ህንዳዊ አውሮፓዊ ቋንቋዎች
ውክፔዲያ - ለ
"ህንዳዊ+አውሮፓዊ+ቋንቋዎች" የሚባል መጣጥፍ ይፈጠር?
የህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች ቤተሠብ ከአውሮፓና ከእስያ የሚገኝ ታላቅ የቋንቋዎች ቤተሠብ ነው። ከ2ኛ ዓለማዊ ጦርነት በፊት፣ በአንዳንድ የአውሮፓ ሊቃውንት ዘንድ እነዚህ ታሪካዊ በማይሆን አጠራር «የአርያኖች ቋንቋዎች» ይባሉ ነበር። እንዲያውም...
ህንዳዊ-ኢራናዊ ቋንቋዎች አንድ የሕንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች ቤተሠብ ቅርንጫፍ ናቸው። እነዚህ ቋንቋዎች ሁሉ ከቅድመ-ህንዳዊ-ኢራናዊ ደረሱ። የቅርንጫፉ ሦስት ክፍሎች ኢራናዊ ቋንቋዎች፣ አርያናዊ ቋንቋዎች እና ኑሪስታኒ ቋንቋዎች ናቸው። ኢራናዊ፦...
ባልታዊ ቋንቋዎች ወይም ባልቲክ ቋንቋዎች አንድ የሕንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች ቤተሠብ ቅርንጫፍ ናቸው። ከስላቫዊ ቋንቋዎች ጋራ አንድላይ የባልቶ-ስላቫዊ ቋንቋዎች ቅርንጫፍ ይሠራሉ። ባልታዊ ቋንቋዎች ሁሉ ከቅድመ-ባልትኛ ደረሱ፤ እሱም ከቅድመ-ባልቶ-ስላቭኛ...
የሲሊቲ ቋንቋ (category ህንዳዊ-ኢራናዊ ቋንቋዎች)የሲሊቲ ቋንቋ ህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች ቤተሠብ ቋንቋ ነው። በዓለም ላይ በብዙ አገራት ውስጥ ይነገራል። የመጀመሪያ ተናጋሪዎቹ ቁጥር 13 ሚሊዮን ያሕል ሲሆን በብዛት የምድር 97ኛው ቋንቋ ነው። ከዚህ በላይ እስከ 10 ሚሊዮን ሰዎች እንደ...
ግሪክ (ቋንቋ) (category ህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች)የግሪክ ቋንቋ ወይም ግሪክኛ (Ελληνικά /ኤሊኒካ/) ከህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች አንዱ ሲሆን የግሪክ (የአገሩ) እንዲሁም የቆጵሮስ መደበኛ ቋንቋ ነው። በጠቅላላ ከ15 ሚሊዮን ሰዎች በላይ ይናገሩበታል። ቀደም ሲል ደግሞ በሜዲቴራኔያን...- ኬጥኛ (category ህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች)መንግሥት ከ1900-1200 ዓክልበ ግድም የተነገረ የሕንዳዊ-አውሮፓዊ ቤተሠብ አባል ነበረ። እስከምናውቀው ድረስ ኬጥኛ ከሁሉ አስቀድሞ በጽሕፈት የተመዘገበው ሕንዳዊ-አውሮፓዊ አባል ነው። የተጻፈው ከአካድኛ በተወሰደው በኩኔይፎርም ጽሕፈት...
ሊትዌንኛ (category ህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች)ህብረት ውስጥ ካሉ ኦፊሴላዊ ቋንቋዎች አንዱ ነው. ወደ ሦስት ሚሊዮን የሚጠጉ ሰዎች የሊትዌኒያ ቋንቋ ይናገራሉ (አብዛኛዎቹ በሊትዌኒያ ይኖራሉ)። ከላትቪያ ፣ ከሞተ ፕሩሺያን ፣ ጆትቪንግ እና ሌሎች የባልቲክ ቋንቋዎች ጋር አብሮ የኢንዶ-አውሮፓ...
ፋርስኛ (category ህንዳዊ-ኢራናዊ ቋንቋዎች)ፋርስኛ (فارسی /ፋርሲ/) በተለይ በኢራን፣ በአፍጋኒስታንና በታጂኪስታን የሚነገር የሕንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች ቤተሠብ ቋንቋ ነው። ታጂክኛ በታጂኪስታን የሚገኝ የፋርስኛ ቀበሌኛ ነው። የፋርስኛ ታሪክ በሷዴሽ ዝርዝር የፋርስኛ ውክፔዲያ...
አርሜንኛ (category ህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች)አርሜንኛ (Հայերեն /ሃየረን/) የአርሜኒያ መደበኛ ቋንቋ ነው። (ይህ ቋንቋ ነክ ጽሑፍ መሠረት ወይም መዋቅር ነው። እርስዎ ሊያስፋፉት ይችላሉ!) የአርሜንኛ ውክፔዲያ አለ!...
