ಶ್ರೀರಂಗ ಜನನ

ಆದ್ಯ ರಂಗಾಚಾರ್ಯ ( ಶ್ರೀರಂಗ ) (೧೯೦೪ - ೧೯೮೪) - ಕನ್ನಡದ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವಿದ್ವಾಂಸ, ನಾಟಕಕಾರ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತಿ. ಇವರ "'ಕಾಳಿದಾಸ"' ಎಂಬ ಕೃತಿಗೆ ೧೯೭೧ರ ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ...

(ಮೊದಲ ಕೃತಿ) ಸರಹದ್ದುಗಳ ಆಚೆ ಈಚೆ ವಿಚಯ ಮರೆಯಲಾಗದ ಕಥೆಗಳು(ತ್ರಿಚಿಲುಮೆ ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ ಶ್ರೀರಂಗ ಕಲ್ಯಾಣ ಸರಸ್ವತಿ ಸ್ತ್ರೀ ದರ್ಪಣದಲ್ಲಿ ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ಬೊಗಸೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಳೆನೀರು ಸ್ತ್ರೀವಾದ...

ಕಾಲೇಜು ದಿನಗಳಲ್ಲಿದ್ದಾಗಲೆ ನಾಗಾಭರಣ ಅವರು ಖ್ಯಾತ ನಾಟಕರಚನೆಕಾರ ಮತ್ತು ರಂಗತಜ್ಞ ಶ್ರೀರಂಗ ಅವರ ಸಂಪರ್ಕದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದರು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದಾಗಲೇ ನಾಗಾಭರಣರವರು ಏವಂ ಇಂದ್ರಜಿತ್...

ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಹಾಡುಗಾರನ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಅಭಿನಯಿಸಿದರು. ಗುಮ್ಮನೆಲ್ಲಿಹ ತೋರಮ್ಮ (ರಚನೆ: ಶ್ರೀರಂಗ, ನಿರ್ದೇಶನ: ಭರತ್ ಕುಮಾರ್ ಪೊಲಿಪು) ಕೈಗೆ ಬಂದ ತುತ್ತು (ರಚನೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ದೇಶನ: ಬಾಲಕೃಷ್ಣ...

ಅಪೇಕ್ಷೆಗಳಿಗನುಗುಣವಾಗಿ ಹೊಸವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಗಳಿಸಿತು; ‘ವನರಂಗ’ ಹೊಸ ರೂಪ ಪಡೆಯಿತು; ಶ್ರೀರಂಗ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿತು; ಲಂಕೇಶ್ ಆರ್ಟ್ ಗ್ಯಾಲರಿ ಕಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಿಗಾಗಿ ತೆರೆದುಕೊಂಡಿತು;...

ದೆಹಲಿ. ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳಿಂದ ಗೌರವ. ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದುಬೈನ ೨೦೦೮ರ ಶ್ರೀರಂಗ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ರಾಯಭಾರಿ ಎಂಬ ಬಿರುದು ಮುಂಬಯಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಘದಿಂದ...

ವರಕವಿ ಬೇಂದ್ರೆ ಸಿ.ಸಿ.ಹುಲಕೋಟಿ ಶ್ರೀರಂಗರೊಡನೆ ಐವತ್ತು ವರ್ಷ ಮಡಿವಾಳೇಶ್ವರ ತುರಮುರಿ ಶ್ರೀರಂಗ ಸ.ಸ.ಮಾಳವಾಡ ನನ್ನ ಬದುಕಿನ ಹಾಡು (ಗಂಗೂಬಾಯಿ ಹಾನಗಲ್‍ರನ್ನು ಕುರಿತು ನಿರೂಪಣೆ) ಬಾನುಲಿ...

ಬೇರೆಯವರಿಗೂ ದಾರಿದೀಪವಾದರು. ಹೊಸ ಸಂಸಾರ’ ದ.ರಾ.ಬೆಂದ್ರೆಯವರ ರಚನೆ. ಸಂಧ್ಯಾ ಕಾಲ’ ಶ್ರೀರಂಗ ವಿರಚಿತ. ಭಾಗ್ಯಶ್ರೀ, ಎಲ್.ಜಿ.ಬೇಂದ್ರೆಯವರ ರಚನೆ. ಬೊಂಬಾಯಿನ ಜೈಹಿಂದ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಯೋಜಿಸಿದ...

ಸ್ಪಂದನೆ, ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಬರೆಯುವುದು, ಇತ್ಯಾದಿ. ವಿಧ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ. ೧. ಶ್ರೀರಂಗ (ಸಮಗ್ರ ಕೃತಿಗಳು). ೨. ಹುಯಿಲುಗೋಳ ನಾರಾಯಣರಾಯರ (ಸಮಗ್ರ ಕೃತಿಗಳು). ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ...

ಅವರೊಡನೆ ಜನ ನಾಟ್ಯಮಂಡಲಿ ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ನಾಟ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಡನೆ ನಾಗೇಶ್ ಒಡನಾಟದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಶ್ರೀರಂಗ, ಲಂಕೇಶ್, ಕಾರ್ನಾಡ್, ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಪಾಟೀಲ, ಕಂಬಾರರ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ರಂಗಕ್ಕೆ ತಂದುದೇ ಅಲ್ಲದೆ...

