จานบลูเรย์ (อังกฤษ: Blu-ray Disc) หรือ บีดี (BD) คือรูปแบบของจานแสงสำหรับบันทึกข้อมูลความละเอียดสูง ชื่อของจานบลูเรย์มาจากช่วงความยาวคลื่นที่ใช้ในระบบบลูเรย์ ที่ 405 nm ของเลเซอร์สี ฟ้า ซึ่งทำให้สามารถเก็บข้อมูลได้มากกว่าดีวีดีที่มีขนาดแผ่นเท่ากัน โดยดีวีดีใช้เลเซอร์สีแดงความยาวคลื่น 650 nm โดยในอดีตมีคู่แข่งอย่าง HD DVD หรือ high definition optical disc format war ผลิตโดย โตชิบา และเลิกผลิตเครื่องเล่น HD DVD ไปในเดือนมกราคม พ.ศ.
2548 เนื่องจาก HD DVD ได้รับความนิยมน้อยกว่า และหันมาผลิตเครื่องเล่นจานบลูเรย์แทนตั้งแต่ พ.ศ. 2547
จานบลูเรย์สีฟ้า | |
รูปแบบ | High-density optical disc |
การเข้ารหัส | H.262/MPEG-2 Part 2 H.264/MPEG-4 AVC VC-1 |
ความจุ | 25 GB (single-layer) 50 GB (dual-layer) 100/128 GB (BDXL) |
ขนาดบล็อก | 64 KB ECC |
กลไกการอ่าน | 405 nm diode laser |
พัฒนาโดย | Blu-ray Disc Association |
ขนาด | 120 mm (4.7 in) diameter 1.2 mm thickness |
การใช้ | Data storage High-definition video (1080p) High-definition audio Stereoscopic 3D PlayStation 3 games PlayStation 4 games Xbox One games |
มาตรฐานของจานบลูเรย์พัฒนาโดยกลุ่มของบริษัทที่เรียกว่า Blu-ray Disc Association ซึ่งนำโดยฟิลิปส์และโซนี เปรียบเทียบกับเอชดีดีวีดี (HD-DVD) ที่มีลักษณะและการพัฒนาใกล้เคียงกัน จานบลูเรย์มีความจุ 25 GB ในแบบชั้นเดียว (Single-Layer) และ 50 GB ในแบบสองชั้น (Double-Layer) ขณะที่เอชดีดีวีดีแบบชั้นเดียว มี 15 GB และสองชั้นมี 30 GB โดยสามารถเพิ่มการหักเหแสงได้ทั้งหมด 4 ชั้นเพิ่มความจุในการอ่านเขียนไปที่ 128 GB เลยทีเดียว
ระบบภาพความชัดสูงหรือ High-definition video (HD) โดยใช้ระบบพิกเซลระดับ 1080p (1920×1080 pixels) ใช้ความเร็วในการฉาย 60 (59.94) ภาพต่อวินาที fields โดยมากกว่า DVD รุ่นเก่าที่สามารถทำความละเอียดภาพได้แค่ SD หรือ 480p (NTSC, 720×480 pixels) โดยอย่างมากไม่เกิน 576p (PAL, 720×576 pixels)
ซึ่งปกติจานบลูเรย์นั้นจะมีลักษณะคล้ายกับแผ่นซีดีหรือดีวีดี โดยจานบลูเรย์จะมีลักษณะแบบหน้าเดียวและสองหน้า โดยแต่ละหน้าสามารถรองรับได้มากถึง 2 ชั้น อาทิ จาน BD-R (SL) หมายถึง Blu-Ray Disc ROM แบบ Single Layer แบบหน้าเดียว มีความจุ 25 GB จาน BD-R (DL) หมายถึง Blu-Ray Disc ROM แบบ Double Layer แบบหน้าเดียว มีความจุ 50 GB จาน BD-R (2DL) หมายถึง Blu-Ray Disc ROM แบบ Double Layer แบบสองหน้า มีความจุ 100 GB โดยปี 2013 สามารถผลิต BD-XL ซึ่งมีขนาดมากกว่า 100 GB ไปที่ 128 GB ได้แล้ว
ส่วนความเร็วในการอ่านหรือบันทึกจานบลูเรย์ที่มีค่า 1x, 2x, 4x ในแต่ละ 1x จะมีความเร็ว 36 เมกะบิตต่อวินาที นั่นหมายความว่า 4x นั่นจะสามารถบันทึกได้เร็วถึง 144 เมกะบิตต่อวินาที โดยมีนักวิทยาศาสตร์จาก NASA[ต้องการอ้างอิง] เป็น ผู้พัฒนาต่อจากระบบบันทึกข้อมูลที่ใช้ในโครงการอวกาศ
