ھێزی ڕاکێشان

ڕاکێشان یان کێشکردن (بە ئینگلیزی: Gravity) بارێکە تێیدا ئەو تەنانەی کە بارستەیان هەیە یەکدی دەکێشن بەرەو یەک. Halliday, David; Robert Resnick; Kenneth...

نەگۆڕی ڕاکێشان بە ئینگلیزی: Gravitational constant، کە بە G نیشاندەدرێت، نەگۆڕێکی فیزیکی ئەزموونییە کە لە ھەژمارکردنی ڕاکێشانی نێوان دوو شتی خاوەن بارستدا...

F=G{\frac {m_{1}m_{2}}{r^{2}}}}، کە تێیدا: F گەورەیی ھێزی ڕاکێشانی نێوان دوو بارستکەیە، G نەگۆڕی ڕاکێشانە، m١ بارستی نوقتەی یەکەمە، m٢ بارستی نوقتەی دووھەمە،...

ھەروەھا ھەموو دیاردە فیزیکییەکانیان بێجگە لە ھێزی ڕاکێشان، ڕاڤە دەکات. تیۆرییی ڕێژەیی گشتی شرۆڤەی ھێزی ڕاکێشان و پەیوەندیی ئەم ھێزە بە ھێزەکانی دیکەی سروشتەوە...

لەوانەش یاسای ڕاکێشان، بەڵام یاسای ڕاکێشان وەک چەمکێکی فەلسەفەی بیری نوێ دەمێنێتەوە. ساڵی ٢٠٠٦ لەگەڵ بڵاوبوونەوەی فیلمی ڕەعز، یاسای ڕاکێشان سەرنجی زۆری...

پەنادەبردرێتە بەر بوونی ماددەی تاریک و تایبەتمەندییەکانی لەهەر شوێنەواری ھێزی ڕاکێشان کە جێبەجێ دەکرێت لەسەر ماددەی بینراو، تیشکدانەوە، بینای گەردوونی گەورە...

ڕێژەیی گشتی (بە ئینگلیزی: General relativity) تیۆرێکی ئەندازیارییە لەبارەی ڕاکێشان، کە لە ساڵی ١٩١٦ لە لایەن ئەلبێرت ئەنشتاینەوە بڵاو کراوەتەوە. دەقی بیردۆزەکە...

شکانەوەی خۆکاری گونجاندن ، گواستنەوەی ڕووی کوانتەمی. ھێزی ڕاکێشان ، کارۆموگناتیزی ، ھێزی لاواز ، ھێزی بەھێز . فێرمیۆن : (ناووک ، پرۆتۆن ، نیوترۆن ، ئەلیکترۆن...

ئەرکی کارەبایی (ئینگلیزی: Electric potential) لە کیمیادا، ھێزی ڕاکێشانی ئەلکترۆنە لە کاسۆد، یان ھێزی پاڵنەری ئەلکتڕۆنە لە ئانۆد، لە خانەی ڤۆڵتاییدا. پەرتووکی...

پەرەی پێ بدرێت بۆ یاساکانی کادی ڕاکێشان (gravitational fields). پاشان لەگەڵ بڵاوکردنەوەی دوایین بیردۆزی دەربارەی ھێزی ڕاکێشان لە ساڵی ١٩١٦، پەڕەیەکیشی دەربارەی...

تنۆک، کە لە ھەورەکانەوە دەکەونە سەر زەوی و کێشەکەشیان ئەمەندە قورسە کە ھێزی ڕاکێشانی زەوی بتوانێت کاریان تێبکات و بەرەو خۆی ڕایانبکێشێت. بارانبارین سوودێکی...

یەکێکە لە چوار ھێزە سەرەکییەکانی سرووشت (ئەوانی دیکە ھێزی ڕاکێشانی زەوی، ڕاکێشانی نێوانیی لاواز و ڕاکێشانی نێوانیی بەھێز). ئەم کادە دەکڕێت وەک تێکەڵکراوێک...

نموونە پاڵدان و ڕاکێشانی تەنێک، پێی دەگوترێ «ھێزی لێکەوت». لە وێنەی (٢-الف، ب، ج) دا سێ شێوەی گشتی لە ھێزی لێکەوت نیشان دراوە. ھێزی ئەستونی n → {\displaystyle...

پەرتووکی «پرەنسیپە بیرکارییەکانی فەلسەفەی سروشتیدا» نیشانی دا ئەگەر ھێزی ڕاکێشان نێوان تەنە ئاسمانییەکان، ھاوڕێژە بێت لەگەڵ ھەڵگەڕاوەی مەودای نێوانیاندا...

قورساییگە یان گرانیگە خاڵێکە لە سەر یان نێزیکی ھەموو ماکێکدا کە ھەر چی ھێزی راکێشی ڕوو دەکەنە ئەو ماکە، لەو خاڵەدا یەک دەگرنەوە. دەروازەی فیزیک...

٤٣٦٬٠٠٠ کیلۆمەتر، ماوەی خوولانەوە ٨٫٧ رۆژە، خوولانەوەکەشی دەکەوتە ناو ھێزی راکێشانی ھەسارەکە نێزیکترین وێنەی مانگی تیتانیا ھەتا ئێستا بە ھۆکاری ئامێری گەشتکەر٢...

بەندی ڤان دەر ڤۆلس (بە ئینگلیزی: Van der Waals force) بریتییە لە ھێزی ڕاکێشانی نێوان گەردەکان. ئەم ھێزە ھۆکاری بەیەکەوە لکاندنی گەردەکانی ماددەی شلن (وەک...

دەبێت بەو پێیەش ھێزی ڕاکێشانی ئەو تەنە زیاد دەکات، بەپێی ئەم تیۆرییەش چاڵە ڕەشەکان لە قۆناغی گەورەبونێکی ئێجگار زۆردان بۆیە ھێزی ڕاکێشانیان بە شێوەیەکی سەرسووڕھێنەر...

پشتێنە ھەن کە پرێتی لە ھەسارەی بچووک و ئەستێرە و مانگ و زۆریان بەھۆی ھێزی راکێشانی ھەسارەکانی نزیکیان کاریان تێدەکرێ , پشتێنەی یەکەمیان دەکەوێتە نێوان...

بیردەکردەوە کە مەکینەی تەیارەکان وەکوو پێویست بەھێز نین تا بتوانن بەسەر ھێزی زۆری ڕاکێشاندا زاڵ بن یان ئەوەی ھێزەکان بە ئەندازەیەک بەھێزبن کە فڕۆکە مەترسی شکانی...