ಎಸ್‌.ವಿ. ರಂಗಣ್ಣ, ಪುತಿನ, ತರಾಸು, ದೇಜಗೌ, ಹಾಮನಾ, ಎಸ್‌.ವಿ. ಪರಮೇಶ್ವರ ಭಟ್ಟ, ಶ್ರೀರಂಗ – ಹೀಗೆ ಆಗಿನ ಕಾಲದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಲೇಖಕರ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಶಾರದಾ ಮಂದಿರದಿಂದ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು...

ಸಾಹಿತಿಯೆಂದು ಎಲ್ಲಿಯೂ ಬಣ್ಣಿಸಿಕೊಂಡೇ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ, ದ.ರಾ ಬೇಂದ್ರೆ, ಬೆಟಗೇರಿ ಕೃಷ್ಣಶರ್ಮ, ಶ್ರೀರಂಗ, ಶಂ.ಭಾ ಜೋಷಿ, ರಂಗರಾವ್ ದಿವಕಾರ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಜನಪ್ರಿಯ ಸಾಹಿತಿ ಶ್ರೇಷ್ಠರಿಗೆ ಪೋಷಣೆ...

ಹೈಸ್ಕೂಲಿನಲ್ಲಿದ್ದಾಗಲೇ ಅವರ ಮೊದಲ ಕಥೆ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. ಕರ್ನಾಟಕ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಬಿ. ಎ. ಕಲಿಯುವಾಗ ಶ್ರೀರಂಗ, ಕೆ.ಟಿ. ಪಾಂಡುರಂಗಿ, ಮಳಗಿಯವರು ಗುರುಗಳು. ಪ್ರಥಮದರ್ಜೆ ಬಾರದ್ದರಿಂದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ವೇತನ...

ಕೃಷ್ಣಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನ ನಡೆಯಿತು. ಮಾಸ್ತಿ, ಶ್ರೀರಂಗ, ಬಿ. ಎ೦. ಶ್ರೀ, ಗೋಕಾಕ, ಬೆಟಗೇರಿ, ಸಾಲಿ - ಹೀಗೆ ಹಲವು ಸಾಹಿತ್ಯ ದಿಗ್ಗಜಗಳ ಸಂದರ್ಶನ...

ಎನ್ಕೆ, ಎಚ್.ಕೆ. ರಂಗನಾಥ್ ಇವರುಗಳು ಶುದ್ಧಹಾಸ್ಯದ ಅಬ್ಬರದ ದರ್ಶನ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಶ್ರೀರಂಗ, ಕಾರಂತ ಇವರ ಹಾಸ್ಯದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ವಿಚಾರದ ಬೆಟ್ಟವೇ ಇರುತ್ತದೆ. ರಾ.ಕು, ಅ.ರಾ.ಸೇ...

ಘನವಾದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ-ವಿಮರ್ಶೆಯೊಂದನ್ನು ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ಒದಗಿಸಿರುವ ವಿಜಯಾ ಅವರ ಕೃತಿ "ಶ್ರೀರಂಗ : ರಂಗಸಾಹಿತ್ಯ"ವನ್ನು ಕೂಡ ಅವರ ಮಕ್ಕಳೇ ಮುಂದೆ ನಿಂತು ಹೊರತರಬೇಕಾಯಿತು. ಹಾಗೆ ತಂದದ್ದರಿಂದ...

ಇತರ  ಸಣ್ಣ ಕೃತಿಗಳಾದ ವೇದಾಂತದೀಪ, ವೇದಾಂತಸಾರ, ಗದ್ಯ  ತ್ರಯ (ಇದು ಸರನಗತಿ ಗದ್ಯಂ, ಶ್ರೀರಂಗ ಗದ್ಯಂ ಮತ್ತು ವೈಕುಂಠ ಗದ್ಯಂ ಎಂಬ ಮೂರು ಗ್ರಂಥಗಳ ಸಂಕಲನವಾಗಿದೆ), ಮತ್ತು ನಿತ್ಯ ಗ್ರಂಥಂ...

ಸ್ತುತಿಗೀತೆಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ , ಅವರು ಶ್ರೀರಂಗಂನ ಶ್ರೀ ರಂಗನಾಥಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀರಂಗ ದೇವಾಲಯ ಸೇವೆಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ದೇವಾಲಯದ ಆಡಳಿತಾಧಿಕಾರಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಕಥೆಯ...

ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಕಂಬಾರ,ನಿರ್ದೇಶನ: ಬಿ.ವಿ.ಕಾರಂತ್) ಪಾತ್ರ: ಬಸ್ಸಿ ಸತ್ತವರ ನೆರಳು - (ರಚನೆ: ಶ್ರೀರಂಗ ನಿರ್ದೇಶನ: ಬಿ.ವಿ.ಕಾರಂತ) ಪಾತ್ರ: ಅವ್ವನವರು ಮದುವೆ ಹೆಣ್ಣು - (ರಚನೆ: ಎಚ್.ಎಸ್.ಶಿವಪ್ರಕಾಶ್...

ಹೆಂಡ್ತಿ ರೋಹನ್ ಫಿಲಂ ಕಂಬೈನ್ಸ್ ಮುದ್ದುರಾಜ್ ಶ್ಯಾಮ್ ಎನ್.ಶೆಟ್ಟಿ ಉಪೇಂದ್ರಕುಮಾರ್ ಶ್ರೀರಂಗ ೮೫ 1991 ಮನೇಲಿ ಇಲಿ ಬೀದೀಲಿ ಹುಲಿ ಮಂತ್ರಾಲಯ ಎಂಟರ್‌ಪ್ರೈಸಸ್ ಸಾಯಿಪ್ರಕಾಶ್ ಬಿ.ಹೆಚ್...