ปี (พ.ศ.) | ปริมาณการขาย (พันล้าน) |
---|---|
2548 | 1.2 |
2549 | 19.2 |
2550 | 82.9 |
2551 | 177.2 |
2552 | 350 |
Type | Diameter (cm) | Layers | Capacity | ||
---|---|---|---|---|---|
Bytes | MiB | GB | |||
Standard disc size, single layer | 12 | 1 | 25,025,314,816 | 23,866.00 | 25.0 |
Standard disc size, dual layer | 12 | 2 | 50,050,629,632 | 47,732.00 | 50.1 |
Standard disc size, XL 3 layer | 12 | 3 | 100,103,356,416 | 95,466.00 | 100.1 |
Standard disc size, XL 4 layer | 12 | 4 | 128,001,769,472 | 122,072.00 | 128.0 |
Mini disc size, single layer | 8 | 1 | 7,791,181,824 | 7,430.25 | 7.8 |
Mini disc size, dual layer | 8 | 2 | 15,582,363,648 | 14,860.50 | 15.6 |
The BDXL รองรับขนาด 100 GB และ 128 GB โดยใช้จานเดียว และ 100 GB ในการเขียนอ่านซ้ำโดยเปิดตัวใน เดือน มิถุนายน 2553
BD-R 3.0 Format Specification (BDXL) เพิ่มคุณภาพชั้น ในการพัฒนา BDAV format ด้วยการอ่านจานความเร็ว 2× และ 4× โดยการส่งผ่านข้อมูล 100/128 GB และ ใช้พื้นที่เพียง UDF2.5/2.6.
BD-RE 4.0 Format Specification (BDXL) เพิ่มคุณภาพชั้น ในการพัฒนาระบบอ่านเขียนซ้ำ BDAV พร้อมความเร็ว 2× และ 4× โดยการส่งผ่านข้อมูล 100 GB พร้อมการใช้พื้นที่เพียง UDF2.5 ในระบบ
+ BD drive speeds | ความเร็วสูงสุด | อ่านข้อมูล | ~เขียนข้อมูล (นาที) | ||
---|---|---|---|---|---|
Mbit/s | MB/s | จานชั้นเดียว | จานสองชั้น | ||
1× | 36 | 4.5 | 90 | 180 | |
2× | 72 | 9 | 45 | 90 | |
4× | 144 | 18 | 22.5 | 45 | |
6× | 216 | 27 | 15 | 30 | |
8× | 288 | 36 | 11.25 | 22.5 | |
10× | 360 | 45 | 9 | 18 | |
12× | 432 | 54 | 7.5 | 15 | |
14× | 504 | 63 | 6.5 | 13 | |
16× | 576 | 72 | 5.7 | 11.5 |
AVCHD เป็นการพัฒนาจากระบบ ภาพความละเอียดสูง high definition tapeless camcorder โดยความเข้ากันได้จากระบบเดิม random access ที่ความคมชัดต่ำ และการบันทึกเสียงที่ต่ำไม่ได้คุณภาพ จึงจำเป็นต้องสร้างระบบ AVC-video และ ระบบเสียง Dolby AC-3 (or linear PCM) มาใช้ในแบบ ดิจิทัล
โดยระบบการเล่น AVCHD playback แต่เดิมยังไม่รองรับในจานบลูเรย์ playback จนมีการยกระดับความเข้ารหัสคุณภาพของภาพและเสียงให้มากกว่าระบบเดิม โดยสามารถใช้ควบคุ่กับ ระบบ DVD เดิม ทั้งสื่อบันทึกแบบเก่า SD/SDHC memory cards, "Memory Stick" cards และฮาร์ดดิสก์
AVCREC สามารถใช้ใน BDAV เพื่อการบันทึกไฟล์วิดีโอ คุณภาพสูงมากกว่า DVD สามารถนำเสนอ AVCREC ในการยกระดับคุณภาพของภาพยนตร์จาก DVD ขึ้นมาเป็นระบบคุณภาพความละเอียดสูง โดยประเทศญี่ปุ่น ISDB โดยเปลี่ยจากการบันทึกแบบความคมชัดปกติไปเป็นแบบดิจิทัลทีวี digital video recorder จำเป็นต้องบันทึกในพื้นที่ขนาดใหญ่ขึ้น โดย BLU RAY ให้พื้นที่มากกว่า HD REC
