Kiám-sek
Tiàm chit ê wiki khui "Siá+jī+hē+thóng" chit ia̍h!
Chi̍t-pîng "Bûn-jī hē-thóng" ê ia̍h-bīn sī pe̍h-ōe-jī, ū hàn-jī liân-kiat"文字系統" ê ia̍h-bīn tī chi̍t-hāng tiám-chhut. Koan-hē tiān-náu ê "bûn-jī" chu-liâu,… |
Chi̍t-ê jī-bó-hē (Ji̍t-gí: 字母系; Eng-gí: alphabet) ia̍h jī-bú-hē, sī chi̍t thò jī-bó, sī siá bûn-jī ê chi̍t cho͘ hû-hō. Giâm-keh ì-sù ê jī-bó-hē hē-thóng ū khu-hun… |
leh kài-siāu kā bûn-jī pit-ōe phòng chhut chóa-bīn ê phû-jī. Braille-sek ê phòng-jī sī lī-ēng chhiok-kám thoân-ta̍t ê siá-jī hē-thóng, it-poaⁿ sī keng-kòe… |
Abugida (Tùi Abugida bûn-jī choán--kòe) (goân chū Ge'ez-gí አቡጊዳ ’abugida), sī chi̍t cho͘ siá-jī hē-thóng, kā sio-chiap ê chú-im chham bó-im siá chò chi̍t-ê tan-goân. Ta̍k-ê tan-goân ê ki-pún hêng-thé… |
Lô-má-jī/Roma-jī (Hàn-jī: 羅馬字), Lia̍p(La)-teng-jī/Lating bûn-jī (Hàn-jī: 拉丁字) sī sè-kài siāng sî-kiâⁿ ê bûn-jī hē-thóng, Eng-gí kap chē-chē ê gí-giân… |
Chìaⁿ-jī-hoat (Hàn-jī: 正字法) sī 1-thò kui-chek. Chit-thò kui-chek kui-tēng án-choáⁿ chèng-khak ê iōng 1-ê bûn-jī hē-thóng lâi siá 1-ê gí-giân.… |
Kò-pia̍t ê jī-bó (lī-bú) sī jī-bó hē-thóng lāi-bīn ê bûn-jī tan-goân, pún-sin sǹg sī chi̍t-ê grapheme, ia̍h tiō sī siá-jī ê tan-ūi. Tû-liáu kóng giâm-keh… |
su-siá hē-thóng pí-kàu (ing-gú: Comparison of Hokkien writing systems), Bân-lâm-gú ū tsiânn-tsē bô kāng-khuán ê su-siá hē-thóng, pau-kuat Lating-jī, tsù-im… |
Choán-siá ū khó-lêng sī kóng: Choán-siá (gí-giân-ha̍k), chiong kóng-ōe choán chò su-siá hêng-sek. Choán-jī, chiong chi̍t khoán sū-siá hē-thóng choán chò… |
"Pe̍h-ōe-jī" chit-ê 7 jī-bó ê cho͘-ha̍p tiō sī chi̍t-ê jī-sû. Sui-bóng sī ì-sù ê tan-goân, chit tōaⁿ ōe sī-m̄-sī sǹg chò "chi̍t ê jī-sû", tio̍h siū siá-jī hē-thóng… |
Hàn-jī (漢字, Ji̍t-pún-oē: kanji, Hân-kok-oē: hanja, Oa̍t-lâm-oē: hán tư), sī iōng lâi siá kúi-nā-chióng hiān-tāi kap kó͘-tāi gí-bûn ê su-siá bûn-jī hē-thóng… |
Lô-má-jī, Kheh-gí--ê chhiáⁿ khoàⁿ Kheh-gí Pe̍h-oē-jī Pe̍h-ōe-jī (POJ; Hàn-jī: 白話字) sī chi̍t khoán iōng Latin (Lô-má) pheng-im hē-thóng lâi siá Tâi-ôan… |
Su-siá Hē-thóng (原住民族語言書寫系統) sī Tâi-oân koaⁿ-hong tī 2005 nî kong-pò͘ ê chi̍t thò sú-iōng lô-má-jī su-siá Tâi-oân goân-chū-bîn kok-chióng giân-gú ê hē-thóng… |
Choán-siá (Eng-gí: transcription) tī gí-giân-ha̍k siōng sī kóng kā chi̍t khoán giân-gí ēng hē-thóng-sèng ê hong-sek kì-lio̍k chò siá-jī ê hêng-sek. Choán-jī… |
chá ê jī-bó hē-thóng. Chiàu Hi-lia̍p jī-bó chò ki-chhó͘, āu-lâi koh hoat-tián chhut La-teng, Kyril, kap Kopto téng bûn-jī. Hiān-sî ê Hi-lia̍p jī-bó ū 24… |
Im-phiau (IPA). Tû-liáu jī-bó khoán ê kì-hō í-gōa, ia̍h ū chhiūⁿ sú-iōng tô͘-ōe kì-lio̍k ê Khó-kiàn Kóng-ōe (Visible Speech) hē-thóng, he̍k-chiá sī ēng tāi-piáu… |
Hái-lâm Pe̍h-oē-jī (Bǽh-oe-tu) sī 1 khoán iōng Latin (Lô-má) phèng-im hē-thóng lâi siá Hái-lâm-oē ê su-bīn bûn-jī. I sī Tan-kok thoân-kàu-sū Carl C. Jeremiassen… |
Lō͘-se-a-gí ê jī-bó sī chi̍t-khóan kái-phian kòe ê Kyril jī-bó, sī hīan-tāi Lō͘-se-a-gí ê su-siá hē-thóng. Chit-khóan jī-bó, sī tī Vladimir 1-sè kái-hiòng… |
goân bûn-jī kâng-khoán bô hun siá-hoat. Nā beh kā si̍t-chè ho͘-im chiàu it-tēng ê hē-thóng choán chò chi̍t khoán bûn-jī, kiò chò choán-siá. Pí-lūn Hi-lia̍p-gí… |
kui-lu̍t choán-siá (transcript) chò chāi-tē ê giân-gú. Chóng-sī ū-sî nn̄g khoán giân-gí ê siá-jī hē-thóng chi kan bô hoat-tián giâm-keh ê choán-siá kui-chek;… |