Islam U Hrvatskoj

Po spisku stanovništva 2011. u Hrvatskoj živi 9 647 Hrvata islamske vere. Većina potomaka ljudi iz Hrvatske, BiH, Srbije i Crne Gore koji su tokom turske okupacije prešli na islam danas se u nacionalnom smislu oseća Bošnjacima, dok mali broj njih imaju formiran hrvatski ili srpski nacionalni identitet. Bosanskim se muslimanima tokom ustaškog režima (1941.-1945) intenzivno nametao hrvatski identitet, ali njega nikada nisu prihvatile široke mase, već samo intelektualna elita.

Islam na hrvatske etničke prostore dolazi prodorom Turaka. On uglavnom nije nametan silom, već su se prelaskom na isti dobivale zemlja i razne druge privilegije. To je razvilo antagonizam (mržnju, sukobe) hrišćana prema muslimanima. Često se u narodu zovu poturicama ili Turcima, a najveći hrvatski i srpski nacionalni heroji bili su borci protiv Turaka koji su doneli islam na Balkan. To je sprečavalo muslimane u formiranju hrvatskog ili srpskog nacionalnog identiteta, bez obzira na zajednički jezik. Očigledno, ni srpska ni hrvatska nacionalna ideologija nisu mogle da ističu većinske zahteve na Bosnu i Hercegovinu bez pridobijanja muslimana. Otuda su proistekli zahtevi za „nacionalizacijom“ muslimana, to jest za njihovim svrstavanjem bilo u hrvatsku ili u srpsku nacionalnost. Rezultat tih sporova bilo je bošnjaštvo, kao prvo odbrambeno sredstvo ponosnih muslimanskih spahija protiv nacionalnih pokreta nekadašnjih njihovih hrišćanskih podložnika.

Godine 2009. objavljena je knjiga Nade Kisić Muslimani i hrvatski nacionalizam koja opisuje odnos prema bosanskim muslimanima u vreme ustaškog režima. Nakon pada NDH broj muslimana koji se smatraju Hrvatima je minoran (par hiljada).

• Safvet-beg Bašagić
• Džafer-beg Kulenović
• Ademaga Mešić

• 1. Banac, I.: Nacionalno pitanje u Jugoslaviji: porijeklo, povijest, politika, Globus, Zagreb, 1988.