धातू

कठीण, वीज, उष्णता यांचे सुवाहक असतात. अल्क धातू अल्कमृदा धातू धातू (ट्रान्जिशन धातू) पोस्ट ट्रान्जिशन धातू लॅंथानॉईड ऍक्टिनॉईड लोखंड सोने चांदी ॲल्युमिनियम...

अल्कमृदा धातू (अन्य मराठी नावे: अल्कधर्मी पार्थिव धातू, अल्कली पार्थिव धातू ; इंग्रजी: Alkaline earth metal" , अल्कलाइन अर्थ मेटल ;) हे आवर्त सारणीमधील...

अल्क धातू (अन्य नामभेद: अल्कली धातू ; इंग्लिश: Alkali metal , अल्कली मेटल ;) हे आवर्त सारणीमधील एकसंयुजी, धनविद्युतभारी धातूंना उद्देशून योजले जाणारे समूहवाचक...

सोने, चांदी, लोखंड, तांबे आणि जस्त या पाच धातूंच्या मिश्रणाला पंच धातू म्हणतात....

तांबे हा निसर्गात आढळणारा विद्युतसुवाहक धातू आहे. तांबे धातू मृदू, तन्यक्षम आणि विद्युत व उष्णतेचा सुवाहक आहे. तांब्याचा उपयोग विद्युतवाहिन्यांमधे, उष्णतावाहकांमधे...

मॅंगनीज (Mn) (अणुक्रमांक २५) हा एक धातू असून ते एक मूलद्रव्य आहे....

रासायनिक गुणधर्म मॅग्नेशियम या मूलद्रव्याशी मिळतेजुळते आहेत. तो संक्रमण धातू गटाचा एक सदस्य आहे. पितळ हे तांबे  आणि जस्त यांचे एक मिश्रधातू आहे. विजय...

(Ir) (अणुक्रमांक ७७) रासायनिक पदार्थ-धातू....

पलाश (संज्ञा-K; अणुक्रमांक-१९;इंग्लिश-पोटॅशियम) हा चंदेरी रंगाचा अल्क धातू आहे. पलाश ion (आयन)[मराठी शब्द सुचवा] सजीव पेशींच्या कामकाजासाठी गरजेचा असतो...

ॲक्टिनियम हा एक चंदेरी पांढऱ्या रंगाचा मऊ धातू आहे. त्याचे रासायनिक चिन्ह Ac हे आहे, व (अणुक्रमांक ८९) आहे. हा धातू किरणोत्सर्गी आहे. शुद्ध स्वरूपातील ॲक्टिनियम...

(अणुक्रमांक १२) धातुरूप रासायनिक पदार्थ. पृथीवर मुबलक प्रमाणात (२.३%) आढळणारा धातू म्हणून मॅग्नेशियमची ओळख आहे. मेंदेलेयेवच्या आवर्त सारणीतील केवळ ६ घटकच मॅग्नेशियमपेक्षा...

साली इंग्लिश रसायनशास्त्रज्ञ व खनिजशास्त्रज्ञ विल्यम ग्रेगॉर यांना एक नवा धातू मेनकॅनाइट खनिजात सापडला त्याव्रून त्यांनी त्याचे नाव मेनाकिन असे ठेवले. पुढे...

चांदी हा एक खूप मौल्यवान धातू आहे . (Ag) (अणुक्रमांक ४७) रासायनिक पदार्थ. इंग्लिश नाव सिल्व्हर. शास्त्रीय नाव आर्जेन्टिनम. चाँदी एक चमकणारी आणि बहुमूल्य...

ऱ्होडियम हे (Rh) (अणुक्रमांक ४५) एक मूलद्रव्य आहे. हा रुपेरी रंगाचा एक कठीण धातू आहे....

रासायनिक पदार्थ आहे. हा कार्बन ग्रुपमधील एक तेजस्वी, कठिण, भूऱ्यारंगाचा पांढरा धातू आहे. हा रासायनिकदृष्ट्या त्याच्या गटातील शेजारी सिलिकॉन आणि टिन सारखाच आहे...

टर्बाइन, धातू कापण्याची यंत्रे या ठिकाणीसुद्धा मॉलिब्डेनमचे सहकार्य मोलाचे ठरते. मॉलिब्डेनमच्या खनिजांचा मोठा भाग फेरोमॉलिब्डेनम या मिश्र धातू निर्मितीसाठी...

मूलद्रव्यांमध्ये मोडतो. पाऱ्याचे वैशिष्ट्य म्हणजे सामान्य तापमानाला द्रवरूपात असणारा पारा हा एकमेव धातू आहे. पारा आणि पाऱ्याची अनेक संयुगे विषारी आहेत....

मध्ये एकच इलेक्ट्रॉन असतो. सोडियम मृदू, चंदेरी रंगाचा अतिप्रतीक्रियाशील अल्क धातू आहे. तो एक मृदु आहे असल्याने चाकू किंवा सुरीने सहज कापता येतो. तो हवेत उघडा...

पितळ हा एक एक मिश्र धातू आहे. तांबे व जस्ताचे मिश्रण करून हा धातू तयार करतात. कांसे किंवा ब्रॉन्झ हाही तांबे आणि जस्त यांचा मिश्र धातू आहे, पण तो बनवण्यासाठी...

आढळत नाही, ते नेहमी लोहसंयुगाच्या रूपात असते. लोहखनिज पासून वापरण्यायोग्य धातू काढण्यासाठी १५०० अंश सेल्सियस (२७३०° फॅ) किंवा त्याहून अधिक तापमानाच्या भट्ट्या...