Blu-ray Disc Association (BDA) กำหนดมาตรฐานสำหรับการบันทึกข้อมูลภาพพิเศษทางลักษณะการเรียงตัวของชั้นภาพ ซึ่งเรียกว่าภาพยนตร์สามมิติ (3D film) และโทรทัศน์สามมิติ (3D television) ลงบนจานบลูเรย์ ในวันที่ 17 ธันวาคม 2552 BDA ประกาศมาตรฐานและคุณสมบัติของไฟล์ข้อมูลวิดีโอสามมิติ เพื่อให้สามารถบันทึกข้อมูลภาพยนตร์สามมิติลงแผ่น Blu-ray Disc และเปิดรับชมเป็นแบบภาพสามมิติได้อย่างถูกต้องเป็นมาตรฐานเดียวกัน อีกทั้งยังจะต้องสามารถเปิดชมจานบลูเรย์สามมิติโดยเลือกเป็นแบบภาพธรรมดาหรือสองมิติได้ตามปกติของเครื่องเล่น Blu-ray
โดยบริษัท Sony ได้นำเอาความสามารถทางสามมิติและระบบเล่นจานบลูเรย์สามมิติใส่ลงใน firmware upgrade ของเครื่องเล่นเกม PlayStation 3 ในวันที่ 21 เมษายน 2553 ให้สามารถเล่นภาพยนตร์สามมิติได้ โดยในการพัฒนา version 3.70 การอัปเดต วันที่ 9 สิงหาคม 2554 PlayStation 3 รองรับระบบ เสียง DTS-HD Master Audio และ DTS-HD High Resolution Audio ในระบบการเล่นภาพยนตร์จากจานบลูเรย์สามมิติ รวมทั้ง Dolby TrueHD
ความละเอียดระดับสูง High-definition video โดย BD-ROMs สามารถฉายภาพขนาด 1920×1080 pixel ด้วยความเร็ว 60 (59.94) fields ต่อวินาที โดยสามารถลดความเร็วภาพเป็น 1920×1080 pixel ความเร็วในการฉาย 24 ภาพต่อวินาที สามารถเพิ่มระดับเป็น 59.94 ภาพต่อวินาที จากความละเอียดเดิม 1280×720 พิกเซล โดยปัจจุบันรองรับความกว้างของภาพที่ 1920×1080 โดยความเร็วในการฉาย 60p และ 50p
ความกว้างของภาพ | ความเร็วภาพต่อวินาที | สัดส่วนภาพ |
---|---|---|
1920×1080 | 60i (59.94i) | 16:9 |
1920×1080 | 50i | 16:9 |
1920×1080 | 24p | 16:9 |
1920×1080 | 23.976p | 16:9 |
1440×1080[b] | 60i (59.94i) | 4:3 |
1440×1080[b] | 50i | 4:3 |
1440×1080[b] | 24p | 4:3 |
1280×720 | 60p (59.94p) | 16:9 |
1280×720 | 50p | 16:9 |
1280×720 | 24p | 16:9 |
720×480 | 60i (59.94i) | 4:3 or 16:9 |
720×576 | 50i | 4:3 or 16:9 |
Specification of BD-ROM Primary audio streams: | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
LPCM (lossless) | Dolby Digital | Dolby Digital Plus | Dolby TrueHD (lossless) | DTS Digital Surround | DTS-HD Master Audio (lossless) | DRA | DRA extension | |
Max. bitrate | 27.648 Mbit/s | 640 kbit/s | 4.736 Mbit/s | 18.64 Mbit/s | 1.524 Mbit/s | 24.5 Mbit/s | 1.5 Mbit/s | 3.0 Mbit/s |
Max. channel | 8 (48 kHz, 96 kHz), 6 (192 kHz) | 5.1 | 7.1 | 8 (48 kHz, 96 kHz), 6 (192 kHz) | 5.1 | 8 (48 kHz, 96 kHz), 6 (192 kHz) | 5.1 | 7.1 |
Bits/sample | 16, 20, 24 | 16, 24 | 16, 24 | 16, 24 | 16, 20, 24 | 16, 24 | 16 | 16 |
Sample frequency | 48 kHz, 96 kHz, 192 kHz | 48 kHz | 48 kHz | 48 kHz, 96 kHz, 192 kHz | 48 kHz | 48 kHz, 96 kHz, 192 kHz | 48 kHz | 48 kHz, 96 kHz |
