ความสว่าง (อังกฤษ: luminance) เป็นปริมาณเชิงแสงที่บอกค่าความเข้มของการส่องสว่างต่อพื้นที่ในทิศทางที่กำหนด โดยจะระบุปริมาณแสงที่ผ่านทะลุ หรือเปล่งแสงออกมาจากพื้นที่หนึ่งๆ และตกกระทบในมุมตันที่กำหนด
หน่วยเอสไอ ของค่าความสว่างนั้น เรียกว่า แคนเดลาต่อตารางเมตร เขียนย่อเป็น cd/m2 สำหรับหน่วยซีจีเอสของค่าความสว่าง คือ stilb ซึ่งมีค่าเท่ากับ 1 แคนเดลาต่อตารางเซนติเมตร หรือ 10 kcd/m2
ค่าความสว่างนั้น มักจะใช้ระบุถึงการเปล่งแสง หรือการสะท้อนแสงจากพื้นผิวราบที่กระจายแสง ความสว่างนี้จะบอกว่า ตาของเราที่มองดูพื้นผิวจากมุมหนึ่งๆ นั้น รับรู้ถึงกำลังความสว่างได้มากเท่าใด ความสว่างจึงเป็นตัวบ่งบอกว่าพื้นผิวนั้นดูสว่างเพียงใด ในกรณีนี้ มุมตันที่แสงตกกระทบนั้น จึงเป็นมุมตันที่เกิดจากระนาบของจากรูม่านตานั่นเอง
ในอุตสาหกรรมภาพวิดีโอจะใช้ค่าความสว่าง เป็นตัวบอกถึงความสว่างของจอภาพ และในอุตสาหกรรมนี้ จะเรียกหน่วยค่าความสว่าง 1 แคนเดลลาต่อตารางเมตร ว่า นิต ใช้ตัวย่อว่า nt สำหรับจอคอมพิวเตอร์โดยทั่วไป จะให้ค่าความสว่างประมาณ 50 – 300 nt
ความสว่างนั้นแปรผันต่างกันไปในบรรดาทัศนูปกรณ์ทางเรขาคณิต นั่นหมายความว่า สำหรับระบบทัศนูปกรณ์ในอุดมคติหนึ่งๆ ค่าความสว่างขาออก จะเท่ากับค่าความสว่างขาเข้า ตัวอย่างเช่น หากเราสร้างภาพย่อด้วยเลนส์ กำลังความสว่างจะถูกบีบในพื้นที่ขนาดเล็กลง นั่นหมายความว่าง ค่าความสว่างที่ภาพดังกล่าวจะสูงขึ้น แต่แสงที่ระนาบของภาพจะเติมมุมตันที่ใหญ่ขึ้น ทำให้ค่าความสว่างออกมาเท่าเดิม โดยถือว่าไม่มีการสูญเสียที่เลนส์ และภาพนั้นก็ไม่มีทางที่จะสว่างมากไปกว่าภาพเดิม
การหาค่าความสว่าง อาจคิดได้จากสูตรต่อไปนี้
โดยที่
This article uses material from the Wikipedia ไทย article ความสว่าง (ทัศนศาสตร์), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). เนื้อหาอนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้ CC BY-SA 4.0 เว้นแต่ระบุไว้เป็นอื่น Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ไทย (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.