ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ
This page is not available in other languages.
ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਵਿਕੀ ’ਤੇ ਸਫ਼ਾ "ਕਿੱਸਾ+ਕਾਵਿ++ਦੀਆਂ+ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ" ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਪਰ ਹੇਠਾਂ ਖੋਜ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿਚ ਜ਼ਰੂਰ ਵੇਖੋ ਕਿ ਕਿਤੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸਫ਼ਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਤਾਂ ਨਹੀਂ।
- ਕਿੱਸੇ ਹਨ।” ਪੰਜਾਬੀ ਕਿੱਸੇ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਦੂਸਰੀਆ ਵਿਧਾਵਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰਾ ਕਰਦੇ। ਪੰਜਾਬੀ ਕਿੱਸਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿੱਸਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਹੱਥੋਂ...
- ਦਾ ਹੈ। ਮੱਧਕਾਲੀਨ ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਦੇ ਅਤਿ ਅੰਤ ਪ੍ਰਚੱਲਿਤ ਕਾਵਿ ਅੰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਗੀਤ ਕਹਿਣ ਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਲਤ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਗਣਾ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੇ ਲੋਕ ਕਾਵਿ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਸਹਿ...
- ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ। ਦੂਜੀ ਰਾਏ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ ਮੱਧਕਾਲੀਨ ਬਿਰਤਾਂਤ ਰੂਪਾਂ ਭਾਵ ਕਿੱਸਾ-ਕਾਵਿ, ਵਾਰ-ਕਾਵਿ ਤੇ ਜੰਗਨਾਮਾ ਤੇ ਸਾਖੀਆਂ ਆਦਿ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ ਵਰਗਾ ਕੋਈ ਸਾਹਿਤਕ...
ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਦੇ ਕੇ ਇਸਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਦੀ ਅਮਰ ਧੜਕਣ ਬਣਾਇਆ ਸਗੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿੱਸਾ-ਕਾਵਿ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਆਯਾਸ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਇਕ ਨਵਾਂ ਸੁਹਜ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸ਼ੈਲੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂ...
ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਜਗਬੀਰ ਸਿੰਘ (ਹਿੱਸਾ ਕਿੱਸਾ ਸਾਹਿਤ)ਗਿਆ ਹੈ। ਯਥਾਰਥ ਨਾਲੋਂ ਯਥਾਰਥ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿਚ ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਦਾ ਸਿਰਜਣ ਆਪਣੇ ਨਿੱਖੜਵੇਂ ਚਰਿੱਤਰ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂ ਜੋ ਇਹ ਮਨੁੱਖ...
ਬਾਵਾ ਬੁੱਧ ਸਿੰਘ (ਹਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਸਿਧਾਂਤ)| ਉਹ ਆਪਸੀ ਯੁੱਗ ਦੀ ਚੇਤਨਾ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ, ਸੂਫ਼ੀ ਕਾਵਿ ਅਤੇ ਗੁਰਮਤਿ ਕਾਵਿ ਦਿਆਂ ਵਿਲਖਣਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਚਰਿਤਰਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਚਰਚਾ ਛੇੜਦਾ ਹੈ | ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ...- ਆਧੁਨਿਕ ਯੁੱਗ ਦੀ ਦੇਣ ਹੈ। ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਦੇ ਅੰਸ਼ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਕਥਾ - ਪ੍ਰਧਾਨ ਛੰਦ-ਬੱਧ ਕਿੱਸਾ - ਕਾਵਿ ਵਿਚ ਅਵਸ਼ ਮਿਲਦੇ ਕਹੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪ੍ਰੰਤੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਦੀ ਗੌਰਵਮਈ...
ਮੱਧਕਾਲੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਸੂਫ਼ੀ ਕਾਵਿ ਤੇ ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਸਮੇਤ ਲੋਕ ਗਾਥਾਵਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ।ਮੱਧਕਾਲੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸੂਫ਼ੀ ਕਾਵਿ,ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਵੀਆਂ ਦੀ ਰਚਨਾ...- ਪੂਰਵਕਾਲੀ ਕਿੱਸਾਕਾਰਾਂ ਜਾਂ ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਰਧਾ ਦਿਖਾਉਣ ਹਿੱਤ ਹੈ ਜਾਂ ਉਹ ਗੰਭੀਰ ਤੇ ਸੁਚੇਤ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ? ਇਹ ਵਿਚਾਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ।ਕਿੱਸਾ ਲੇਖਕਾਂ ਦਾ ਚੇਤੰਨ ਯਤਨ ਆਲੋਚਨਾ...
- ਕਾਵਿ-ਸ਼ਾਸ਼ਤਰ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦੀ ਚੇਤਨਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਕੇਵਲ ਪ੍ਰਚੰਡ ਕੀਤਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਮੱਧ ਕਾਲੀਨ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਵਿ-ਧਾਰਾਵਾਂ (ਸੂਫ਼ੀ-ਕਾਵਿ, ਗੁਰਬਾਣੀ, ਕਿੱਸਾ-ਕਾਵਿ ਅਤੇ...
ਲੋਕ ਕਾਵਿ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਗਲਤ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਲੋਕ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਕਾਵਿ ਅਤੇ ਲੋਕ ਗੀਤ ਨੂੰ ਇਕੋ ਮੰਨ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਮਧਕਾਲ ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਦੇ ਪ੍ਰਚਲਿਤ...- ਨਾਥ ਜੋਗੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਿਤ (ਹਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਰੂਪ)ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਨੂੰ ਜੋਗੀਆਂ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਸਾਹਿਤ, ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਅਤੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਕਾਵਿ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੋਗੀਆਂ ਦੇ ਵਾਰ ਵਾਰ ਹਵਾਲੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਜਿਹੜੇ ਪੰਜਾਬ ਨਾਲ...
- ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਿੱਸਾ,ਵਾਰ, ਜੰਗਨਾਮਾ ਜਿਹੀਆ ਕਾਵਿ ਧਾਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦ, ਸਲੋਕ, ਸਤਵਾਰੇ, ਅਠਵਾਰੇ, ਬਾਰਾਂਮਾਹ, ਦੋਹੜੇ, ਗੰਢਾਂ ਜਿਹੇ ਕਾਵਿ ਰੂਪਾਂ ਵਿਚੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ...
"ਬੁੱਢੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਲੋਂ ਸੁਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਕਥਾਵਾਂ (ਬਾਤਾਂ) ਭੱਟਾਂ-ਮਰਾਸੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਾਵਿ-ਕਥਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਮਾਤਰ ਹੀ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਕਥਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਾਵਿਕ ਅੰਸ਼ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਉੱਥੇ...- ਐਂਟੀ ਅਰਨੇਵਰ ਫਿਨਲੈਂਡ ਵਿਚ ਲੋਕ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਸਰਗਰਮ ਸੰਗ੍ਰਹਿਕ. ਸਕੌਟਸਮੈਨ ਐਂਡਰਿ ਲਾਂਗ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਐਂਡਰਿ ਲਾਂਗ ਦੀਆਂ ਫੇਰੀ ਬੁੱਕਾਂ ਦੀਆਂ 25 ਖੰਡਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ...
