زبان فارسی باستان

زبان فارسی باستان (به پارسی باستان: 𐎠𐎼𐎹، تلفظ: آریا) یکی از زبان‌های شاخهٔ زبان‌های ایرانی از گروه زبان‌های هندوایرانی خانوادهٔ زبان‌های هندواروپایی...

مشتقات واژهٔ فارسی رایج است. در عربی کلاسیک، به‌ویژه در سده‌های نخست دورهٔ اسلامی، به فارسی «لسان العجم» (زبان عجم) می‌گفتند. نام فارسی در زبان‌های غربی از...

زبان فارسی نو یا فارسی نوین (همچنین با نام‌های فارسی دری یا دَری در افغانستان و فارسی تاجیکی یا تاجیکی در تاجیکستان) گویش امروزینِ زبان فارسی است که از...

شاخهٔ زبان‌های ایرانیِ جنوب غربی تعلق دارد و از زبان پارسی باستان ریشه گرفته است و خود نیای زبان فارسی و برخی دیگر ازجمله زبان لارستانی (اچمی)، زبان کوهمره‌ای...

زبان فارسی از زبان کهن‌تر پارسی میانه (یا پهلوی) آمده که آن نیز خود از پارسی باستان سرچشمه گرفته‌است. پارسی باستان زبان رسمی شاهنشاهی هخامنشی بود و نوادهٔ...

هخامنشی دبیره‌ای میخی است که آن دسته از سنگ‌نبشته‌های هخامنشی را که به فارسی باستان است به آن نوشته‌اند. کتیبه‌های مذکور در تخت جمشید، دشت مرغاب، بیستون،...

زبان‌شناختی تاریخی می‌توان به وجودشان اطمینان داشت، آراخوسیایی (رُخَجی) باستان، بلخی باستان، پارتی باستان، خوارزمی باستان، سغدی باستان، شیرازی باستان،...

در زبان فارسی، من ضمیر شخصی منفصل برای اول شخص مفرد (متکلم وحده) است. در واقع اصل این کلمه باید در زبان فارسی امروز 'اَز یا اَژ می‌شد، اما به دلایل تاریخی/زبانشناختی...

زبان فارسی در طول تاریخ به خط‌های گوناگون نوشته شده‌است امّا پس از ظهور و گسترش اسلام توسط عرب‌ها، در ایران و افغانستان برای نوشتن زبان فارسی بیشتر از...

زبان آذری باستان یا پارسی آذری یا پهلوی آذری زبانی است از خانوادهٔ زبان‌های ایرانی غربی که در بخش آذربایجان (آتورپاتکان) و زنجان پیش از گسترش زبان ترکی...

Cuneiform) نوشتاری واژه-هجانگار است که برای نوشتن حداقل پانزده زبان خاور نزدیک باستان استفاده می‌شده‌است. این خط از اوایل عصر برنز تا ابتدای دوران مشترک...

فارسی‌زبانان یا پارسی‌زبانان یا مردمان فارسی مردمان ایرانی‌تباری هستند که زبان بومی‌شان فارسی است. این مردم در طول تاریخ از یک سامانه فرهنگی مشترک و نفوذ...

(فارسی باستان haumavargā)، سکاها «تیزخود» (فارسی باستان tigraxaudā)، سکاهای «آن سوی سغد» (فارسی باستان para sogdam) و سکاهای «آن سوی دریا» (فارسی باستان paradarya)...

حکاکی شده بر روی کوه‌ها به سه زبان عیلامی، پارسی باستان و اکدی نوشته شده‌است. این مقاله به توضیح کتیبه‌های پارسی باستان می‌پردازد. اولین آشنایی اروپائیان...

زبان آرامی باستان نخستین مرحله زبان آرامی است که در قرن سوم در حدود دوران شاهنشاهی ساسانی جای خود را به زبان آرامی میانه داد. بخش آرامی باستان بیش از ۱۳...

فرهنگستان زبان و ادب فارسی یکی از چهار فرهنگستان ایران است که حوزه‌های علمی، ادبی و هنری گوناگون را در ایران و قلمرو زبان فارسی از جنبه‌های موضوعی مختلف...

میان زبانهای ایرانی باستان فقط آثار مکتوب دو زبان فارسی باستان و اوستایی (با دو گرایش گاهانی و متاخر) وجود دارد. برخی دیگر از زبان‌های این دوره که آثار...

زبان اشاره ایرانی یا زبان اشاره فارسی زبان اشاره‌ای است که توسط ناشنوایان و کم‌شنوایان در ایران استفاده می‌شود. این زبان با هجی انگشتی باغچه‌بان تفاوت...

انگلیسی باستان (Ænglisc) یا آنگلو-ساکسون زبانی است که مردم سرزمین انگلستان در سال‌های ۴۵۰ تا ۱۱۰۰ بدان سخن می‌گفته‌اند. انگلیسی باستان با زبان کنونی انگلیسی...

می‌کنیم؟ در جواب این سؤال باید گفت که پسوند مصدری «-تن» در تحول زبان فارسی باستان به فارسی میانه در بعضی موارد به «-دن» تبدیل شده که دلیل آن به نام قانونی...