1] ก็มีข่าวมาว่า เมื่อสิบปีก่อน ภาพเขียนถูกขายให้แก่นักลงทุนทางการเงินที่เกิดในออสเตรียชื่อว็อล์ฟกัง เฟลิทเทิล แต่หลังจากที่ประสบปัญหาทางการเงิน เฟลิทเทิลก็ต้องขายภาพเขียนต่อ แต่ยังไม่เป็นที่ทราบกันว่าใครเป็นผู้ซื้อ

• ภาพที่สองเป็นของพิพิธภัณฑ์ออร์แซในปารีส