ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ

ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತ ಭಾರತದ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು; ಉತ್ತರ ಭಾರತ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಮತ್ತು ಭಾಗಶಃ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ...

ಹಮೀರ್ ಇದು ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ದ ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಕಲ್ಯಾಣ್ ಥಾಟ್ ನಲ್ಲಿದೆ.ಇದನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯ ಹಮೀರ್ ರಾಗದಿಂದ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಭಕ್ತಿರಸ,ವೀರ...

ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ (ಸಂಸ್ಕೃತ: कर्णाटक संगीतम्) ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ. ಭಾರತದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಇನ್ನೊಂದು ಮುಖ್ಯ ಪದ್ಧತಿಯಾದ ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತದಿಂದ ಇದರ ಮುಖ್ಯ...

ಪಂಡಿತ್ ಜಸ್ ರಾಜ್ ರವರು ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಗಾಯಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು.ಮೇವಾಟಿ ಘರಾಣದ ಅದ್ವರ್ಯುವಾದ ಇವರು ೧೯೩೦ರಲ್ಲಿ ಹರ್ಯಾಣ ರಾಜ್ಯದ ಹಿಸ್ಸಾರ್ ಎಂಬಲ್ಲಿ...

ರಾಗ ಭೈರವಿ (ಹಿಂದಿ: भैरवि) ಯು ಒಂದು ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಸಂಪೂರ್ಣ (Sampurna) ರಾಗ.ಇದು ಭೈರವಿ ಥಾಟ್ ಗೆ ಸೇರಿರುತ್ತದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಇದು ಒಂದು ಮುಂಜಾನೆ ರಾಗ...

ದುರ್ಗಾ ವು ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ದ ಒಂದು ರಾಗವಾಗಿದೆ . ಈ ರಾಗ ಬಿಲಾವಲ್ಥಾಟ್ ನಿಂದ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ. ಈ ರಾಗವು ಔಡವ್ -ಔಡವ್ ಸ್ವರೂಪದ್ದಾಗಿದೆ.ಅಂದರೆ ಇದರ ಆರೋಹಣ ಅವರೋಹಣ...

ಎಷಿಯಾದ ಒಂದು ಜನಪ್ರಿಯ ತಾಳವಾದ್ಯ. ಭಾರತ ಉಪಖಂಡದ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ, ಸೂಫಿ ಸಂಗೀತ, ಭಜನೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಶೈಲಿಗಳ ಕಚೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪಕ್ಕವಾದ್ಯವಾಗಿ...

ಅಲಹಾಬಾದ್) ಹಿಂದುಸ್ಥಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಢತಿಯ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖ್ಯಾತಿಯ ಬ್ಞಾಸುರಿ (ಕೊಳಲಿನ ಒಂದು ಪ್ರಕಾರ) ವಾದಕ. ಚೌರಸಿಯಾರವರು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತಗಾರರಾದರೂ ತಮ್ಮ ವಿಶಿಷ್ಟ...

ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯ ತೋಡಿ ರಾಗವು ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯ ತೋಡಿ (ಥಾಟ್)ಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ.ಇದರ ಸಮಾನವಾದ ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ರಾಗವೆಂದರೆ ಭೈರವಿ ಥಾಟ್. ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಪದ್ಧತಿಯ...

ಗುರ್ಜರಿ ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯ ಒಂದು ರಾಗವಾಗಿದೆ . ರಾಗ ಗುರ್ಜರಿಗೆ ಭಾರತದ ಗುಜರಾತ್‌ನ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ...

'ಪೂರಿಯ ಧನಾಶ್ರೀ' ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಒಂದು ರಾಗ.ಇದು ಪೂರ್ವಿ ಥಾಟ್‍ಗೆ ಸೇರಿದೆ."ಪೂರ್ವಿ ಧನಾಶ್ರೀ" ಎಂದೂ ಇದನ್ನು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಇದರ...

ಶ್ರೀಮತಿ ವಡವಾಟಿ ಶಾರದಾ ಭರತ್ ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಹಾಗೂ ರಾಜ್ಯದ ಖ್ಯಾತ ವಚನ ಗಾಯಕರು. ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತಗಾಯಕರಾದ ಶ್ರೀಮತಿ ವಡವಾಟಿ ಶಾರದಾ ಭರತ್, ವಿಶ್ವವಿಖ್ಯಾತ...

ವಾದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಳಲು ಕೂಡಾ ಒಂದು.ವೀಣೆ ಹಾಗೂ ಮೃದಂಗ ಉಳಿದೆರಡು ವಾದ್ಯಗಳು.ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಬಾನ್ಸುರಿ ಎಂಬ ಪ್ರಭೇದ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ.ಇದರ ಶ್ರುತಿ ಯು ಮನುಷ್ಯನ...

ಗಳಿಸಿದ್ದರು. ಗಂಗೂಬಾಯಿಯವರ ತಾಯಿ ಅಂಬಾಬಾಯಿಯವರು ಸ್ವತಃ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ಗಾಯಕಿ. ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತ ಗಾಯಕರಾದ ಹೀರಾಬಾಯಿ ಬಡೋದೆಕರ, ಅಬ್ದುಲ್ ಕರೀಮ ಖಾನರು ಧಾರವಾಡ, ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ...

ನಂತರ ಭಾರತೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಉಂಟಾದವು. ಅವು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಹಾಗೂ ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತವಾಗಿ ಮುಖ್ಯಗೊಂಡವು. ಸಪ್ತ ಸ್ವರಗಳು, ರಾಗಗಳು, ತಾಳಗಳು ಇವೆಲ್ಲ...

ಮರಾಠಿ: थाट; ಬೆಂಗಾಲಿ: ঠাট; ಉರ್ದು: ٹھاٹھ; )  ಎಂದರೆ ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಒದು ಮಾರ್ಗ ಅಥವಾ ಪದ್ಧತಿ. ಥಾಟ್‍ನಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ಏಳು ಸ್ವರಗಳಿದ್ದು...

ಭೈರವ್ ,ಅಥವಾ ಭೈರೋನ್ , ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಒಂದು ರಾಗ. ಭೈರವ್ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಶಿವನ ಅವತಾರವಾದ ಭೈರವ ಎಂಬುವುದರಿಂದ ಬಂದಿದ್ದು,ಇದು ಘನತೆ...

ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಸಂಗೀತ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ, ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಇವರದ್ದು ಬಾಲಪ್ರತಿಭೆ. ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಹಾಗೂ ಕರ್ನಾಟಕ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ...

ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಸೂಕ್ತವೆನಿಸಬಹುದು. ರಾಗದ ಸ್ವಭಾವ ಎಂದರೆ ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಆಯಾಮ. ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ಸ್ವಲ್ಪ ಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ ಏಕೆಂದರೆ ಬಹುತೇಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಚಲನಶೀಲ ಹಾಗೂ...

ಕಿರ್ವಾಣಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಾದ್ಯಗಳ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತದ ಒಂದು ರಾಗ ವಾಗಿದೆ. ಕಿರ್ವಾಣಿ ರಾಗದಲ್ಲಿ ಪಿಲೂ ರಾಗದ ಛಾಯೆಗಳಿವೆ. ಆರೋಹಣ ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ದ ನಿ...