มหาอำมาตย์ตรี มหาเสวกตรี พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส (29 กรกฎาคม พ.ศ.
2427 – 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2462) พระนามเดิม พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าสุริยงประยุรพันธุ์ เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 51 ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาโหมด เป็นต้นราชสกุลสุริยง ณ อยุธยา และเป็นพระอนุชาร่วมเจ้าจอมมารดากับพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส | |
---|---|
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 5 พระองค์เจ้าชั้นเอก | |
องคมนตรี | |
ดำรงตำแหน่ง | 9 เมษายน พ.ศ. 2454 - 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2462 |
ประสูติ | 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2427 |
สิ้นพระชนม์ | 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2462 (34 ปี) |
หม่อม |
|
พระบุตร |
|
ราชสกุล | สุริยง |
ราชวงศ์ | จักรี |
พระบิดา | พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว |
พระมารดา | เจ้าจอมมารดาโหมด ป.จ. |
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน 9 ขึ้น 7 คํ่า ปีวอกฉศก จ.ศ. 1246 ตรงกับ วันที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2427 เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 51 ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวประสูติแต่เจ้าจอมมารดาโหมด ป.จ. มีพระเชษฐาและพระเชษฐภคินี 2 พระองค์ คือพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ และพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอรองค์อรรคยุพา
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาสเสด็จไปศึกษาต่อที่ทวีปยุโรปเมื่อ พ.ศ. 2440 ทรงศึกษาที่มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ ประเทศอังกฤษ จบการศึกษาแล้วกลับมาผนวชเป็นพระภิกษุเมื่อวันที่ 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2452 ณ พระอุโบสถ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม โดยมีพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงวชิรญาณวโรรส เป็นพระอุปัชฌาย์ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพระสถาพรพิริยพรต เป็นพระกรรมวาจาจารย์ ผนวชแล้วประทับ ณ วัดบวรนิเวศวิหาร
หลังจากลาผนวช ทรงรับราชการจนได้เป็นมหาอำมาตย์ตรี ตำแหน่งผู้ช่วยปลัดทูลฉลองกระทรวงพระคลังมหาสมบัติอธิบกรมสำรวจและอธิบดีโรงกษาปณ์
ต่อมา พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาขึ้นเป็นพระองค์เจ้าต่างกรมที่ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส เมื่อ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2457 พระองค์ทรงรับราชการตำแหน่ง มหาเสวกตรี ผู้ตรวจการกรมศิลปากร ซึ่งเป็นกรมที่ตั้งขึ้นใหม่ โดยโอนกิจการของกรมช่างมหาดเล็ก จากกระทรวงวัง และกรมพิพิธภัณฑ์ จากกระทรวงธรรมการ
นอกจากนี้ยังทรงดำรงตำแหน่งองคมนตรีในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส สิ้นพระชนม์ด้วยอหิวาตกโรค เมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2462 พระชนมายุ 34 ปี 277 วัน
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาสเป็นต้นราชสกุล สุริยง ณ อยุธยา มีหม่อม 5 ท่าน โดยหม่อมท่านแรกคือ หม่อมชื้น ธิดาเจ้าพระยาสุรวงษ์วัฒนศักดิ์ (โต บุนนาค) ซึ่งเป็นญาติฝ่ายพระชนนี และได้รับการยอมรับให้เป็นสะใภ้หลวง นอกนั้นก็มีนางห้ามท่านอื่น ได้แก่ หม่อมจง หม่อมเรณี (สกุลเดิม ฟุสโก – ธิดาร้อยโท ไมเคิล ฟุสโก) หม่อมสวง (น้องสาวหม่อมจง) และหม่อมเรณิ (น้องสาวหม่อมเรณี) โดยมีพระโอรสและพระธิดา 12 องค์ ดังนี้
ลำดับ | พระนาม | ประสูติ | สิ้นชีพิตักษัย | มารดา | เสกสมรส | พระนัดดา |
---|---|---|---|---|---|---|
1. | หม่อมเจ้าไตรภูมิประยุรพันธุ์ สุริยง | 24 กันยายน พ.ศ. 2450 | 10 มีนาคม พ.ศ. 2452 | หม่อมชื้น สุริยง ณ อยุธยา (สกุลเดิม บุนนาค) | มิได้สมรส | |
2. | หม่อมเจ้าแฝด (ไม่มีพระนาม) | 6 มิถุนายน พ.ศ. 2454 | 7 มิถุนายน พ.ศ. 2454 | มิได้สมรส | ||
3. | หม่อมเจ้าแฝด (ไม่มีพระนาม) | 6 มิถุนายน พ.ศ. 2454 | 7 มิถุนายน พ.ศ. 2454 | มิได้สมรส | ||
