Kiám-sek
Tiàm chit ê wiki khui "Bu̍t+lí+ha̍k" chit ia̍h!
Bu̍t-lí-ha̍k (物理學)sī gián-kiù ùi quark kaù kah ú-tiū chéng-kô chū-jiân ê kho-ha̍k. Pau-hâm ú-tiū ê ki-pún sêng-hun sī siáⁿ? In ū siáⁿ-mih ki-pún saⁿ-chok-iōng… |
Seng-bu̍t tē-lí-ha̍k (Eng-gí: biogeography) sī ián-kiù seng-bu̍t ê tē-lí hun-pò͘ kap soàⁿ-pò͘ koè-têng téng ha̍k-būn ê ha̍k-kho, sī seng-bu̍t-ha̍k ê hun-chi… |
Si̍t-bu̍t pēⁿ-lí-ha̍k sī gián-kiù si̍t-bu̍t in pēⁿ-goân (thoân-jiám seng-bu̍t) iáu-sī khoân-kéng chōng-hóng (seng-lí in-sò͘) sán-seng ê pēⁿ ê ha̍k-kho… |
Seng-bu̍t bu̍t-lí-ha̍k (生物物理學; biophysics) sī teh gián-kiù seng-bu̍t ê bu̍t-lí te̍k-sèng ê chi̍t mn̂g seng-bu̍t-ha̍k kap bu̍t-lí-ha̍k kau-chhe ê kho-ha̍k.… |
Nobel Bu̍t-lí-ha̍k Chióng (Sūi-tián-gí: Nobelpriset i fysik, Eng-gí: Nobel Prize in Physics, Ji̍t-pún-gí: ノーベル物理学賞) sī Nobel Chióng ê 1 chióng. 2008 nî… |
chéng-lūi kap kò͘-chō, seng-lí-ha̍k koh ē-tàng hun tōng-bu̍t seng-lí-ha̍k, si̍t-bu̍t seng-lí-ha̍k, sè-pau seng-lí-ha̍k, bî-seng-bu̍t seng-lí-ha̍k téng khoán.… |
Bu̍t-lí hòa-ha̍k (物理化學; Eng-bûn: physical chemistry) sī chi̍t bûn lī-iōng bu̍t-lí-ha̍k ê hoat-chek kap kài-liām lâi gián-kiù hòa-ha̍k léng-he̍k ê hông-koan… |
Khòng-bu̍t-ha̍k (礦物學) sī ūn-iōng bu̍t-lí-ha̍k kap hoà-ha̍k ê hong-hoat lâi gián-kiù khòng-bu̍t ê bu̍t-lí sèng-chit,, hoà-ha̍k sèng-chit, kiat-chiⁿ kò͘-chō… |
George Gabriel Stokes (Tùi George Stokes (bu̍t-lí-ha̍k-ka) choán--kòe) ūi Ài-ní-lân ê sò͘-ha̍k-ka kiam bu̍t-lí-ha̍k-ka. Stokes bat tī Cambridge Tāi-ha̍k chiū-tha̍k kap jīm-kàu. I it-seng tùi bu̍t-lí-ha̍k ê chú-iàu kòng-hiàn… |
ê ha̍k-kho lāi-bīn, chhan-chhiūⁿ si̍t-bu̍t-ha̍k, tōng-bu̍t-ha̍k, seng-thài-ha̍k, hun-lūi-ha̍k, kó͘-seng-bu̍t-ha̍k, tē-chit-ha̍k ia̍h seng-bu̍t tē-lí-ha̍k… |
hun-chi. Kó͘-seng-bu̍t-ha̍k chú-iàu sī tùi kó͘-chá seng-bu̍t ê hêng-thài, hun-lūi, seng-oa̍h hong-sek, seng-chûn tiâu-kiāⁿ kap tē-lí le̍k-sú ê hun-pò͘… |
Seng-bu̍t-ha̍k sī leh gián-kiù seng-bu̍t ham sìⁿ-miā (life) ê kho-ha̍k. Seng-bu̍t-ha̍k chùn-būn--ê ū: seng-bu̍t ê te̍k-chit (characteristics), hun-lūi… |
Liōng-chú la̍t-ha̍k (quantum mechanics) sī 1 chióng lí-lūn bu̍t-lí-ha̍k (theoretical physics), gián-kiù mi̍h-kiāⁿ tī goân-chú kap chhù-goân-chú lia̍p-chú… |
Chìn-hoà seng-bu̍t-ha̍k (Eng-gí: evolutionary biology) sī seng-bu̍t-ha̍k lāi-bīn thàm-thó kok chéng seng-bu̍t chi kan chhin-goân koan-hē kap chha-piat… |
siong-koan sū-kiāⁿ. 6 goe̍h 13 ji̍t: James Clerk Maxwell, Liân-ha̍p Ông-kok bu̍t-lí-ha̍k-ka. 6 goe̍h 27 ji̍t: Sophie Germain, Hoat-kok bu̍t-lí-ha̍k-ka.… |
kho-ha̍k siong-koan sū-kiāⁿ. 11 goe̍h 7 ji̍t: Marie Curie, Hoat-kok bu̍t-lí-ha̍k-ka. 8 goe̍h 25 ji̍t: Michael Faraday, Liân-ha̍p Ông-kok bu̍t-lí-ha̍k-ka.… |
hoà-ha̍k sèng-chit kap bu̍t-lí sèng-chit. Kin-kì só͘ hâm-iú ê bî-lia̍p sèng-chit ê bô-kāng-khoán, ē-sái hun-lūi chò tan-chit kap hoà-ha̍k-bu̍t. Hoà-ha̍k bu̍t-chit… |
Feynman, Bí-kok bu̍t-lí-ha̍k-ka. 7 goe̍h 23 ji̍t: Heinz Pagels, Bí-kok bu̍t-lí-ha̍k-ka. 12 goe̍h 21 ji̍t: Nikolaas Tinbergen, Hô-lân hêng-ûi-ha̍k-ka.… |
Seng-bu̍t-ha̍k ê hun-lūi sī seng-bu̍t-ha̍k-ka hun-lūi seng-bu̍t bu̍t-chéng ê hoat-tō·; hun-lūi ê tùi-siōng pau-koah iáu tī-teh kap í-keng khu̍t-chéng… |
Wolf Bu̍t-lí-ha̍k Chióng (Eng-gí: Wolf Prize in Physics, Ji̍t-pún-gí: ウルフ賞物理学部門) sī Wolf Chióng ê 1 chióng.… |