ህንዲ (category ህንዳዊ-ኢራናዊ ቋንቋዎች)ህንዲ (हिन्दी)) በህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች ቤተሰብ በተለይ በሕንድ አገር የሚገኝ ቋንቋ ነው። በፓኪስታን ከሚገኘው ከኡርዱ ቋንቋ በድምጽ የማይለይ ሲሆን፣ የሚለያዩ በጽህፈት ነው። ኡርዱ የሚጻፈው በአረብኛ ፊደል ሲሆን ህንዲ ግን በዴቫናጋሪ...- ኮይኔ ግሪክ (category ህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች)ኮይኔ ግሪክ ታላቅና ጥንታዊ በሄለን ዘመን ይነገር የነበረ የግሪክኛ መግባብያ ነበር።...
ላትቪኛ (category ህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች)ላትቪኛ (latviešu valoda /ላትቪየሹ/) በተለይ በላትቪያ የሚነገር ባልቲክ ቋንቋ ነው። (ይህ ቋንቋ ነክ ጽሑፍ መሠረት ወይም መዋቅር ነው። እርስዎ ሊያስፋፉት ይችላሉ!)...
አልባንኛ (category ህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች)አልባንኛ (shqip /ሽችፕ/) በተለይ በአልባኒያ የሚነገር ቋንቋ ነው። የአልባንኛ ውክፔዲያ አለ! (ይህ ቋንቋ ነክ ጽሑፍ መሠረት ወይም መዋቅር ነው። እርስዎ ሊያስፋፉት ይችላሉ!)...
ኡርዱ (category ህንዳዊ-ኢራናዊ ቋንቋዎች)ኡርዱ (اُردُو) (በአካባቢው የሚታወቀው እንደ ላሽካ (ላሽካሪ لشکری) ነው) በህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች ቤተሰብ በተለይ በፓኪስታን አገር የሚገኝ ቋንቋ ነው። በሕንድ ከሚገኘው ከህንዲ ቋንቋ በድምጽ የማይለይ ሲሆን፣ የሚለያዩ በጽህፈት...- ኔፓልኛ (category ህንዳዊ-ኢራናዊ ቋንቋዎች)/ጎርኻሊ/) የኔፓል መደበኛ ቋንቋ እና የሕንዳዊ-ኢራናዊ ቋንቋዎች አባል ነው። ለኔፓል ሌላው ቋንቋ ለኔፓል ባሳ (ወይም ኔዋርኛ) ተመሳሳይ ስም ቢኖረው ኔፓል ባሳ ግን ሕንዳዊ-አውሮፓዊ ሳይሆን የቻይናዊ-ቲቤታዊ አባል ነው። (ይህ ቋንቋ ነክ...
- ሳሞጊትኛ (category ህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች)ሳሞጊትኛ በምዕራብ ሊትዌኒያ የሚነገር የሊትዌንኛ ቀበሌኛ ነው። የሳሞጊትኛ ውክፔዲያ አለ! (ይህ ቋንቋ ነክ ጽሑፍ መሠረት ወይም መዋቅር ነው። እርስዎ ሊያስፋፉት ይችላሉ!)...
ጉጃራቲ (category ህንዳዊ-ኢራናዊ ቋንቋዎች)ጉጃራቲ (ગુજરાતી) በህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች ቤተሰብ የሚገኝ ቋንቋ ነው። በዓለሙ ውስጥ በ46 ሚልዮን ሰዎች ይናገራል፤ ከነዚህም 45.5 ሚልዮን በህንደኬ፣ 250,000 በታንዛኒያ፣ 150,000 በዩጋንዳ፣ 100,000 በፓኪስታንና...
ፐሽቶ (category ህንዳዊ-ኢራናዊ ቋንቋዎች)ይታመናል። በጠቅላላ 40-50 ሚሊዮን ያሕል ፐሽቶ ተናጋሪዎች አሉ። ፕሽቶ በሕንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች ቤተሠብ ውስጥ ሲካተት በዚያ ላይ በኢራናውያን ቋንቋዎች ዘርፍ ውስጥ ይደመራል። ፐሽቶ እንደ አማርኛ ግሡ በዕረፍተ ነገሩ መጨረሻ የሚሳክበት...- ካሽሚርኛ (category ህንዳዊ-ኢራናዊ ቋንቋዎች)ካሽሚርኛ (ካሽሚሪ) የህንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች ቤተሰብ ቋንቋ ሲሆን በተለይ የሚናገርበት በካሽሚር አካባቢ በ 7.1 ሚልዮን ሰዎች ነው። ካሽሚርም ዛሬ በሕንድ በፓኪስታንና በቻይና የተከፋፈለ አውራጃ ነው። ይህ ቋንቋ ዛሬ በአብዛኛው የተጻፈ...
ዛዛኪኛ (category ህንዳዊ-ኢራናዊ ቋንቋዎች)በምስራቅ ቱርክ አገር በዛዛ ሕዝብ የሚናገር ቋንቋ ነው። የቱርክኛ ዘመድ ሳይሆን ከፋርስኛና ከኩርድኛ ጋር በሕንዳዊ-አውሮፓዊ ቋንቋዎች ቤተሠብና በሕንዳዊ-ኢራናዊ ንዑስ-ቤተሠብ ውስጥ ይገኛል። በተለይ የሚመስለው በስሜን ፋርስ አገር በካስፒያን ባሕር...