4. | หม่อมเจ้ารัศมีสุริยัน สุริยง | 29 มีนาคม พ.ศ. 2456 | 19 มิถุนายน พ.ศ. 2531 | หม่อมจง สุริยง อยุธยา | หม่อมมาร์แซลล์ สุริยง ณ อยุธยา (สกุลเดิม ดูมาส์) | หม่อมราชวงศ์สุรินทร์ สุริยง |
5. | ท่านผู้หญิงสุริยนันทนา สุจริตกุล | 7 สิงหาคม พ.ศ. 2456 | 4 สิงหาคม พ.ศ. 2557 | หม่อมเรณี สุริยง อยุธยา (สกุลเดิม ฟุสโก) | จิตติ สุจริตกุล | ไกรจิตต์ สุจริตกุล |
6. | กิรณานฤมล ดูรยะชีวิน | 9 มิถุนายน พ.ศ. 2458 | 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2547 | หม่อมสวง สุริยง ณ อยุธยา | หม่อมเจ้าเจตนาธร จักรพันธุ์ หลวงไพเราะเสียงซอ (อุ่น ดูรยะชีวิน) | ผกากน ทองคำ พิมลชัย ดูรยะชีวิน พิไลวรรณ ม่วงศิริธรรม จันทราภรณ์ พลดี สุริยพันธุ์ ดูรยะชีวิน |
7. | หม่อมเจ้าโกศลสุริยาทิตย์ สุริยง | 14 มิถุนายน พ.ศ. 2458 | 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2538 | หม่อมเรณิ สุริยง ณ อยุธยา (สกุลเดิม ฟุสโก) | หม่อมธีระ สุริยง ณ อยุธยา (นามเดิม เทรุโกะ อีชิมัทสึ) หม่อมอรพินท์ สุริยง ณ อยุธยา (สกุลเดิม เบอร์เดน) | หม่อมราชวงศ์ทัศนัย สุริยง หม่อมราชวงศ์เชื้อชัย สุริยง หม่อมราชวงศ์เดือนเต็ม ปานแสง |
8. | หม่อมเจ้ากิติสุริโยภาส สุริยง | 21 มิถุนายน พ.ศ. 2459 | 14 มิถุนายน พ.ศ. 2481 | มิได้สมรส | ||
9. | หม่อมเจ้าทินชาติธำรง สุริยง | 14 กันยายน พ.ศ. 2459 | 16 กันยายน พ.ศ. 2540 | หม่อมจง สุริยง อยุธยา | หม่อมราชวงศ์ศุภกันต์ สุริยง (ราชสกุลเดิม เทวกุล) | หม่อมราชวงศ์ทินเทวัญ สุริยง หม่อมราชวงศ์วโรทัย สุริยง |
10. | หม่อมเจ้าอติวงศ์วิวัสวัติ สุริยง | 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2460 | 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549 | หม่อมเรณิ สุริยง อยุธยา (สกุลเดิม ฟุสโก) | หม่อมสุลาลีวัลย์ สุริยง ณ อยุธยา (สกุลเดิม สุวรรณทัต) | หม่อมราชวงศ์ธิติสาร สุริยง หม่อมราชวงศ์ประยูรพันธุ์ สุริยง หม่อมราชวงศ์นันทนา สุริยง หม่อมราชวงศ์อำพล สุริยง หม่อมราชวงศ์อัจจิมา สุริยง |
11. | หม่อมเจ้าสุริยทัตรังสรรค์ สุริยง | 18 กันยายน พ.ศ. 2460 | 1 เมษายน พ.ศ. 2514 | หม่อมเรณี สุริยง อยุธยา (สกุลเดิม ฟุสโก) | หม่อมสดับ สุริยง ณ อยุธยา (สกุลเดิม สันธินาค) | |
12. | หม่อมเจ้าสุวรรณกุมารี สุริยง | 2 สิงหาคม พ.ศ. 2461 | 27 ตุลาคม พ.ศ. 2549 | หม่อมเรณิ สุริยง อยุธยา (สกุลเดิม ฟุสโก) | มิได้สมรส |
ธรรมเนียมพระยศของ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส | |
---|---|
ธงประจำพระอิสริยยศ | |
ตราประจำพระองค์ | |
การทูล | ใต้ฝ่าพระบาท |
การแทนตน | ข้าพระพุทธเจ้า |
การขานรับ | พ่ะย่ะค่ะ/เพคะ |
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส | พระชนก: พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว | พระอัยกาฝ่ายพระชนก: พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว | พระปัยกาฝ่ายพระชนก: พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย |
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนก: สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี | |||
พระอัยยิกาฝ่ายพระชนก: สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี | พระปัยกาฝ่ายพระชนก: สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ | ||
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนก: หม่อมน้อย | |||
พระชนนี: เจ้าจอมมารดาโหมด ในรัชกาลที่ 5 | พระอัยกาฝ่ายพระชนนี: เจ้าพระยาสุรวงษ์ไวยวัฒน์ (วร บุนนาค) | พระปัยกาฝ่ายพระชนนี: สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) | |
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนนี: ท่านผู้หญิงกลิ่น | |||
พระอัยยิกาฝ่ายพระชนนี: ท่านผู้หญิงอิ่ม | พระปัยกาฝ่ายพระชนนี: ไม่มีข้อมูล | ||
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนนี: ไม่มีข้อมูล |
This article uses material from the Wikipedia ไทย article พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). เนื้อหาอนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้ CC BY-SA 4.0 เว้นแต่ระบุไว้เป็นอื่น Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ไทย (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.