Feature | BD-Audio | BD-Video | |||
---|---|---|---|---|---|
Grace Period[d] | Bonus View | BD-Live[e] | Blu-ray 3D | ||
Profile 3.0[c] | Profile 1.0 | Profile 1.1 | Profile 2.0 | Profile 5.0 | |
Built-in persistent memory | No | 64 KB | 64 KB | 64 KB | 64 KB? |
Local storage capability[a] | No | Optional | 256 MB | 1 GB | 1 GB |
Secondary video decoder (PiP) | No | Optional | Mandatory | Mandatory | Mandatory |
Secondary audio decoder[b] | No | Optional | Mandatory | Mandatory | Mandatory |
Virtual file system | No | Optional | Mandatory | Mandatory | Mandatory |
Internet connection capability | No | No | No | Mandatory | Mandatory |
^ a This is used for storing audio/video and title updates. It can either be built-in memory or removable media, such as a memory card or USB flash memory.
^ b A secondary audio decoder is typically used for interactive audio and commentary.
^ c Profile 3.0 is a separate audio-only player profile. The first Blu-ray Disc album to be released was Divertimenti, by record label Lindberg Lyd, and it has been confirmed to work on the PS3.
^ d Also known as Initial Standard profile.
^ e Also known as Final Standard profile.
มีการแบ่งประเทศในการเข้ารหัสเพื่อการจัดจำหน่ายตามภูมิภาคต่าง ๆ
รหัสพื้นที่ | ประเทศ |
---|---|
เอ | ประเทศในอเมริกาเหนือ, อเมริกากลาง, อเมริกาใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมทั้งไต้หวัน, ญี่ปุ่น, ฮ่องกง, มาเก๊า และเกาหลี |
บี | ประเทศในยุโรป, แอฟริกา และเอเชียตะวันตก รวมทั้งออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ |
ซี | ประเทศในเอเชียกลางและเอเชียใต้ รวมทั้งจีนและรัสเซีย |
ออปติคอลดิสก์ (ดิสก์แสง) |
เลเซอร์ดิสก์ (ค.ศ. 1978) - เลเซอร์ฟิล์ม (ค.ศ. 1984) - ซีดี - วีซีดี (ค.ศ. 1993) - ดีวีดี (ค.ศ. 1996) - DVD-Video (ค.ศ. 1996) - มินิดีวีดี - ซีวีดี (1998) - เอสวีซีดี (1998) - เอฟเอ็มดี (2000) - EVD (2003) - FVD (2005) - UMD (2005) - VMD (2006) - HD DVD (2006) - Blu-ray Disc (BD) (2006) - เอวีซีเอชดี (2006) - Tapestry Media (2007) - Ultra HD Blu-ray (2010) - เอชวีดี (TBA) - PH-DVD (TBA) - Protein-coated disc (TBA) - Two-Photon 3-D (TBA) |
This article uses material from the Wikipedia ไทย article บลูเรย์, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). เนื้อหาอนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้ CC BY-SA 4.0 เว้นแต่ระบุไว้เป็นอื่น Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ไทย (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.