سەدەی نۆزدەھەم

---Sidenote START--- سەدەی ١٩یەم ناسراوە بە سەدەی سەرھەڵدانی وەرزشەکانی وەک تۆپی پێ، تۆپی سەبەتە، ...ھتد بەتایبەت لە وڵاتانی ئەمریکا و بەریتانیا. ھەروەھا...

دەمەیەکی مۆسیقای کلاسیکی ئەورووپییە کە لە کۆتاییەکانی سەدەی ھەژدەھەم یان زووەکانی سەدەی نۆزدەھەم دەستی پێ کردووە. ئەم شێوازە دەچێتەوە سەر ڕۆمانتیزم، ئەو...

فەڕانسەوی دەڵێ: نابێ سەدەی نۆزدەھەم ھەر بە سەدەی مارکس و نیچە و کەمێک دواتر فڕۆیدەوە ناودێر کرێ، بەڵکوو سەدەی نۆزدەھەم ھەروەھا سەدەی بوودلێریشە. بوودلێر...

Иосиф Плошко؛ ١٨٦٧–١٩٣١) تەلارسازێکی پۆڵەندی بوو لە کۆتایی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتای سەدەی بیستەم، و نووسەری چەندین پڕۆژەی تەلارسازی بووە لە باکوو، ئازەربایجان...

کاریگەری ھەبوو لەسەر رۆشنبیرییی بەنگالیی لەماوەی کۆتاییەکانی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتاکانی سەدەی بیستەمدا. لە ١٩١٣ دا، خەڵاتی نۆبێلی لە ئەدەبدا بردەوە، وەک...

زانستیتر بە کاریگەرییەکانی چارڵز داروین و جۆن لۆک. کۆتایی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتاکانی سەدەی بیستەم ناسراون بە «چاخی ئاڵتوونیی وێژەی مناڵان» چونکە چەندان...

تێکدا، و ڕێگەی خۆشکرد بۆ شۆڕشە ڕامیارییەکانی سەدەی ھەژدە و نۆزدە. جۆرەھا بزووتنەوە ھزرییەکانی سەدەی نۆزدەھەم، لەوانەش لیبرالیزم و نیوکلاسیک، سەرچاوەی ھزریی...

دەکا لە فەلسەفەی سەدەی نۆزدەھەم و بیستەمی بەژی سەرەکیی ئەورووپا. ئەم ڕاستێنەیە لەنێوان فەیلەسووفانی ئینگلیزی-ئاخێو و لە نیوەی دووھەمی سەدەی بیستەمدا سەرچاوکەی...

Warfare) ئاماژەیە بۆ ئەو ئۆپەراسیۆنە سەربازییانەی کە لە کۆتایی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتای سەدەی بیستەمدا ئەنجامدراون، کە تایبەتمەندن بە بەکارھێنانی بەربڵاوی...

تیۆریی ڕێژەیی گشتی داڕشت. ڕیمان یەکێک لە کاریگەرترین ماتماتیکزانانی سەدەی نۆزدەھەم بوو ئەگەر چی بەرھەمێکی کەمی لێ بڵاو بووەتەوە بەڵام کاریگەریی بەرچاوی...

لیبڕاڵ، مامۆستای منداڵانی کەڕ و مافی دەنگدان بووە لە کۆتایی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتای سەدەی بیستەمدا. لە ساڵی ١٩٢٢ وەک جێگری ئەندامی ستۆرتینگ ھەڵبژێردرا،...

ئەمەی خوارەوە لیستێکی سەدە و ھەزارەکانە....

ئەم ناوچەیە نەدۆزرابۆوە لەلایەن ئەوروپییەکانەوە تاوەکو نیوەی دووەمی سەدەی نۆزدەھەم ھۆکاری ناونانەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ئێدمنتنی لۆندەنی ئینگلتەرا. ئێدمنتن...

سەرھەڵدانی ئەم ئەدەبە، بە شێوەیەکی پراکتیی و زانستی بۆ نیوەی دووەمی سەدەی نۆزدەھەم دەگەڕێتەوە. ئەم ئەدەبە، بە شێوەیەکی گشتی، پەیوەندی و بیچمی لێکچووی نێوان...

(١٨٤٩–١٩١٩) گەورەترین نەوتی پیشەسازی ئازەربایجان لە کۆتاییی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتای سەدەی بیستەمدا بوو. ھەروەھا لایەنگری ئایینی بەھایییەکان بووە و لە...

ماتماتیکزانی ئەڵمانی و یەکێک لە بەناوبانگترین ماتماتیکزانانی سەدەی نۆزدەھەم و سەرەتاکانی سەدەی بیستەمە. ھیلبێرت کاریگەریی زۆری ھەبوو لە پەرەپێدان و داھێنانی...

بەرگ پێکدێت کە باس لە گشت شارستانە مرۆیییەکان دەکات لە سەرەتاوە تاکو سەدەی نۆزدەھەم، بە ئارمانچ و ڕێبازی زانستی دادەنریت. کتێبێکی ئینسایکلۆپیدیای فەلسەفەی...

ئۆپەراسیۆنە سەربازییانەی کە لە ماوەی کۆتایی سەدەکانی ناوەڕاستەوە تا سەرەتای سەدەی نۆزدەھەم ئەنجام دەدران. سەرەتای شەڕی مۆدێرن پەرەسەندنی چەکی باروتی وەک موشەکی...

دایکبوونی سانی نەزانراوە، بەڵام دیارە کەسێتی شیعری لە نیوەی دووەمی سەدەی نۆزدەم و سەرەتای سەدەی بیستەم بووە، خوێندنی سەرەتایی لە مەڵبەندی خۆی بووە و ھەر بۆ ئەم...

بدات، ئەوە پێیدەوترێت پێشمێژووناس یان مێژووناسی پێشمێژوو. لە کۆتاییی سەدەی نۆزدەھەمدا مێژووناسی بوو بە پیشەیەک. ئیبن ئەسیری جزری ئیبن کەسیر ئیبن خەلدوون...