Kiám-sek
Tiàm chit ê wiki khui "Peng+Tó+Le̍k+sú+sū+kiāⁿ" chit ia̍h!
chháu-á, che le̍k-sú-siōng bat chin chē pái chō-chiâⁿ cheng-seⁿ kap lâng iau-iau--sí. Chē-chē un-choâⁿ kap phong-phài ê tē-hā-sio thê-kiong Peng-tó thiân-jiân… |
Bó-tan-siā Sū-kiāⁿ, sī Ji̍t-pún tī 1874-nî, í Okinawa ê Miyako-tó (宮古島) ū lâng hō͘ Tâi-oân Bó͘-tan-siā goân-chū-bîn thâi--sí chò nôa-thâu, chhut-peng tī Lāng-kiô… |
piáu-sī: Jī-jī-pat Sū-kiāⁿ sī Tâi-ôan le̍k-sú téng-koân, sí-siong siōng chē siōng pī-chhám, éng-hióng siōng tōa, siōng chhim ê le̍k-sú sū-kiāⁿ. Jī-jī-pat í-kēng… |
Kó·-lōng-sū (鼓浪嶼), Tiong-kok Tāi-lio̍k kài chhut-miâ ê hong-kéng-khu, tī Hok-kiàn Ē-mn̂g-chhī Ē-mn̂g-tó ê sai-lâm hong, kah Ē-mn̂g-tó keh chi̍t-tiâu 600… |
si̍t-bîn thóng-tī. Sú-bêng kā 228-sū-kiāⁿ khòaⁿ-chò Tâi-ôan-lâng tui-kiû to̍k-li̍p ê piáu-hiān hong-sek. Sú-bêng chiong Tâi-ôan ê le̍k-sú kah tn̂g-kî hō·… |
4 goe̍h 5 ji̍t (toān-lo̍h Sū-kiāⁿ) kiat-peng ê Peipus Ô͘ ô͘-bīn phah iâⁿ Teuton Khî-sū-thoân. 1722 nî: Hô-lân Sai Ìn-tō͘ Kong-si ê mō͘-hiám-ka Jacob Roggeveen hoat-hiān Koh-oa̍h-cheh-tó, tī… |
Andô Rikiti (toān-lo̍h Keng-le̍k) tiúⁿ-koaⁿ Tân Gî (陳儀) chhiam-sú hâng-su, tam-jīm 'Tâi-oân Tē-khu Ji̍t-pún Koaⁿ-peng Siān-hiō Liân-lo̍k-pō͘ Pō͘-tiúⁿ', chú-chhî î-kau sū-hāng, phòe-ha̍p chip-hêng… |
Hiong-káng (toān-lo̍h Le̍k-sú) Tiong-kok-hái kau-chiap ê só͘-chāi, sī iû Hiong-káng-tó, Kiú-liông pòan-tó, Sin-kài kah hū-kīn 200-gōa-ê sió tó-sū cho͘-sêng. Hiong-káng óa pak-pêng sī Kńg-tang-séng… |
Liû-kiû-kok (類「Sú-iōng ISBN mô͘-hoat liân-kiat ê ia̍h」) Liû-khiû koaⁿ-hong siá ê le̍k-sú-chheh Tiong-san Sè-kàm, Tiong-san Sè-phó͘ kap Kiû-iông Kì-sū ê kóng-hoat, Liû-khiû Kûn-tó sī iû lú-sîn Amamikyu chhòng-chō… |
Jia̍t-lân-jia Siâⁿ Pau-ûi-chiàn (類「Tâi-oân ê le̍k-sú」) Tang-lêng-kok ê thóng-tī ùi chiah khai-sí. Tâi-oân le̍k-sú ha̍k-chiá Lô͘ Kiàn-êng (盧建榮) kóng chit kiāⁿ tāi-chì sī "chi̍t-tiûⁿ koat-tēng Tâi-oân chi-āu 400… |
Suh-ka-lò͘ (類「Tâi-tang-koān ê le̍k-sú」) Bunkiet)hia̍p-chō͘ Ji̍t-kun an-tah hoan-siā, Bó͘-tan-siā Sū-kiāⁿ liáu-āu 1875 nî Chheng-kok chèng-hú tī Hêng-chhun poàn-tó kiàn-li̍p Hêng-chhun-koān, Suh-ka-lò͘ koh… |
kap cha-bó͘-lâng. Bí-kok lio̍k-kun tiāu-cha sū-kiāⁿ, hit-tong-sî Bí-kok chóng-thóng Andrew Johnson ūi sū-kiāⁿ iau-kiû Evans thè-ūi. Kâng nî 9 goe̍h Argentine… |
khiok-sī bōe-tàng tī-tio̍h kûn-chiòng ê hiáng-èng, tian-tó, tī 4 go̍eh-hūn ê Thian-an-bûn sū-kiāⁿ--lih, chin-chōe lâng tah-chhut tōa-jī-pò, piáu-sī ài Tēng… |
Jeanne d'Arc (toān-lo̍h Lâi-le̍k) hiòng Reims chìn-peng. Tī Reims, Charles ùi 1429 nî 7 goe̍h 14 siū ka-bián. Charles 7-sè tī 6 goe̍h 20 lî-khui Reims. Chiàu hit tang-chūn sú-ka ê kì-lio̍k… |
Tâi-oân Bîn-chú-kok (類「Tâi-oân ê le̍k-sú」) koaⁿ-oân: Ho̍k chhâ Tâi-oân ûi tiâu-têng khì tē, pek-sèng bû i, î iú sú siú, kù ûi tó-kok, iâu tài hông-lêng, ûi lâm-iông pêng-pè. (伏查臺灣為朝廷棄地,百姓無依,惟有死守,據為島國,遙戴皇靈,為南洋屏蔽。)… |
Taksin (類「CS1 sú-iōng Thài-kok-gí bûn-jī (th)」) bô-hoat-tō͘ kiàn-li̍p ka-kī ê to̍k-li̍p kok-ka. Taksin tī Thonburi teng-tiàu sū-peng, siu-soè, khí siâⁿ; nā-sī siū kàu kong-kek, iā ū hoat-tō͘ chē chûn thiat-thè… |
Hoat-kok, Liân-ha̍p Ông-kok, Lō·-se-a, kap Tiong-kok. (BBC) Hui-lu̍t-pin le̍k-sú siōng thâu-chi̍t-hūn kán-thé Hàn-jī ê pò-chóa : Hàn-gú Ha̍k-si̍p-pò, ji̍t-chiân… |
hit-tong-sî ê lâng kám-kak sī chi̍t kiāⁿ pāi-sio̍k ê tāi-chì. M̄-koh, che tián-tó hō͘ Manet piàn hit chūn gē-su̍t-kài kip-chìn sè-le̍k ê chhōa-thâu. 1860 nî-tāi… |
Tēⁿ Jî-gio̍k (toān-lo̍h Lio̍k-le̍k) Ko-hiông Bí-lē-tó Sū-kiāⁿ, kàu-hōe iú-koan jîn-sū chōe ūi siū khan-liân. Keh-tńg-nî Lîm-the̍h Huih-àn hoat-seng, sì-goe̍h chóng-kàn-sū Ko Chùn-bêng bo̍k-su… |
chò-hóe ná chò ná o̍h. Hun-chò sió-cho· lâi hoat-tián léng-tó châi-lêng, kah-lâng-chò-hóe ê lêng-le̍k, kap kok-jîn chek-jīm. Kin-kú siàu-liân-gín-á ê hèng-chhù… |